دیرین مردم شناسی

غلامحسین یوسفی: «بی‌گمان مایه فراوانی که م. سرشک از زبان و ادب فارسی اندوخته دارد و از این حیث در میان شاعران نسل خویش، خاصه نوگرایان، کم‌نظیر است و نیز انس وی به زبان دری، زبان دیرین مردم خراسان، چنین توانایی را به او ارزانی داشته است. شعرهای او غالباً رنگ اجتماعی دارد. اوضاع جامعه ایران در دهه‌های ۴۰ و ۵۰ در شعر او به‌صورت تصویره، رمزها، کنایه‌ها و ایماها منعکس است. این موضع را در غزلی در مایه شور و شکفتن چنین بازگو می‌کند:

رقص دسمالی (به ترکی آذربایجانی: Dəsmalı) از جمله رقص‌های بومی و دیرین مردمان آذربایجان است.

رقص گلین هاواسی (به ترکی آذربایجانی: Gəlin havası) از جمله رقص‌های بومی و بسیار دیرین مردم آذربایجان است.

به‌خصوص شکست سپاه ایران در جنگ ذوقار در نزدیکی پایتخت، از یک قبیلهٔ عربی، چنان انعکاس عظیمی در تمام عربستان پیدا کرد که در عرض و طول شبه جزیره، نقل مجالس و موضوع حماسه‌ها و افتخارات عرب شد و یوم ذی قار از بزرگ‌ترین حوادث ایام عرب شد و هیجان ناشی از این پیروزی، موجب تجری و تشویق اعراب ضد ایران شد. به نوشته پورداوود برکنار شدن خاندان باستانی بنی‌لخم دوستی دیرین مردم آن سرزمین را به دشمنی تبدیل کرد، این است که با درآمدن عرب به حیره هیچ‌گونه پایداری از آنان دیده نشد و بی‌چون و چرا خود را به عرب‌ها سپردند.

بعضی دیرین مردم‌شناسان انسان کارورز را گونه‌ای از انسان راست‌قامت با نام انسان راست‌قامت آفریقایی می‌شناسند. برخی دیگر او را نیای جدانشدنی انسان راست‌قامت می‌دانند که سپس از آفریقا به اوراسیا مهاجرت کرده و به گونه‌های متمایز دیگری انشعاب یافته‌است.