تفسیر المنصور بالله صنعانی

معنی کلمه تفسیر المنصور بالله صنعانی در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] تفسیر صنعانی اثر امام المنصور باللّه القاسم (۹۶۷ - ۱۰۲۹ ق) فرزند محمد بن علی حسنی صنعانی وی از ائمه زیدیه و سلاطین یمن، فقیه و مفسر می باشد.
تـفـسـیر مورد بحث به زبان عربی در چند مجلد شامل سوره الحمد لغایت سوره المائده بر مذاق زیدیه می باشد. مـفـسـر هنگام تفسیر آیات احکام بحث خویش را مبسوط نموده و فقه آیه را نیز کاملا بیان داشته است.نسخه های متعدد از این تفسیر در کتابخانه های عمومی و خصوصی یمن در دست می باشد.
تفسیر دیگر مفسر
صـنـعـانی دارای تفسیر دیگری نیز هست به نام اجوبة مسائل الشاک فی القرآن، این تفسیر شامل شـرح و بـیـان بعضی از آیات مشکله و متشابهه قرآن که بعضی از فضلا و آحاد ملت از مفسر سؤال کرده اند و او به آنها پاسخ داده و علامه عبداللّه بن احمد شرفی آنها را در کتابی به نام تفسیر الشاک فی القرآن جمع نموده است.

جملاتی از کاربرد کلمه تفسیر المنصور بالله صنعانی

از قرون سوم تا ششم هجری (نهم تا دوازدهم میلادی)، طبرستان و گیلان، سپس شهر ری در زمان آل بویه و بیهق در خراسان مراکز فکری اصلی زیدیه بودند. به تدریج جوامع زیدی ایران رو به زوال رفتند و میراث مکتوبشان دیگر روایت و منتقل نگردید. اگر انتقال آثار مکتوب زیدیان شمال ایران به یمن، در دوران یکپارچگی سیاسی زیدیان در قرن پنجم هجری نبود، می‌توان گفت کل میراث مکتوب این جنبش در ایران از بین می‌رفت. در عهد یکی از امامان زیدی یمن، به نام المنصور بالله، این انتقال فرهنگی به یمن در اوج خود بود. وی در ۶۱۴ هجری درگذشت و انتقال آثار مکتوب زیدیان ایران به یمن، که حال مرکز فکری زیدیه شده بود، متوقف گردید.
عبدالله بن حمزه (۲۴ فوریهٔ ۱۱۶۶ – ۲۱ آوریل ۱۲۱۷) با عنوان المنصور بالله امام دولت زیدی یمن از ۱۱۸۷ تا ۱۲۱۷ میلادی بود. زیدیان طبرستان هم در آغاز قرن هفتم قمری امامت او را پذیرفتند.