[ویکی فقه] توبه آدم (قرآن). حضرت آدم علیه السلام از خطای خود پشیمان شد و خداوند راه توبه را به او نشان داد. دراین مقاله آیات مرتبط با توبه حضرت آدم علیه السلام معرفی می شوند. پشیمانی آدم علیه السلام از نافرمانى خدا در استفاده از درخت ممنوع:۱. «و قلنا یا ءادم اسکن أنت و زوجک الجنّة و کلا منها رغدا حیث شئتما ...• فتلقّى ءادم من ربّه کلمت فتاب علیه ...؛ بقره/سوره۲، آیه۳۵. اظهار پشیمانى آدم علیه السلام از ستم به خویش:«قالا ربّنا ظلمنا أنفسنا و إن لم تغفرلنا و ترحمنا لنکوننّ من الخسرین؛ اعراف/سوره۷، آیه۲۳. آدم علیه السلام، دریافت کننده اذکار و کلمات مخصوصى از سوى خدا براى توبه:«فتلقّى ءادم من ربّه کلمت فتاب علیه ...؛ بقره/سوره۲، آیه۳۷. ...
جملاتی از کاربرد کلمه توبه ادم
و اگر نهى از خوردن درخت نهى مولوى بود، و توبه آدم هم توبه از گناه عبودى ، ورجوع از مخالفت نهى مولوى مولى بود، بايد بعد از توبه دوباره به بهشت برمىگشت ، چون توبه مخالفت او را از بين برده بود، زيرا صريح قرآن است كه خدا توبه آدم را پذيرفت ، و حال آنكه مى بينيم بعد از توبه هم در زمين باقى ماند، و به بهشتش برنگرداندند.
نقش توبه آدم و هبوط او به زمين در باز شدن راه براى هدايت انسان و قرار گرفتن اودرطريق كمال
2- توبه انبيا، به خاطر ترك اولى كه از آنان سر مى زند، مانند توبه آدم ، يونس ،يعقوب و يوسف (ع )؛
بله ارتباط مختصرى هم به آيات قبل دارد كه درباره توبه مى فرمود: (و انى لغفارلمن تاب و آمن و عمل صالحا ثم اهتدى )، چون در اين آيات متعرض توبه آدم شده است .
به هر تقدير، قبول توبه آدم با مهر ناب بود و اصلا با قهر همراه نشد؛ زيرا خداىسبحان گرچه توبه پذير است :ان الله هويقبل التوبه عن عباده (986) و اگر توبه بنده كار كمبودى داشته باشد خداوند ازآن مى گذرد (از اين رو در آيه مزبور، كلمه عن عباده براى افاده تجاوز و گذشتاز بندگان ملحوظ شده است ) ليكن گاهى حكيمانه انسان تائب را تنبيه مى كند و گاهى رحيمانه او را مى نوازد.
O گرچه اعتراف به خطا و توبه ى آدم ، سبب شد كه خداوند او را عفو نمايد، ولى بعد از توبه بار ديگر به بهشت برنمى گردد. زيرا آثار وضعى لغزش ، غير از عفو الهى است . فرمان هبوط در چند آيه ى قبل همراه نوعى قهر بود، ولى در اين آيه چون بعد از توبه آدم است به صورت عادّى مطرح شده است . همچنين اميدوار مى كند كه اگر از هدايت الهى پيروى كنند، حزن و اندوهى نخواهند داشت .
دليل دوم مسئله توبه آدم است ، چون توبه بمعناى رجوع ، و برگشتن بنده بخداست ، كه اگر از ناحيه خدا قبول شود، گناه بكلى محو و نابود مى گردد، و گناه كار تائب ،مثل كسى ميشود كه اصلا گناهى نكرده ، و با چنين كسى معامله بنده مطيع و منقاد را مى كنند،و در خصوص مورد عملى كه كرده ، معامله امتثال و انقياد را مينمايند.
گفته شده كه در اين روز، توبه آدم قبول شده و حضرت ابراهيم و حضرت عيسى متولدشده اند و (تورية ) بر (داود) نازل شده .
بر کدامین توبه آدم بر در تو آب و روی دارم از شرمندگی امروز سر در آستین
و باز نظيرش آيه (فتلقى ادم من ربه كلمات فتاب عليه انه هو التواب الرحيم ) استكـه مـى بـينيد توبه آدم را تعليل كرده به اين كه خدا به طور كلى تواب و رحيم است ،يعنى صفت فعل او توبه و رحمت است .
ب : در مقام ثبوت ، هيچ محذورى در تاءثيرتوسل به ذوات نورى اهل بيت عصمت عليه السلام نسبت به نجات محرومان از سلطه طاغيان نيست ؛ چنان كه در جريان قبول توبه آدم صفىّ عليه السلام و تلقّى كلمات گذشت .