معنی کلمه دانش پژوه محمدتقی در دانشنامه آزاد فارسی
دانش پژوه، محمّدتقی (آمل ۱۲۹۰ـ تهران ۱۳۷۵ش) دانش پژوه، محمّدتقی دانش پژوه، محمّدتقی محقّق، نسخه شناس و کتاب شناس ایرانی. عضو افتخاری انجمن آسیایی پاریس و عضو پیوستۀ فرهنگستان زبان و ادب ایران بود. در ۱۳۱۹ش کار خود را در کتابخانۀ دانشکدۀ حقوق دانشگاه تهران آغاز کرد و در ۱۳۴۸ش به استادی تاریخ دانشکدۀ ادبیات تهران رسید. در تاریخ علمِ منطق تبحر داشت. از بنیادگذاران مجلۀ فرهنگ ایران زمین بود. کوشش اساسی و جهانی او فهرست نگاری نسخه های خطی بود که اهم آن ها فهرست های کتابخانه های معتبر تهران، آستانۀ قم، کتابخانۀ مجتبی مینوی، و لوس آنجلس است و نیز مجموعه سازی کتاب های پژوهشی در زمینۀ تحقیقات ایران شناسی و متون و مباحث اسلامی در دانشکدۀ حقوق دانشگاه تهران که دامنۀ آن را به بررسی و برگزیدن نسخه های خطی برای مجموعه های کتابخانه های معتبر تهران و بعضی از کتابخانه های شهرستان ها نیز کشیده بود. او رقمی نزدیک به ۱۰۰هزار نسخۀ خطی را یک به یک دیده، بررسی کرده و آن هایی را که شایستۀ معرفی دانسته با انتشار حدود ۵۰ کتاب، ۴۰ فهرست و نزدیک به ۴۰۰ مقاله شناسانده است. وی بسیاری از اسناد ناشناخته و فراموش شده را معرفی کرده است. به جز فهرست نسخه های خطی اعم از مستقل و به صورت کتاب، آثار او را بیشتر تصحیح کتب شامل می شود. از آن جمله اند: ترجمۀ قدیم نهایۀ شیخ طوسی، مختصر نافع محقّق حلی، ملل و نحل شهرستانی، نجات ابن سینا، تحصیل بهمنیار، منطق ابن مقفّع، تبصرۀ سهلان ساوجی، منطقیات فارابی، اخلاق محتشمی، بخشی از جامع التّواریخ، و نیز سوانح الافکار خواجه رشید الدین فضل الله همدانی، رسالاتی در موسیقی.
معنی کلمه دانش پژوه محمدتقی در دانشنامه اسلامی
[ویکی نور] محمدتقی دانش پژوه، فرزند میرزا احمد لاریجانی، نسخه شناس، استاد دانشگاه، محقق و مصحح بود. وی مقدمات ادبی را نزد میرزا علی بارفروش در مدرسه حاج علی اکبر کوچک در آمل و نزد پدرش فراگرفت. از دیگر استادان وی در آمل، شیخ ابوالحسن آملی واعظ، میرزا ابوالحسن پیش نماز آملی و آقا میرزا عزیز الله طبرسی بودند. در هجده سالگی بعد از فوت پدر، به تهران آمد و سپس به قم رفت و مدت دو سال به تحصیل پرداخت. وی از محضر استادانی چون میرزا ابوالفضل گلپایگانی، آخوند ملا علی همدانی و آیت الله مرعشی بهره برد. دانش پژوه، در مدرسه سپهسالار نزد میرزا مهدی آشتیانی، «شفاء»، «اسفار» و «مکاسب» را خواند. در 1320ش، موفق به دریافت لیسانس شد. از 1319ش، در کتابخانه دانشکده حقوق مشغول به کار گردید. از 1321ش، به دبیری دبیرستان های تهران اشتغال ورزید و سپس به دبیری دانشگاه پرداخت. از سمت های دیگر وی معاونت کتابخانه دانشکده حقوق، ریاست کتابخانه کتب خطی دانشگاه، ریاست کتابخانه مرکزی، مشاورت فنی کتابخانه مرکزی و عضویت کمیته کتابخانه مرکزی بود. در 1348ش، دانشیار نیمه وقت دانشکده الهیات و در 1349ش، دانشیار تمام وقت دانشکده ادبیات شد. در 1334ش، شورای دانشگاه تهران وی را برای تدریس درس های درایة الحدیث و فرهنگ ایرانیان دانشکده الهیات و معارف اسلامی شایسته دانست. او در دوره های لیسانس و فوق لیسانس به تدریس منطق، تاریخ فلسفه اسلامی و تاریخ خاورشناسان و روش تحقیق و در دوره دکتری به تدریس عرفان اسلامی می پرداخت. وی در تهران درگذشت و در قطعه هنرمندان بهشت زهرا به خاک سپرده شد. النجاة من الغرق فی بحر الضلالات / نوع اثر: کتاب / نقش: ویرایشگر رسالة فی تعقب الموضع الجدلی / نوع اثر: کتاب / نقش: اهتمام
جملاتی از کاربرد کلمه دانش پژوه محمدتقی
نکوهیده ده کار بر ده گروه نکوهیدهتر نزد دانش پژوه
خانه محقر فقه نگار نهضت سربداران ، كعبه مقصود دانش پژوهان و عموم مردم بود.عاشقانش از راههاى دور و نزديك بدانجا مى شتافتند و پروانه وار به گرد شمعفروزان و مشعل هدايت مى چرخيدند و خدا را پيوسته شاكر بودند كه چنين شخصيتى را باآنان ارزانى داشته است .
