ذو مقربه

مساءله 15 - استثناء از مطلب قبل جزء منافات نيست بلكه در جمله مثبت مابقى ازمستثناء مقربه است و در جمله منفى خود مستثناء مقربه است ، پس اگر بگويد: (اين خانه اىكه در دست من است ملك فلانى است الا فلان اطلاقش ) اقرار كرده به اينكه غير آن اتاقمال فلانى است و اگر بگويد: (فلانى از اين خانه به جز فلان اطاق را مالك نيست )اقرار كرده است به همان اتاق اين وقتى است كه اخبار نسبت به حق غير بر مقر باشد، واما اگر متعلق شود به حقى كه او بر غير دارد مطلب به عكس مى شود، پس اگر بگويد:(همه اين خانه از من است به جز فلان اتاق ) اقرار كرده است به اينكه حقى به آن اتاقندارد پس اگر بعد از اين اقرارش ادعاء كند كه همه خانه از اوست اين ادعاء شنيده نمىشود و اگر بگويد: (از اين خانه چيزى ملك من نيست مگر فلان اتاق ) اقرار كرده است بهاينكه غير آن اتاق چيزى را مالك نيست .

مساءله 13 - اگر مقرله اقرار كننده را تكذيب كند در صورتى كه مقربه (آن چيزىكه به آن اقرار شده ) دينى و يا حقى باشد آن را از مقر مطالبه نمى كنند و در ظاهر ذمهاش برى است ، و اگر عينى خارجى باشد قهرا به حسب ظاهرمجهول المالك مى شود و همچنان در دست مقر و يا نزد حاكم باقى مى ماند تا صاحبش معلومشود اين البته به حسب ظاهر است و اما به حسب واقع مقر بايد بينه و بين الله ذمه خودرا از دين فارغ سازد و از عين خارجى نيز خود را رها كند به اينكه آن را به مالكشبرساند هرچند به اينطور كه آن را مخلوط بامال وى كند به طورى كه خود او نفهمد و اما اگر مقرله از تكذيب قبليش برگردد وقبول كند كه مقر به مال اوست مقر بايد در صورتى كه هنوز بر اقرارش باقى است آنرا به وى رد كند و در غير اين صورت محل تاءمل است .