دیرین گونه
جملاتی از کاربرد کلمه دیرین گونه
در ۱۹۹۷، رده پستانداران مورد بررسی دقیق و مفصلی از سوی مالکوم مک‌کنا و سوزان کی. بل قرار گرفت؛ دو دیرین‌شناس که در موزه تاریخ طبیعی آمریکا در نیویورک فعالیت می‌کردند و پژوهش‌هایشان در نهایت رده‌بندی مک‌کنا/بل را پدیدآورد. در کتاب «رده‌بندی پستانداران در سطوح بالای گونه‌ای» خود، چاپ ۱۹۹۷، ایشان به ارائه مفصل‌ترین بررسی بر روی سیستماتیک، روابط، و زمان شکل‌گیری آرایه‌های پستانداران زنده و منقرض تا سطح سرده، بر پایه داده‌های مولکولی جدید پرداختند و بررسی‌هایشان بسیاری از گروه‌بندی‌های سطوح بالاتر را مورد چالش قرار داد.
دیرین‌جغرافیا اطلاعات موردنیاز جهت مطالعه علمی موضوعات گسترده‌ای را فراهم می‌کند؛ مثلاً تحلیل دیرین‌جغرافیایی حوضه‌های رسوبی نقش مهمی در زمین‌شناسی نفت ایفا می‌کند، زیرا شواهد محیط‌های ژئومورفولوژی قدیمی سطح زمین، در آثار چینه‌شناختی حفظ شده‌اند. دیرین‌جغرافیادانان همچنین محیط‌های رسوبی مرتبط با سنگواره‌ها به‌عنوان نشانه‌ها و شواهدی از توسعه فرگشتی گونه‌های منقرض‌شده را مطالعه می‌کنند. شواهد دیرین‌جغرافیایی در توسعه نظریه رانش قاره‌ای و نیز نظریه زمین‌ساخت صفحه‌ای نقش دارد و اطلاعاتی دربارهٔ شکل و موقعیت عرض جغرافیایی ابرقاره‌هایی مانند پانگه‌آ و اقیانوس‌های قدیمی مانند پانتالاسا فراهم می‌کند و بنابراین بازسازی قاره‌ها و اقیانوس‌های پیشاتاریخی را امکان‌پذیر می‌سازد.
هرچند کم‌وبیش هیچ سخنگوی پارسی‌زبانِ قرنِ چهاردهمِ هجریِ خورشیدی در این قرن به آوازهٔ جهانیِ چند پارسی‌گویِ برگزیدهٔ سده‌های چهار تا هشتِ هجریِ خورشیدی (از فردوسی تا حافظ) نرسید،[پانویس ۱] صاحب‌نظرانی بوده‌اند که اواخرِ همین دورهٔ جدید را «درخشان‌ترین دوره تاریخ ادبیات» و شوقِ تئاترش را افزون‌تر از اشتیاق در «منطقه بسیار فرهنگ‌دوست سانفرانسیسکو» شناخته‌اند.[پانویس ۲] بیضایی در چنین روزگاری نوشتن را آغاز کرد − و، چنان که خود گفته، از «نومیدی» و «ناچاری». او در نویسندگی راهِ نیاکانش، ذکایی بیضاییِ شاعر و سخن‌سرایانِ دیگرِ خانوادهٔ بیضایی، را پی‌نگرفت؛ بلکه خطّی دیگر از پیشینهٔ خانوادگی را که تعزیه باشد پژوهید، و از شیوه‌های حماسی و رواییِ آن، چه در تعزیهٔ عامیانه و چه در نوشته‌های دیرین‌تری مانندِ یادگارِ زریران، و نیز از گونه‌های نمایش‌های خنده‌آورِ ایرانی، و همچنین از داستان‌های عامیانه، برای آفرینشِ «شیوه جدیدی» از نمایش بهره جُست که از نظرِ احسان یارشاطر بیش از نمایشنامه‌های غلامحسین ساعدی نمایندهٔ ذوقِ ادبیِ پارسی و از نظرِ اکبر رادی «۱۸۰ درجه» وارونهٔ بدایعِ ساعدی بوده است: ««بیضایی» خواست در قالب مفاهیم نو به تعزیه جان تازه‌ای بدهد.
