معنی کلمه روش های تاویل قران در دانشنامه اسلامی
مؤلف که یکی از قرآن پژوهان معاصر می باشد و در زمینه علوم قرآن تالیفات فراوانی دارد، در این کتاب مساله تاویل را از زوایای مختلف مورد بررسی قرار داده است. وی در فصل اول کتاب پس از تعریف تاویل به سیر تحول آن در آیات و روایات پرداخته و رابطه بین تاویل و تفسیر را شرح می دهد. در فصل دوم به توضیح معنای تاویل، تنزیل و تفسیر در اخبار پرداخته رابطه بین این واژه ها را بررسی می کند. در فصل سوم عوامل مؤثر در فهم تاویل قرآن را بیان و آگاهان به تاویل که پیامبر -صلی الله علیه و آله وسلّم -و ائمه -علیه السّلام- می باشند، را ذکر می نماید. در فصل چهارم مساله جری و تطبیق قرآن بر اهل بیت -علیه السّلام- را مورد بررسی قرار داده اخباری که در روایات تفسیری وجود دارد دسته بندی نموده می گوید تطبیق دو قسم است تطبیق صحیح و مقبول و تطبیق باطل و غیر مقبول و درباره هر کدام روایاتی را ذکر می نماید. در فصل پنجم تاویل قرآن در مذهب باطنیه را شرح داده نمونه های از تاویلات آنان را ذکر و در پایان دیدگاه آنان را نقد و بررسی می کند. در حقیقت مطالب کتاب را می توان به دو قسمت بحث مفهومی و مصداقی تقسیم نمود یعنی در ابتدا مفهوم تاویل شرح داده شده و در ادامه مصادیق تاویل را بررسی نموده اند و با استفاده از آیات و روایات روش تاویل را نیز شرح داده اند. وی برای فهم تاویل قرآن شرائطی را قائل است و می گوید تا دانش های لازم برای تاویل قرآن وجود نداشته باشد نمی توان قرآن را تاویل نمود و از آنجا که پیامبر - صلی الله علیه و آله وسلّم- و امامان -علیهم السّلام -دارای دانش لازم برای تاویل قرآن می باشند، لذا تاویل تمام قرآن اختصاص به آنها دارد، گر چه انسانهای دیگر نسبت به علومی که دارند می توانند از دانش تاویل قرآن بهره مند باشند، ولی تاویل آنها ناقص می باشد. وی مصحف حضرت علی -علیه السّلام- را یکی از منابع مهم تاویل قرآن می داند که توسط ائمه -علیه السّلام- تاویلاتی از آن پیرامون قرآن نقل شده است.
ساختار کتاب
کتاب دارای یک مقدمه و شش فصل است که فهرست موضوعات آن به قرار زیر است:
← فصل اول
۱- در بخش سوم از فصل چهارم: از تطبیق باطل بحث می کند و می گوید در تفاسیر روایی ، احادیثی وجود دارد که گذشته از ضعف سند، متن آنها با اصول و قواعد عقلی و نقلی مخالف است.۲- در همین بخش نقش غلات را در جعل روایات تفسیری توضیح داده، موضع گیری اهل بیت -علیه السّلام- را در برابر آنان شرح می دهد۳- در بخش دوم از فصل دوم: مجموعه روایات ظاهر و باطن قرآن را که از طریق شیعه و اهل سنت نقل شده را در چند جمله خلاصه نموده که عبارتند از: قرآن ظاهر و باطن و حد و مطلع دارد، هر حرف از آن ظاهر و باطن دارد و هر آیه ظاهر و باطن دارد، آنگاه به شرح هر کدام پرداخته است.۴- در بخش اول از فصل اول: پس از ذکر اقوال اهل لغت در خصوص معنای تاویل ، نتیجه می گیرد که تاویل دارای چهار معنا: مرجع و عاقبت، سیاست، تفسیر و انتقال از معنای ظاهری به معنای غیر ظاهر، می باشد.۵- در بخش سوم از فصل اول: عوامل مهم در پدید آمدن جریان های تاویلی مورد بررسی قرار گرفته اند، که پس از بررسی آنها دیدگاه مفسران در پیدایش این عوامل ذکر شده است.۶- در بخش سوم از فصل دوم: سیر تنزیل و تاویل قرآن را شرح، آنگاه به بیان تفاوت میان ظاهر و باطن قرآن با کلامهای دیگر پرداخته است.۷- در بخش اول از فصل سوم: عوامل مؤثر در فهم تاویل قرآن توضیح داده شده اند که عبارتند از: آشنایی با زبان و سبک قرآن، فهم عمیق و قوه تشخیص، قلب سلیم ، و دانش استوار و محکم.۸- در بخش دوم از فصل سوم: آگاهان به تاویل را به دو دسته: آگاهان به تمام تاویل و آگاهان به بخشی از تاویل، تقسیم نموده می گوید پیامبر -صلی الله علیه و آله وسلّم- و امامان معصوم -علیه السّلام- بعد از خداوند تنها کسانی هستند که شایسته تاویل تمام قرآن می باشند.
