معنی کلمه جبر بن قاسم در دانشنامه اسلامی
نام کامل وی به صورت جبربن قاسم کُتامی و گاه به صورت خیربن قاسم ضبط شده است. از شرح حال وی تا پیش از دوران حکومت المعز، اطلاعی در دست نیست
جَبر درحکومت فاطمی و مناسب وی
اما هنگامی که در ۳۶۲ همراه المعز از قَیْرَوان به قاهره رفت، از بزرگان دولت فاطمی و رجال برجستة دربار به شمار می آمد ).
← منسب شرطه
(۱) ابن صیرفی، الاشارة الی من نال الوزارة، چاپ عبداللّه مخلص، قاهره ۱۹۲۴.(۲) ابن میسّر، اخبار مصر، ج ۲، چاپ هانری ماسه، قاهره ۱۹۱۹.(۳) احمد عبدالسلام ناصف، الشرطة فی مصرالاسلامیة، قاهره ۱۴۰۷/۱۹۸۷.(۴) یحیی بن سعید انطاکی، تاریخ الانطاکی، المعروف بصلة تاریخ أوتیخا، چاپ عمر عبدالسلام تدمری، طرابلس ۱۹۹۰.(۵) عارف تامر، العزیزباللّه: الخلیفة الخامس، بیروت ۱۴۰۰/۱۹۸۰.(۶) ابوبکربن عبداللّه دواداری، کنزالدرّر و جامع الغرر، ج ۶، چاپ صلاح الدین منجد، قاهره ۱۳۸۰/۱۹۶۱.(۷) محمد جمال الدین سرور، الدولة الفاطمیّة فی مصر، (قاهره) ۱۳۹۹/۱۹۷۹.(۸) احمدبن علی مقریزی، اتعاظ الحنفا، ج ۱، چاپ جمال الدین شیال، قاهره ۱۳۸۷/۱۹۶۷.(۹) احمدبن علی مقریزی، کتاب المقفّی 'الکبیر، چاپ محمد یعلاوی، بیروت ۱۴۱۱/۱۹۹۱؛