راستگو محمد

يكى از اين مسلمانان عامر بن قيس در مدينه بود كه شنيد منافقى به نامجلاس نزد همپالگى هاى خود به ساحت مقدس پيامبر صلى الله عليه و آلهجسارت كرده پس او زبان به ناسزا گشود و خطاب به منافقان گفت : سوگند بهخدا اگر محمد صلى الله عليه و آله راستگو باشد شما بدتر از الاغ هستيد.

و به نقل ديگر گفت : اگر آنقدر قدرت داشته باشم كهوسائل قتل همه مردم در اختيارم بود، ولى آيا محمد (صلى الله عليه وآله ) به من نگفت :من ترا مى كشم (او راستگو است ) در اين صورت اگر او بعد از اين سخن (تو رامىكشم ) آب دهن به طرف من مى انداخت ، مرا مى كشت . همان گونه كه گفت ، چنداننزيست كه در راه بازگشت به مكه جان سپرد. (366)

سید محمد راستگو (متولد ۱۳۳۵ در کاشان) اسلام‌پژوه، قرآن‌پژوه، حافظ‌شناس، مترجم و دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه کاشان است. او دوره کارشناسی‌ارشد و دکترا را در رشتهٔ علوم قرآن و حدیث در دانشگاه تهران گذرانده‌است.

3 - آيا پيش از آنكه ادعاى نبوت كند از دروغ پرهيز داشت ؟ - بلى محمد مرد راستگو بود.

گفتند: اى محمد، حال كه سخنان ما را نمى پذيرى و مى خواهى كه ما دعوت تو رابپذيريم پس به پيشنهاد ديگر ما توجه كن ، و آن اين است كه تو مى دانى كه در دنيامردمى فقيرتر از ما و سرزمينى بى در آمدتر از سرزمين ما و زندگانى اى دشوارتر اززندگى ما نيست ، بيا و از پروردگارى كه مى گويى مبعوثت نموده درخواست كنگشايشى به زندگى ما بدهد، و اين كوهها راكه چون ديوار ما را محاصره نموده ازاطراف ما دور ساخته سرزمين ما را وسعت دهد، و چون سرزمين شام و عراق از چشمه سارها ورودخانه ها مشروب سازد، پدران گذشته ما را دوباره زنده كند، و در آنان قصى بن كلابرا هم كه مردى بزرگوار و راستگو بود مبعوث نمايد تا از او در باره دعوت تو گواهىخواسته حق و يا باطل بودن آن رابپرسيم ، اگر اين كار را بكنى ، و ايشان تو راتصديق كنند ما نيز تصديق مى كنيم ، و آن وقت به مقام و منزلت در نزد خدا پى مى بريم، و مى فهميم كه او تو را فرستاده .

ابوذر غفارى همنشين پيامبر صلى الله عليه و آله مى گويد: شبىرسول خدا صلى الله عليه و آله ما را به عبادت واداشت و خود آن حضرت در آن شبپيوسته بيدار بود و همواره اين آيه را مى خواند: ان تعذيهم فانهم عبادك و انتغفرلهم فانك انت العزيز الحكيم (86). اكنون اى پيروان راستين محمد صلى اللهعليه و آله بنگريد كه اين آيه كريمه چقدر در روح و جان پيغمبر اثر كرده و نفوذ داشتهو در نظر و ديد وسيع رسول الله شكوهمند و پرفروغ بوده كه بهنقل ابن صحافى بزرگوار و راستگو يك شب تمام را با قرائت آن تمام كرده و بهپايان رسانيده اند.

بعد از آنكه جلسه وارد شور شد ابو جهل گفت : اى گروه قريش ! همه مى دانند كه هيچطايفه از عرب به پايه عزت ما نمى رسد، ما خانواده خدائيم ، همه طوائف عرب سالى دوبار به سوى ما كوچ مى كنند، و ما را احترام مى گذارند، علاوه ، ما در حرم خدا قرار داريمكسى را جرات آن نيست كه به ما طمع ببندد ما چنين بوده ايم تا اينكه محمد بن عبد الله درميان ما پيدا شد، و چون او را مردى صالح و بى سر و صدا و راستگو يافتيم به لقبامين او را ملقب كرديم ، تا آنكه رسيد به آنجا كه رسيده ، ما همچنان پاس حرمتش را داشتيم، ولى از اين رفتار سوء استفاده كرد و ادعا كرد كه فرستاده خدا است ، و اخبار آسمان رابرايش مى آورند، عقايد ما را خرافى دانست ، و خدايان ما را ناسزا گفت و جوانانمان را ازراه بيرون كرد، و ميان جماعت هاى ما تفرقه انداخت ، هيچ لطمه اى بزرگتر از اين نبود كهپدران و نياكان ما را دوزخى خواند و من اينك فكرى در باره او كرده ام ، گفتند: چه فكرىكرده اى ؟ گفت : من صلاح مى بينم مردى از ميان خود انتخاب كنيم تا او را بكشد، اگربنى هاشم به خون خواهى او برخاستند به جاى يك خونبها ده خونبها به ايشان مىپردازيم .

ظاهرا ابن اسحاق شيعه امامى بوده است ، چنانچه ابن حجر در (محكى التقريب ) به آنتصريح مى كند، مى گويد: محمد بن اسحاق پيشوائى است راستگو، مدلس و متهم بهتشيع و قدرى است ...

بسیاری از مسلمانان مختار را دروغگویی می‌دانند که خودش را در شمار پیامبران قرار داد و نیز او را در شمار دشمنان خاندان علی محسوب کرده که توانست با استفاده از نام آنان به قدرت دست یابد. او قاتلان حسین را از میان برداشت تا بتواند پشتیبانی حامیان خاندان علی را کسب کند. اگرچه، او به صراحت خودش را پیامبر نمی‌خواند اما این اتهام از ادعاهای مبالغه‌آمیز و افراطی او که در شعر یا نثری مسجع بیان می‌کرد، ریشه می‌گیرد. گزارش شده است که محمد گفت: «در ثقیف دروغگویی بزرگ و نابودگری خواهد بود.» برای آنان دروغگوی بزرگ همان مختار و نابودگر حجاج بن یوسف است. از سوی دیگر، شیعیان او را به عنوان جنگجوی راستگوی علی و خاندانش و کسی که انتقام خون حسین و یارانش را گرفت، مورد احترام قرار می‌دهند. آنان ادعا می‌کنند که اظهارات پیشین بر ضد مختار در مورد پیامبری، نقش او در فرقهٔ کیسانیه و عطش قدرت او از تبلیغات اموی و زبیری سرچشمه گرفته است؛ گرچه، نخستین شیعیان دیدگاهی شدیداً منفی نسبت به او داشتند که ناشی از رفتار بد مختار با حسن و بی‌کفایتیش در هنگام شورش ابن‌عقیل می‌شد. ادعای او در مورد محمد حنفیه، فرزند غیر فاطمی علی بن ابی طالب نیز ممکن است بر این موضوع اثر داشته باشد؛ از آنجایی که بعدها شیعیان تنها به خط فاطمی خاندان علی وفادار ماندند.

در كتاب كافى از امام محمد باقر (ع ) آمده است كه فرمود: اوصياى محمد - عليه و عليهمالسلام - همگى محدث مى باشند. و امام موسى كاظم (ع ) فرموده است : ائمه (ع )،دانشمندانى راستگو، خوش فهم و محدث مى باشند.