تفسیر الشهید زید بن علی

احادیثی که از محمد باقر و جعفر صادق دربارهٔ قیام زید بن علی نقل شده‌اند، سه دسته‌اند.

میر حسن خان از سادات لنکران است که نسبش به زید بن علی می‌رسد. جدش میرجمال‌الدین‌خان، از سرداران سپاه نادرشاه افشار است که پس از مرگ نادرشاه، حکومت مستقل خانات تالش را در سال ۱۷۴۷ میلادی (۱۱۲۶ خورشیدی) تأسیس کرده بود.

جنبش هاشمیه تا حد زیادی دلیل آغاز آخرین تلاش‌ها بر ضد سلسله اموی بود که در ابتدا هدف آن جایگزین کردن امویان با یک خانواده علوی بود. تا اندازه‌ای، شورش بر ضد امویان پیوندی ابتدایی با ایده‌های شیعی داشت. شماری از شورش‌های شیعی بر ضد امویان صورت گرفت که آنها علناً خواستار حکمرانی یک خانواده از علویان بودند. زید بن علی با امویان در عراق جنگ کرد، و عبدالله بن معاویه حتی یک حکمرانی موقت در ایران برپا کرد. کشتار آنها نه تنها احساسات ضد اموی در میان شیعیان را برانگیخت، بلکه شیعیان ایران و عراق را به هم نزدیک کرد. در همین موقع، دستگیری و کشتار چهره‌های عمدتاً شیعه، عباسیان را تنها حریف واقع‌گرایانه برای پر کردن خلئی که امویان ساخته بودند، کرد.