گو اينكه ما در اين مباحث اعتماد باينگونه اخبار نمى كنيم ولكن مى خواهيم تذكر دهيم كهاهل بحث از دانش پژوهان آنچه را ديروز خوانده اند، امروز فراموش نكنند.
ز جا جنبید از آن دانش پژوهان خرد سنجیده پیری مصلحت دان
از كتمان علم و نگفتن آن به دانش پژوهان بپرهيز، چه خداوندمتعال فرمود:
در اين مكتب كه علاقمندان و دانش پژوهان دينى حضور مى يافتند محفلى بسيار صميمى وگرم بود در جلسات درس شهيد غفارى ابواب الجنان و جامع عباسى و ديگر كتب فقهى واخلاقى و قرآنى نيز تدريس مى شد آية الله غفارى جزوه اى را تهيه كرده كه مخصوصبحث هاى قرآنى بود و قريب به 30 نفر در اين درس شركت مى نمودند.
سکندر بیامد دلی همچو کوه رها گشته از شاه دانش پژوه
چنین گفت کاین پیر دانش پژوه که چندین سخن گفت پیش گروه
کنون گرد خویش اندر آور گروه سواران و مردان دانش پژوه
بانیان این اقدام، دانش پژوهان تُرک، احمد اینسل، باسکین اُران، چنگیز اختر، و روزنامهنگار تُرک، علی بایرا ماُغلو بودند.
بیامد یکی مرد دانش پژوه برهام بنمود آن تیغ کوه
مجلس درس او بسيار مورد استقبال و توجه دانش پژوهان حوزه اصفهان قرار داشت . آنگاهكه تاليف كتاب (لمفاتيح فى الاصول ) خود را آغاز نمودقبل از آنكه تاليف كتاب به اتمام رسيده باشد فصلهاى مختلف آن نزد طلاب و فضلادست به دست مى گشت و از آن رونويسى مى كردند.(984)
دیدگاه عدهای از جغرافی دانان مشهور را در مورد دلیل نامگذاری این دریا بیان نمودهاست. بهطور نمونه کتاب سر آرنولد ویلسن Sir Arnold Wilson که در سال ۱۹۲۸ به نام خلیج فارس(Persian Gulf) به چاپ رسیدهاست. ضمن نقد سابقه تاریخی و جغرافیایی خلیج فارس و بیان توصیفهای نویسندگان مغرب زمین مشاهدات خود را نیز بیان نموده و نوشتهاست «هیچ آب راهی چه در گذشته و چه در حال حاضر برای زمین شناسان، باستان شناسان، تاریخ دانان، جغرافیدانان، بازرگانان، سیاستمداران و سیاحان و دانش پژوهان اهمیتی بیشتر از خلیج فارس نداشتهاست این آبراه از هزاره قبل از میلاد تاکنون از هویت پارسی و ایرانی برخوردار است.»
104 صحيفه نور، ج 8، ص 173، بيانات امام و در جمع دانش پژوهان قزوين ، 28/ 4 / 58.
استاد مظفر در دوره حيات علمى خود، دانش پژوهان بسيارى را در سايه تربيت و تدريسقرار داد و آنان را با معارف دين آشنا ساخت . اسامى برخى از شاگردان آن عزيز را - چهدر داخل منتدى النشر و دانشكده فقه و چه بيرون از آن - مرور مى كنيم :
چنین گفت دهقان دانش پژوه که گه گاه آتش جهد هم ز کوه
اختر فیروز مرا ره نمود در بر آن خواجه دانش پژوه
ستارهشناسان ایران گروه هرانکس که دانیم دانش پژوه
و يا اگر مثلاً در زمينه هاى علمى به شخص عالمى نياز داريم ، چنين مى گوييم : شما كهداراى چنان تحصيلاتى هستيد، شما كه داراى چنان تاءليفاتى مى باشيد، شما كه چناناساتيدى داشته ايد، شما كه در فلانجا تحصيل كرده ايد، شما كه روزانه اين مقدارمطالعه داريد، شما كه اين قدر به ترويج علم علاقه داريد، شما كه هميشه حلاّل مشكلات علمى بوده ايد، شما كه اين قدر دانش پژوهان را دوست داريد و ...
دانش پژوه و دین طلب دانشور و دانش لقب در گلشن علم و ادب نخلی برومند آمده