نسخه شناسی
...
[ویکی نور] روشهای تاویل قرآن. روشهای تأوِیل قرآن تألیف دکتر محمد کاظم شاکر
کتاب پیرامون روشهای تاویل قرآن به رشتۀ تحریر در آمده است. مؤلف که یکی از قرآن پژوهان معاصر می باشد و در زمینۀ علوم قرآن تألیفات فراوانی دارد، در این کتاب مسالۀ تاویل را از زوایای مختلف مورد بررسی قرار داده است.وی در فصل اول کتاب پس از تعریف تاویل به سیر تحول آن در آیات و روایات پرداخته و رابطۀ بین تاویل و تفسیر را شرح می دهد.در فصل دوم به توضیح معنای تاویل، تنزیل و تفسیر در اخبار پرداخته رابطۀ بین این واژه ها را بررسی می کند.در فصل سوم عوامل مؤثر در فهم تاویل قرآن را بیان و آگاهان به تاویل که پیامبر(ص) و ائمه(ع)می باشند، را ذکر می نماید.
در فصل چهارم مسالۀ جری و تطبیق قرآن بر اهل بیت(ع)را مورد بررسی قرار داده اخباری که در روایات تفسیری وجود دارد دسته بندی نموده می گوید تطبیق دو قسم است تطبیق صحیح و مقبول و تطبیق باطل و غیر مقبول و دربارۀ هر کدام روایاتی را ذکر می نماید.
در فصل پنجم تاویل قرآن در مذهب باطنیه را شرح داده نمونه های از تاویلات آنان را ذکر و در پایان دیدگاه آنان را نقد و بررسی می کند.
در حقیقت مطالب کتاب را می توان به دو قسمت بحث مفهومی و مصداقی تقسیم نمود یعنی در ابتدا مفهوم تاویل شرح داده شده و در ادامه مصادیق تاویل را بررسی نموده اند و با استفاده از آیات و روایات روش تاویل را نیز شرح داده اند.
[ویکی نور] روشهای تاوِیل قرآن. کتاب پیرامون روشهای تاویل قرآن به رشتۀ تحریر در آمده است. مؤلف که یکی از قرآن پژوهان معاصر می باشد و در زمینۀ علوم قرآن تالیفات فراوانی دارد،در این کتاب مسالۀ تاویل را از زوایای مختلف مورد بررسی قرار داده است.وی در فصل اول کتاب پس از تعریف تاویل به سیر تحول آن در آیات و روایات پرداخته و رابطۀ بین تاویل و تفسیر را شرح می دهد.در فصل دوم به توضیح معنای تاویل،تنزیل و تفسیر در اخبار پرداخته رابطۀ بین این واژه ها را بررسی می کند.در فصل سوم عوامل مؤثر در فهم تاویل قرآن را بیان و آگاهان به تاویل که پیامبر(ص)و ائمه(ع)می باشند،را ذکر می نماید.
در فصل چهارم مسالۀ جری و تطبیق قرآن بر اهل بیت(ع)را مورد بررسی قرار داده اخباری که در روایات تفسیری وجود دارد دسته بندی نموده می گوید تطبیق دو قسم است تطبیق صحیح و مقبول و تطبیق باطل و غیر مقبول و دربارۀ هر کدام روایاتی را ذکر می نماید.
در فصل پنجم تاویل قرآن در مذهب باطنیه را شرح داده نمونه های از تاویلات آنان را ذکر و در پایان دیدگاه آنان را نقد و بررسی می کند.
در حقیقت مطالب کتاب را می توان به دو قسمت بحث مفهومی و مصداقی تقسیم نمود یعنی در ابتدا مفهوم تاویل شرح داده شده و در ادامه مصادیق تاویل را بررسی نموده اند و با استفاده از آیات و روایات روش تاویل را نیز شرح داده اند.
وی برای فهم تاویل قرآن شرائطی را قائل است و می گوید تا دانش های لازم برای تاویل قرآن وجود نداشته باشد نمی توان قرآن را تاویل نمود و از آنجا که پیامبر(ص)و امامان علیهم السلام دارای دانش لازم برای تاویل قرآن می باشند،لذا تاویل تمام قرآن اختصاص به آنها دارد،گر چه انسانهای دیگر نسبت به علومی که دارند می توانند از دانش تاویل قرآن بهره مند باشند،ولی تاویل آنها ناقص می باشد.