حدود ۶۷۶ گونه پرنده از جمله ۱۸ گونه تهدیدشده در جهان در توگو ثبت شده‌اند. این پرندگان شامل پرندگان دریایی، پرندگان تالاب و گونه‌های زمینی هستند؛ برخی ساکنند و برخی مهاجر که یا در این کشور زمستان‌گذرانی یا از آنجا عبور می‌کنند و نیز عده کمی سرگردان هستند. حدود ۴۰۸ گونه تصور می‌رود که ساکن باشند و در کشور تولید مثل کنند. حدود ۱۰۹ گونه مهاجران قلمرو دیرین‌شمالگان بوده و ۸۰ یا چیزی در همین حدود گونه دیگر مهاجران درون آفریقا هستند.
در دهه‌های ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰، سنتز مدرن، مفاهیم انتخاب طبیعی، جهش و وراثت مندلی را به هم مرتبط ساخت و به یک نظریهٔ یکپارچه تبدیل شد که به‌طور کلی در تمام شاخه‌های علوم زیستی به کار رود. تلفیق فرگشتی جدید قادر به توضیح الگوهای مشاهده‌شده در گونه‌ها و جمعیت‌ها، تغییرات فسیلی در دیرین‌شناسی، و حتی سازوکارهای پیچیدهٔ سلولی در جنین‌شناسی بود.
روش‌های تاریخ‌گذاری نسبی قادر به تعیین سن مطلق یک شی یا رویداد نیستند اما این روش‌ها می‌توانند عدم امکان وقوع یک رویداد خاص را پیش یا پس از رویداد دیگری که تاریخ مطلق آن کاملاً مشخص است، تعیین کنند. این روش‌ها در باستان‌شناسی، زمین‌شناسی و دیرین‌شناسی به طرق مختلف به‌کار می‌روند. برای نمونه، در چینه‌ای که مشکلات یا ابهاماتی را برای تاریخ‌گذاری مطلق ارائه می‌دهد، گرده‌شناسی می‌تواند به عنوان یک مرجع نسبی با استفاده از مطالعه گرده‌های موجود در آن چینه یا لایه استفاده شود. این امر به این دلیل ساده پذیرفته شده‌است که برخی از گونه‌های گیاه‌شناسی، چه منقرض شده باشند یا نه، به خوبی به عنوان عضوی متعلق به موقعیت تعیین‌شده در مقیاس زمانی شناخته می‌شوند.
توکای گلوسرخ یک گونه مهاجر دیرین‌شمالگان است. در سیبری شرقی تا منچوری شمالی در زمستان تا غرب چین، میانمار و شمال شرقی هند زادآوری می‌کند. دامنه پراکنش آن با توکای گلوسیاه که بیشتر در غرب زادآوری می‌کند همپوشانی دارد. این توکای بزرگ با پشتی خاکستری ساده و زیربال‌های مایل به قرمز است. نر بالغ گلوی قرمز دارد. ماده‌ها و پرندگان جوان بدون پیش‌بند هستند، اما زیرتنه آنها با رگه‌های سیاه است. این گونه پرنده سرگردان بسیار نادر به اروپای غربی است.
حیات وحش پاکستان شامل گیاگان و زیاگان متنوعی در طیف گسترده‌ای از زیستگاه‌ها از سطح دریا تا نواحی مرتفع در کوهستان‌ها از جمله ۱۷۷ گونه پستاندار و ۶۶۰ پرنده است. این ترکیب متنوع از زیاگان کشور مرتبط با مکان آن در ناحیه گذر بین دو منطقه اصلی زیاگیتاشناختی یعنی دیرین‌شمالگان و خاورزمین می‌باشد.