تزکیه النفس و تهذیبها

در سال 1965 بعد از طرد على صالح السعدى دبيركل حزب بعث از اين تشكيلات ، از سوى شوراى رهبرى حسن البكر به جاى وى منصوبگرديد. البكر پس از كشته شدن عبدالسلام عارف در يك سانحه هوايى و روى كار آمدنعبدالرحمن عارف ضعيف النفس و بى كفايت درآوريل 1966، فعاليت سياسى خود را به منظور به دست گرفتن قدرت گسترش داد.

قـال النـبـى صـلى الله عليه و آله : ان المؤ من اذا حضرهالمـوت جـائت اليه ملائكة الرحمن بجريدة بيضاء فيقولونلنـفـسه اخرجى راضية مرضية الى روح و ريحان و رب غيرغضبان فتخرج كالطيب من المسك حتى يتناولها بعض من بعضفـيـنـتـهـى بـهـا الى بـاب السـمـاءفيقول سكانها و ما اطيب رائحة هذه النفس و كلما صعدوابها منسماء الى سماء قال اهلها مثل ذلك حتى يؤ تى بها الى الجنةمـع ارواح المـؤ مـنـيـن فـتـسـتـريـح من غم الدنيا و اما الكافرفـتـاءتـيـه مـلائكـة العـذاب فـيـقولون لنفسه اخرجى كارهةمكروهة الى عذاب الله و نكاله و رب عليك غضبان .

عن النبى (ص ): عليكم بالزيت فانه يكشف المرة و يذهب البلغم و يشد العصب ويحسن الخلق و يطيب النفس و يذهب باالغم (393)

لا تدع النفس و هواها فان هواها رداها. (122) 

شرمسارى و حقارتى كه بر اثر گناه دامنگير گناهكار مى شود او را پست و زبون مى كندو به شخصيت و استقلال وى ضربه مى زند. گناهكار هرقدر قوى النفس و با ارادهباشد، بر اثر معصيت زبرون ناتوان مى شود. گناهكار مى كوشد تا از راه خودسازى وتصنع ضعف روانى خويش را بپوشاند و خود را قوى و نيرومند جلوه دهد، ولى شكست هاىروحى و انفعال هاى باطن او، خواه ناخواه از خلالاعمال و اقوالش خودنمايى مى كند و ناتوانى او را آشكار مى سازد.

ان الله تعالى لم يترك الانسان بفطرته لعمله تعالى باءنه سيحجب عن الفطرةالمخمورة بابتلائه بالقوى الحيونية الشهوية و الغضبية ،و القوة الوهمية الشيطانية .و هذه القوى معه منذ فطره لاحتياجه اليها فى عيشه و بقائه شخصا و نوعا و فى رقاه وسيره و سلوكه الى الله تعالى ،لكن الحنين الجبلى اليها حجبه عن فطرتة و منعه عنسيره ، فبعث الله رسلا مبشرين و منذرين (8) تكون احكامهم على طبق مقتضى الفطرةلرفع الحجب عنها و اعانتها فى سيره و سلوكه . فاءحكامهم اما على طبق مقتضى الفطرة الاصلية ابتداء اءو مع الواسطة كالدعوة الى الله و معارفه و اءسمائه وصفاته و الى فضائل النفس و كمالاتها، و كالصلوة التى هى معراج المؤ من الى اللهتعالى (9) و الحج الذى هو الوفود اليه تعالى و اءشباهها.

اگر پدر و مادر و ساير اعضاى خانواده ، خود، دنى النفس و زبون باشند و شرافتاخلاقى به نظرشان ارزنده و مهم نيايد، قهرا فرزندانشان در آن محيط فاسد، زبون وفرومايه بار مى آيند و به پستى و دنائت اخلاق خو مى گيرند. در چنين خانواده اى علاوهبر آن كه تمايل فطرى عزت نفس در نهاد كودكان سركوب مى شود، پرورش سايرفضايل اخلاقى و ملكات انسانى نيز در آنان بسى دشوار ومشكل خواهد بود. زيرا كسى كه به فرومايگى و دنائت نفس عادت كرده است ، از ارتكابكارهاى پست و موهن ابا ندارد و از ننگ رسوايى احساس ناراحتى و شرمسارى نمى كند.

1 پاكيزه باشد؛ قال رسول الله صلّى اللّه عليه و آله : ثلاث من ابواب البر:سخاء النفس و طيب الكلام و الصبر على الاذى . محاسن / 1 / 66

(كان ابوعبدالله عليه السلام يقول : لا تدع النفس و هواها فان هواهارداها.(421) )

العلم افضل شرف العلم اعظم كنز علم بهترين شرافت و بزرگترين گنج استو فرمود العالم حى بين الموتى الجاهل ميت بين الاحياء لولا العلماء لصارالناس كالبهائم طالب العلم حبيب الله العالمافضل من الصائم القائم الغازى فى سبيل الله العلماء ورثة الانبياء نوم العالماءفضل من عبادة الجاهل و حديث كميل العلم خير منالمال الخ و بسيار اخبار ديگر و البته مراد از علم و علوم الهى معرفت النفس و علمبمراسم عبوديت و حقايق و احكام وحى و رسالت است گرچه علوم صناعى را هم كه نظامعالم بدان محتاج است ائمة طاهرين بسيار ترغيب فرمودند و علماء واجب كفائى دانستند.