معنی کلمه حیرت عصر غیبت در دانشنامه اسلامی
از ویژگی های مهم دوران غیبت سرگردانی است؛ به ویژه هرچه به زمان ظهور حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) نزدیک تر می شویم، بر شدت آن افزوده می شود. در این دوران، انسان ها به سبب پنهان بودن رهبر الهی خود، در تحیر، و برخی نیز در گمراهی به سر خواهند برد. البته افراد بسیاری نیز به دلیل اهتمام جدی به پروای الهی، از این آزمون ها با سربلندی به سلامت عبور کرده، ایمان خود را تا واپسین لحظه ها به خوبی حفظ می کنند.
حیرت مردم در غیبت
عبدالعظیم بن عبدالله حسنی، از امام نهم جواد الائمه (علیه السلام)، از پدرانش حدیث کرده است که امیرمؤمنان (علیه السلام) فرمود: للقائم منا غیبة امدها طویل، کانی بالشیعة یجولون جولان النعم فی غیبته، یطلبون المرعی فلا یجدونه، الا فمن ثبت منهم علی دینه و لم یقس قلبه لطول امد غیبتة امامه فهو معی فی درجتی یوم القیامة... .برای قائم ما غیبتی است که مدتش طولانی است. گویا شیعه را می بینم که در غیبتش چون چهارپایان جولان می زنند و چراگاه می جویند و به دست نمی آورند. آگاه باشید هرکدامشان بر دین خود ثابت بماند و برای طول غیبت امام، دلش دچار قساوت نشود، او در روز قیامت در درجۀ من، با من است... .
حیرت حضرت مهدی
در برخی روایات، این حیرت، به خود حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) نیز نسبت داده شده است. حیرت از نظر لغت هنگامی به کار می رود که شخص، در کار خود سرگردان است و گشایشی در آن نمی بیند. که این، به تناسب افراد متفاوت خواهد بود، از این رو سرگردانی آن حضرت، با آنچه درباره عموم مردم گفته شده، کاملا متفاوت است.اصبغ بن نباته گوید: بر امیرمؤمنان علی (علیه السّلام) وارد شدم و دیدم در حالی که در اندیشه فرو رفته است، با انگشت بر زمین خط می کشد. پرسیدم: ای امیرالمؤمنین! چرا شما را اندیشناک می بینم و چرا بر زمین خط می کشید؟ آیا به زمین و خلافت در آن رغبتی دارید؟ فرمود: نه به خدا سوگند! نه به آن و نه به دنیا هیچ روزی اشتیاقی نداشته ام؛ لکن در فرزندی می اندیشم که از سلالۀ من و یازدهمین فرزند من است. او مهدی است و زمین را پر از عدل و داد می سازد؛ همانگونه که پر از ستم و جور شده باشد. او را سرگردانی و غیبتی است که اقوامی در آن گمراه شده و اقوامی دیگر در آن هدایت یابند. البته این احتمال قوی می نماید که مقصود از سرگردانی در این روایت، سرگردانی مردم باشد؛ چرا که فرموده است برای او غیبت و حیرت (هر دو) هست و غیبت زمانی معنا پیدا می کند که حضرت در مواجهه با مردم تصور شود. مسلم است حضرت نزد خود غایب نیست و اگر گفته می شود برای او غیبت است، یعنی در مواجهۀ با مردم پنهان است.حیرت نیز این گونه است؛ یعنی حالتی برای حضرت پدید می آید که حاصل آن برای مردم، سرگردانی و عدم گشایش در کارها خواهد بود.
← قرینه بر حیرت مهدی
...