تحلیل علی
جملاتی از کاربرد کلمه تحلیل علی
حسینعلی‌خان هندسی گوران سال‌های میان ۱۳۰۰ تا ۱۳۱۱ را به عنوان مهندس ساختمان و معمار مشغول فعالیت بود. او تمام این دوران را در منطقۀ گرمسیر و آب و هوای سخت قصر شیرین و ایلام گذراند. این شرایط سخت و فعالیت طاقت‌فرسا توان بدنی او را تحلیل برد و در نهایت منجر به مرگ او در روز ۱۰ مرداد ۱۳۱۱ شد. جسد حسینعلی‌خان توسط برادرش علی‌آقا گوران به نجف در عراق برده شد و در گورستان وادی‌السلام به خاک سپرده شد.
۲. علی شریعتی خوانشی تحلیل‌گرایانه (مقاله)
نوشتارهای قرآنی متعددی به امضای علی بن ابی طالب (و گاهی علی بن ابو طالب) وجود دارند که همگی از نظر متن با مصحف عثمان برابری می‌کنند. بسیاری از این مصحف نمی‌توانند به قلم علی نوشته‌شده باشند. محمود رامیار در تحلیل منشأ این نوشتارها احتمال می‌دهد علی در کوفه دستور به نوشتن قرآن داده‌است یا تعدادی از کاتبان قرآن همنام علی بودند. احتمال‌های دیگر اینچنین هستند که پادشاهان برای آنکه خزانه خود را خالی از این قرآن ارزشمند نبینند دستور به کتابت قرآن به نام علی داده‌اند؛ یا اشخاصی برای آنکه نشان دهند مصحف علی با مصحف عثمان یکی بوده این نسخ را از روی قرآن عثمان به نام قرآن علی نوشته‌اند.
دربارهٔ زندگانی علی گزارش‌های فراوانی در متون اسلامی آمده است؛ چنان‌که مورخان اسلامی پس از محمد، بیشترین حجم مطلب را به زندگی او اختصاص داده‌اند. از این جهت که شخصیت علی برای مسلمانان (اعم از شیعه و سنی) دارای اهمیت مذهبی، سیاسی، فقهی و روحانی است، زندگی او به طرق مختلف تحلیل و تفسیر شده و اسناد تاریخی موجود نیز تحت تأثیر ملاحظات فرقه‌ای قرار گرفته است.
جامعه‌شناسی نخبه‌کشی (جامعه‌شناسی نخبه‌کشی: قائم‌مقام، امیرکبیر، مصدق: تحلیل جامعه‌شناختی برخی از ریشه‌های تاریخی استبداد و عقب‌ماندگی در ایران) کتابی نوشتهٔ علی رضاقلی دربارهٔ عملکرد نخبگان سیاسی و برخورد جامعه ایران با آنهاست. این کتاب عنوان پر خواننده‌ترین کتاب در حوزهٔ مطالعات سیاسی در سال ۱۳۷۷ ایران را به خود اختصاص داده‌است. این کتاب تحلیلی جامعه شناسانه از برخی ریشه‌های تاریخی استبداد و عقب ماندگی در ایران، را بیان می‌دارد.