معنی کلمه به سوی ام القری در دانشنامه اسلامی
کتاب با مقدمه نویسنده آغاز و مطالب به صورت گزارش لحظه به لحظه وقایع مهم، عرضه شده است.
در مقدمه، ضمن اشاره به اوج گیری سفرنامه نویسی در سال های اخیر در جهان اسلام، به معرفی برخی از سفرنامه هایی که درباره سفر حج نوشته شده، پرداخته شده است ....
سفر اول، در روز چهارشنبه چهاردهم اردیبهشت ماه 1373ش، مطابق با 22 ذی قعده، از فرودگاه مهرآباد تهران آغاز شده است. نویسنده در نوشتن این سفرنامه، دقت زیادی به خرج داده و علاوه بر اشاره به مکان ها و اعمال انجام داده شده در هریک، به جزئیات و حتی احساسات هم سفران خود توجه نموده و آن ها را به رشته تحریر درآورده است؛ به عنوان مثال، وی لحظات اولیه انتظار و ورود به مدینه را چنین به تصویر کشیده است: «شور و حال برخی از زائران در سالن انتظار، به حدی بود که دسته ای گرد هم اجتماع کرده، یکی از آنها شعر می خواند و دیگران با احساس تمام، همراهی اش می کردند. زائران ایرانی برای دیدن مدینه لحظه شماری می کنند؛ در واقع علاقه آنان به اهل بیت(ع) و سال ها مداحی آن بزرگواران، چنین روحیه ای را به آنان داده است» ....
سفرنامه دوم، یکی از سفرنامه های ارزشمندی است که در طی سفر حجی که در سال 1331ق، صورت گرفته، به رشته تحریر درآمده است. نویسنده همراه جمعی از علمای نجف از این شهر مقدس، راهی شام گردیده، از آنجا با قطار به مدینه منوره مشرف شده و پس از آن راهی مکه مکرمه شده است. او شرح سفر خود و همراهان را تا اتمام اعمال و مراجعت به جده برای بازگشت به تفصیل و با قلمی نسبتاً خواندنی و زیبا نگاشته است. مؤلف در جایی از متن، نامی از خود به میان نیاورده؛ همان طورکه برای سفرنامه خود نیز نامی ذکر نکرده است، جز آنکه می دانیم و مؤلف نیز مکرر یادآور شده که جناب آقا سید محمد طباطبایی (متوفای 1334، در سن 45 سالگی) فرزند ارشد آیت الله سید محمدکاظم طباطبایی صاحب کتاب «الالعروة الوثقی» در این سفر همراه آنان بوده است. وی در جای جای رساله از ایشان با عظمت یاد کرده و گویا این سفرنامه را برای ایشان نوشته است. آنچه مسلم است، اینکه نسخه اصل رساله در اختیار خاندان طباطبایی و متعلق به آقا سید محمد بوده است ....