معنی کلمه جون غلام ابوذر غفاری در دانشنامه اسلامی
بلاذری، مبارزه و شهادت جوان (حوی) (در انساب الاشراف بلاذری، و کتاب الفتوح ابن اعثم، و تاریخ الامم والملوک طبری، «حوی» ذکر شده است. ولی در مقاتل الطالبیین ابوالفرج اصفهانی، رجال طوسی، الملهوف علی قتلی الطفوف سید بن طاووس، مقتل الحسین خوارزمی، مثیرالاحزان ابن نما. و رجال ابن داود، جون» آمده است. اما شیخ مفید نام او را جوین» نوشته است، و ابن شهرآشوب «جوین بن ابی مالک» ثبت کرده است. این در حالی است که فضیل بن زبیر و شیخ طوسی، جوین بن مالک را غیر از جون غلام ابوذر دانسته اند. ) را بعد از ذکر شهادت زهیر بن قین، و ابن اعثم کوفی پس از حبیب بن مظاهر، ذکر کرده است.
رجزهای جون
بلاذری می گوید: حوی (جون) غلام آزادشده ابوذر، پیشاپیش امام حسین (علیه السّلام) با دشمنان می جنگید و چنین رجز می خواند:کیف تری الفجّار ضرب الاسود•• • بالسیف صلتاً عن بنی محمّداذب عنهم باللسان والید•• • ارجوا به الجنة یوم المورد (ابن اعثم در کتاب الفتوح و خوارزمی در مقتل الحسین این رجز را مفصل تر و در سه بیت و با اندکی تفاوت نقل کرده اند.)«بدکاران چگونه می بینند ضربت این سیاه را با شمشیری که در راه فرزندان محمد (صلی الله علیه و آله وسلّم) کشیده شده است. من با دست و زبان از آنان حمایت می کنم و با این کار، امید بهشت در روز ورود به صحنهٔ محشر را دارم».سید بن طاووس چنین آورده است: سپس (بعد از عمرو بن قرظه) جون، غلام ابوذر که برده سیاهی بود، به میدان رفت. حسین (علیه السّلام) به او گفت: من به تو اجازه می دهم (که از این سرزمین بروی و جان خود را حفظ کنی) تو همراه ما برای عافیت آمدی، پس در گرفتاری ما، خود را مبتلا مساز جون گفت: ای فرزند رسول خدا، آیا سزاوار است که من در زمان خوشی، نان خور شما باشم، ولی در سختی ها شما را تنها بگذارم؟ به خدا سوگند، که بویم بد، نژادم پست، و رنگم سیاه است؛ پس بر من منت بگذار و مرا به (آسایش جاودان) بهشت برسان تا بدنم خوش بو، نژادم شریف و رویم سفید گردد. نه، به خدا سوگند، هرگز از شما جدا نمی شوم تا اینکه این خون سیاه با خون شما درآمیزد. سپس به جنگ پرداخت تا به شهادت رسید. رضوان خدا بر او باد.