تتمه ٔ دور زمان

بمدح داور دور زمان مبارز دین پناه ملک و معین ملوک و کهف بشر

به احتمال زیاد می‌توان گفت که گودال‌های حفر شده بر پهنهٔ کوهستان سیراف در ابتدا به منظور جمع‌آوری و استحصال آب ایجاد شده‌اند و آنچه که بعدها توسط افرادی (احتمالاً متنفذ و متمول و نیز شاید توسط عموم و به دلیل رخداد حوادث غیر مترقبه همچون زلزله یا بیماری طاعون و نیاز به دفن سریع مردگان) مورد استفاده به عنوان گورهای فردی یا خانوادگی شده در روزگارانی زیاد پس از احداث اولیه اینان صورت گرفته‌است. پیدا شدن استخوان و آثار مردگان درون برخی از این حوضچه‌ها نه تنها منکر سیستم استحصال و ذخیره آب نمی‌باشد بلکه با دقت بر گورهای یافته شده و وجود لایه‌ای از قشر نفوذ ناپذیر ساروج درون حوضچه‌های استفاده شده به عنوان قبر، به نکاتی موید روش تأمین آب در شهر باستانی سیراف پی برده می‌شود. دربارهٔ این گورستان‌ها دیدگاه‌های مختلفی وجود دارد. رضا طاهری در کتاب از مروارید تا نفت در ذکر گورستان سنگی سیراف می‌نویسد: «شاید بهتر است از سیراف خارج شویم و به روستای تیس در چابهار نگاهی کنیم، گورستان‌های دقیقاً به همین شکل و ساختمان، گورستانِ جن که بلوچ‌ها به آن «جن سنط» می‌گویند و قدمت آن را حداقل بیش از دو هزار سال می‌دانند.» و به باور این پژوهشگر تاریخ این گورستان مرتبط با آب و پرستشگاه آناهیتا ایزدبانوی آب می‌باشد «این یادگاری‌های به جا مانده بر تپه‌های بلند و دامنهٔ کوه‌ها می‌تواند در دور زمانی کهن تر جایگاهی از پرستشگاه یک ایزدبانو باشد؛ که پس از آن در دوران هخامنشیان و اشکانیان و ساسانی‌ها تبدیل به آتشکده و در دوران اسلامی بدل به گورستان شده‌است.»

۱۵ اتومبیل دیگر می‌توانند در یک دور زمان‌گیری دیگر به مدت ۱۵ دقیقه رقابت کنند. در فرمت اصلی، پس از ۱۵ دقیقه، ساعت‌ها به سرعت متوقف می‌شوند. ۵ اتومبیلی که کندتر از بقیه بوده‌اند، به ترتیب در مکان ۱۰ تا ۱۵ جدول قرار می‌گیرند.

نیست در ساغر ایام بجز زهر جفا عاشقان را روش دور زمان نیست لذیذ

دیدم از دور زمان، آن کش نبودم در خیال؛ دیدم از جور زمین، آن کش نبودم در گمان

با چنان نادره ی دور زمان می خوردن یک زمان حاصل دوران زمان می ارزد

از دید یک ناظر دور زمان در نزدیکی سیاه‌چاله کندتر از نقاط دورتر خواهد گذشت. این پدیده به نام اتساع زمان نامیده می‌شود. شیئی که به افق رویداد نزدیک شود به نظر خواهد رسید که هرچه نزدیکتر می‌گردد از سرعت آن کاسته می‌شود و زمانی بی‌نهایت طول خواهد کشید تا به آن برسد. و چون تمام فرایندهای این ذره کندتر می‌شود، نوری که منتشر می‌کند تاریکتر و قرمزتر خواهد شد که این اثر به نام انتقال به سرخ گرانشی نامیده می‌شود. سرانجام در نقطه‌ای که به افق رویداد می‌رسد این جسم کاملاً تاریک و غیرقابل مشاهده می‌شود.

اولین مورد در افتتاحیه فستیوال در سال ۱۹۹۳ بود، زمانی که چیس گای موتورسوار مسابقه در تمرین پس از اتمام دور زمانی که موتورسیکلت وینسنت او با چرخش فرمان شدید به میان درختان پرتاب شد و کشته شد. از آن زمان به بعد، موتورسیکلت ها برای دور زدن در مسیر پیست زمان بندی نشده اند.

مدان دور زمان جز نقطه حال کزو شد هفته و روز و مه و سال

صحن خلد است زمین از اثر دور زمان هین بده باده و داد طرب از گل بستان

چسان به کار دگر رو کنم که کس نشنید به دست دور زمان غیر جام و مینایی

زمان جز بر مراد او نگردد از این جا نادر دور زمان است

چشم مستش اگر از خواب گران برخیزد ای بسا فتنه که در دور زمان برخیزد

از ابتداء دور زمان تا بانتهی بر هر چه می رود ز بد و نیک عالمست