معنی کلمه بقعه بی بی شهر بانو در دانشنامه اسلامی
مردم بنا بر معروف این محل را آرامگاه شهربانو دختر یزدگرد سوم ساسانی و همسر امام حسین علیه السّلام و مادر امام زین العابدین علیه السلام می دانند، ولی درباره زمان دقیق بنای هسته مرکزی این مجموعه، انتساب آن به شهربانو با توجه به احادیث و روایات و منابع تاریخی و نکات معماری نظرهای متفاوتی وجود دارد.
پرستشگاه زردشتیان
به دلیل قرارگرفتن زیارتگاه بر فراز کوه، مجاورت آن با چشمه، ویژگی های معماری سنگی، اختصاص زیارت آن به زنان در برخی دوره ها، کاربرد واژه بانو و شهربانو برای الهه آناهید و تشابه افسانه بی بی شهربانو با داستان زیارتگاه زردشتی «بانوی پارس» در یزد، بسیاری براین عقیده اند که این بنا در اصل از نیایشگاه های آناهید، الهه آب ها و باروری و از پرستشگاه های زردشتیان پیش از اسلام بوده است.
درباره مجموعه آرامگاه
این مجموعه محوطه ای است مستطیل شکل (شمالی ـ جنوبی)، به طول ۳۳متر و عرض ۲۲متر که با دیواری سنگی متعلق به قرن چهارم ( آل بویه و سلجوقی ) محصور گردیده و از شمال به کوهستان محدود می شود.
← بناهای جنوبی
...
[ویکی شیعه] بقعه بی بی شهربانو زیارتگاهی در شمال شرقی شهر ری، در دامنه جنوبی کوه ری (کوه بی بی شهربانو) و در شمال امین آباد است. مردم معتقدند آرامگاه شهربانو، همسر امام حسین (ع) و مادر امام زین العابدین(ع) در این مکان است.
درباره زمان دقیق بنای اولیه این مجموعه و انتساب آن به شهربانو با توجه به احادیث و روایات و منابع تاریخی و نکات معماری نظرهای متفاوتی وجود دارد.
به دلیل قرارگرفتن این زیارتگاه بر فراز کوه، مجاورت آن با چشمه، ویژگی های معماری سنگی، اختصاص زیارت آن به زنان در برخی دوره ها، بعضی بر این عقیده اند که این بنا در اصل از نیایشگاه های آناهیتا، الهه آب ها و باروری و از پرستشگاه های زردشتیان پیش از اسلام بوده است.