حب بلسان

استاد عاليمقام حكيم الهى قمشه اى رضوان الله تعالى عليه تمام خطبه را بلسان نثر ونظم ترجمه نموده است . در مطلع سئوال همام برخى از اشعار درربار اين است .

بر تن و جان ناکسان و کسان چرب و شیرین چو روغن بلسان

اما اينكه بعضى گفته اند كه :آيه مورد بحث ،تفصيل آن اجمالى است كه در آيه (و ما ارسلنا منرسول الا بلسان قومه ليبين لهم ) آمده ، صحيح نيست و از سياق آيه بسيار بعيد است .ونظير آن در بعيد بودن ، گفتار مفسر ديگرى است كه گفته :مراد از آياتى كه موسى بههمراهى آنها فرستاده شد آيات تورات است ، نه معجزاتى كه ازقبيل اژدها و يد بيضاء و امثال آن آورد.

فو الله لو لم يصيبوا من المسلمين الا رجلا واحدا معتمدين لقتله بلا جرم جره ،لحل لى قتل ذلك الجيش كله اذ حضروه فلم ينكروه و لم يدفعوا عنه بلسان و لابيد، دع ماانهم قد فتلوا من المسلين مثل العده التى دخلوا بها عليهم ....(330)

فامتثلوا و اعربوا عن ما شاهدوا لكن بلسان التشويق و الايماء الجامع بين الكتم والافشاء وفاء لحقوق الحكمة .

ان ((الانباء و التعليم )) بحسب نشآت الوجود و مقامات الغيب و الشهود مختلفالمراتب ، فان لكل قوم لسانا: و ما ارسل رسول الا بلسان قومه (18)فلما مراتب شتىتجمعها حقيقة الابناء و التعليم .))

قرآن در عين حال كه با تدبر كنندگانش با ظاهرى سخن مى گويد كه برايشان حجت است ، باطن خود را در برابر آنان خاموش مى گذارد. پس ناچار بايد مترجمى داشته باشد كه آن را گويا ساخته ، باطنش را از غيب به شهادت در آورد. از اين رو حضرت على عليه السلام مى فرمايد: اين قرآن خط پنهانى است در ميان دو جلد كه با زبان سخن نمى گويد و بايد مترجمانى داشته باشد و فقط مردانى هستند كه از آن سخن مى گويند...؛ هذا القرآن انما هو خط مستور بين الدفتين ، لا ينطق بلسان ، و لابد له من ترجمان ، و انما ينطق عنه الرجال ... . (224) مراد امام عليه السلام رد حجيت ظاهر قرآن نيست ، وگرنه براى دشمنان از قرآن دليل و حجت نمى توان آورد.

قرآن كريم كه هدايت امام را هدايت بامر خدا، يعنى ايجاد هدايت دانسته ، درباره هدايت انبياءو رسل و مؤ منين و اينكه هدايت آنان صرف نشان دادن راه سعادت و شقاوت است ، مىفرمايد: (و ما ارسلنا من رسول ، الا بلسان قومه ليبين لهم ،فيضل اللّه من يشاء و يهدى من يشاء)، (هيچ رسولى نفرستاديم مگر بزبان قومش تابر ايشان بيان كند و سپس خداوند هر كه را بخواهد هدايت ، و هر كه را بخواهد گمراهكند).

عن ابن عباس فى قوله : و فومها قال : الخبز، و فى لفظٍ: البر، و فى لفظ:الحنطة بلسان بنى هاشم .

((براى مصارف خارجى ، يعنى روغن مالى پوست و مو، كهنه آن بهتر از تازه است و روغنكهنه كه هفت سال مانده باشد در تسكين آلام مفاصل ، بهتر از روغن بلسان است ))(401)

رزین ساندراک اگرچه خیلی معطر نیست، اما به عنوان بخور نیز استفاده می‌شود. عطر آن با بلسان مقایسه شده‌است.