خانه بر بادی

در جهان مثل حباب ای هوشمند راه خلوت خانه بر اغیار بند

اين آيه شريفه و تمامى سوره حشر در قضيه بنى نضيرنازل شده و داستان آن از اين قرار بود كه يهود بنى النضير پيمان خود را بارسول خدا(ص ) شكستند و در مقام حيله و نيرنگ برآمده تا با فرو افكندن سنگ بامغلطانى از بام خانه بر سر آن حضرت ، كه به همراه ده تن از اصحابش پاى ديوارحصار با ايشان به مذاكره نشسته بود، وى را از پاى درآورند، كه وحى بر آن حضرتنازل شد و پرده از نيرنگ ايشان برگرفت . پسرسول خدا(ص ) با شتاب از آنجا بيرون آمد و چنان نمود كه كارى فورى دارد و يكراستبه مدينه رفت . و چون مراجعتش به طول انجاميد، اصحاب از بازگشت او نااميد شدهبرخاستند و در مدينه خود را به آن حضرت رسانيدند. آنگاهرسول خدا(ص ) كسى را نزد ايشان فرستاد و آنان را از نيرنگى كه در مقام به كاربردن آن بودند آگاه فرمود، و فرمان داد تا همگى از مدينه كوچ كرده كسى از ايشان درجوار حضرتش باقى نماند.

مست از خانه برون تاخته‌ای یعنی چه

حاجى با تعجّب به خانه بر مى گردد، مى بيند فرزندش عرق كرده و صحيح و سالماست . حاجى خيلى تعجّب مى كند، كه اين درويش ، كى بود كه (با يك سوره حمد بىاعراب فرزندش را شفا داد.)

خانه بر دوشم پریشان کو وطن دارد مرا بر جنون تکلیف چاک پیرهن دارد مرا

نفس را خانه بر انداز ورع طبع را سلسله جنبان طمع

خویشتن را درون آن خانه بر سریر سعادت و اقبال

چون ز جهال رخ نهان کردی خانه بر خود چو بوستان کردی

«حلبی از حضرت جعفر صادق روایت می‌کند چون زین العابدین را با اهل بیتش به شام بردند اسراء به یکدیگر می‌گفتند ما را بدین منزل ویرانه جای داده‌اند که خانه بر سر ما فرود آید، پاسبانان که رفت‌وآمد به آن خانه می‌کردند به یکدیگر می‌گفتند:

براى خدا، حجّ آن خانه بر كسانى كه قدرت رفتن به سوى آن را داشته باشند واجب استو آنكه انجام ندهد از اركان اسلام كاسته است .

چون خاک کوی انس گرفتم بخار و خس زآن همچو گرد خانه بر وزن نمی رسم

عشق آمد و صبر از دل دیوانه برون رفت صد شکر که بیگانه از این خانه برون رفت

ابراهيم خليل روزى از خانه بيرون آمد و تصميم گرفت كه به سير و سياحت و گردشدر دشت سرسبز و خرم فلسطين بپردازد، او همچنان كه به گردش خود ادامه مى داد كوههاى سر به فلك كشيده و گياهان رنگارنگ و شكوفه ها و گلها و هواى آزاد و گوارا را مىديد و نشانه هاى خدا را مشاهده مى كرد و لذت مى برد به گونه اى كه مى خواستدل از كوه ، دشت و صحرا نكند و به خانه بر نگردد، در اين سير خود به نزديك درياىمديترانه آمد، و مدتى نيز به ديدن منظره هاى دريا و كرانه دريا پرداخت و آثار خداوندبزرگ را از نزديك مى ديد و روح پاكش به عشق خدا نزديك بود از بدن كوچكش بهسوى ملكوت پرواز كند... قلبش به ياد خدا مى تپيد، و همه وجودش همراه گلها، غنچه ها،بلبلها و پرندگان ديگر صحرايى ، با خدا سخن مى گفت و محور نور و عظمت خدا شدهبود.

پس ملتفت شدم كه آن سوار مقدم ، حضرت حجّت عليه السلام است و اين كه آن جناب براىشفاى برادر مريض من آمده و برادر مريض در فراش خود در فضاى خانه بر پشتخوابيده يا تكيه داده ، چنانچه در غالب ايّام چنين بود.

در خانه بنکدار قبل از ورود به خانه پرچم و بیرقی در سردر خانه وجود دارد که بر روی آن نقش شیر، اسلیمی و پرنده‌ای دیده می‌شود و بعد از ورود به خانه بر روی سرپوش خانه بر روی درخت سرو، نقش پرنده‌ای را مشاهده می‌کنیم. این که چرا پرنده این اندازه از اهمیت و جایگاه ویژه برخوردار است می‌توان گفت پرنده «تعالی، روح، تجلی الهی، صعود به آسمان، دخول به مرتبه عالی شهود و… است.» پرنده به عنوان نماد جاودانگی روح در قرآن آمده‌است. روح با شهبازی مقایسه شده که نقاره مرشد او را فرا می‌خواند و به مرغی تشبیه شده که اسیر قفسی از خاک است و مانند دیگر سنتهای عرفای مسلمان نیز اغلب تولد روحانی یا شکوفایی روح را به پرنده‌ای بدون صدف، که جامه خاکی اش شکسته شده مقایسه می-کنند.

در این اقلیم، در طراحی خانه‌های سنتی سعی شده خانه‌ها در سایه قرار گیرد. ایوان‌های عریض و مرتفع، هم از نفوذ باران به داخل جلوگیری می‌کرده و هم‌سایه‌ای کامل بر روی دیوار اتاق ایجاد می‌نموده است. در نقاط نزدیک به دریا، بادگیرها نسیم خنک رو به دریا را به داخل خانه می‌رسانده است. در نزدیکی دریا، به دلیل رطوبت زمین، خانه بر روی کرسی (پیلوت) قرار می‌گرفته‌است. در اقلیم معتدل و مرطوب نیز همانند اقلیم گرم و مرطوب، خانه بر روی کرسی (پیلوت) بنا می‌شده‌است. رنگ مصالح نما روشن و از جنس مصالح سبک بوده‌است. در این اقلیم ارتفاع اتاق‌ها بلند بوده‌است.

مکن خانه بر راه سیل، ای غلام که کس را نگشت این عمارت تمام

سیل و رانش زمین جان بیش از ۲۲۵ نفر را گرفته و ۱۱ نفر نیز مفقود شده‌اند. صدها خانه بر اثر رانش زمین ویران شد. یک پل در شهر هیروشیما در داخل رودخانه طغیان کرده فرو ریخت.

گذشت عمر چو آب روان و ما غافل بنای خانه بر آب است و پاسبان در خواب