باطن از نظر غلاه

اين عده كه در باطن از سقوط دولت سنى و روى كار آمدن سلطنت صفوى شيعى رنج مىبردند و پيوسته منتظر فرصت بودند، چنان شاهاسماعيل دوم را احاطه كردند و او را اغوا نمودند كه رفته رفته منحرف گرديد وتمايل به مذهب تسنن و خلافت خلفاى سه گانه پيدا كرد.

در ۱۵ آوریل ۲۰۲۰، اپل نسل دوم آیفون اس‌ای را معرفی کرد که در ظاهر کاملاً مشابه آیفون ۸ و ۸ پلاس بود، اما در باطن از برخی قطعات سخت‌افزاری آیفون ۱۱ از جمله سامانه روی یک تراشه اپل ای۱۳ استفاده می‌کرد. در ۸ مارس ۲۰۲۲، اپل نسل سوم آیفون اس‌ای را با همان ظاهر، اما با دوربین ارتقا یافته و پردازندهٔ اپل ای۱۵ معرفی کرد.

قیاس باطن از ظاهر کند بیدرد، از من پرس که گل‌ها را به رنگ غنچه‌ها دلتنگ می‌بینم

14- سعد بن ابى وقاص در زمان خليفهاول فرمانده عراق بود، و در زمان خليفه سوم به مدتيكسال حكمرانى كوفه را به عهده داشت ، فرزند او عمربن سعد در كربلاء از كسانىبود كه در شهادت امام حسين عليه السّلام و يارانش شركت داشت ، سعد در باطن از دشمنانامام على عليه السّلام بشمار مى رفت و به مقامات معنوى او حسد مى ورزيد و او از كسانىبود كه بعد از كشتن عثمان ، زمانى كه همه مردم با امام عليه السّلام بيعت كردند، با اومخالفت كرد.(فروغ ولايت 675)

جـالب ايـنـكـه قـرآن در آيـه فوق صاحبان (هدايت الهى ) را منحصر در اين قوم شمردههـمـانـگـونـه كه خردمندان را منحصر به اين گروه دانسته است اشاره به اينكه اين گروهمـشـمـول هـدايـت ظـاهـر و بـاطـنـنـد، هـدايـت ظـاهـر از طـريـقعـقـل و خرد، و هدايت باطن از طريق نور الهى و امداد غيبى ، و اين دو افتخار بزرگ بر اينحقيقتجويان آزادانديش است .

ترس بر اثر خشونت والدين  <>مثلا كودكى كه اسير پدر و مادر تندخو و ستمكار باشد و هرگز از زورگويى و تجاوزآنان ايمنى نداشته باشد، همواره احساس وحشت و نگرانى مى كند و در باطن از ترس شرآن ها بيم و هراس دارد. چنين كودكى ، وقتى به جوانى مى رسد و پدر و مادرش مى ميرند،گرچه موضوع ترس فردى او قهرا منتفى شده است ، ولى اثر آن را از خاطرش محو نمىگردد. او خويشتن را حقير مى بيند و در خود احساس كمبود مى كند. او در معاشرتهاىاجتماعى ، در اجراى برنامه هاى تحصيلى ، در سخن گفتن با معلم يا مردم و خلاصه درسازش يا محيط و اظهار وجود دچار ترس و وحشت است .

چهارم ، فناست از خطورات قلبيه و نظر كردن به سر - كه باطن قلب است - كه هيچ چيزدر خاطر او نگذرد و مطلقا توجه به غير حق نداشته باشد، آن وقت مصداق حديث اعبدالله كانك تراه مى شود و در حق او صدق مى دهد حديث الصلوه معراج المومن و هرگاه چنان كه در مصرع اول گفته است كه چون تطهير ظاهر باطن از چشمه عشقبشود، به اين مراتب فنا خواهد رسيد و عروج به مقام قرب بى شبهه او راحاصل شود، ديگر وساوس شيطانيه و خيالات نفسانيه از نفس بالكليه برطرف مىشوند، اما وصول به اين مقام هر كس را نصيب و لايق نيست ، چه عشق ممدوح بى عيب عشق حقاست و محبت محبوب مطلق است ، و اين مقام ارجمندى است و مرتبه بلندى است . اين قبايىنيست كه به قامت هر سر و قدى دوخته باشند و اين آتشى نيست كه در خرمن هر دلىافروخته باشند، هر كه از كونين تواند گذشت ، مى تواند در عشق از او گذشت و هردل كه پرتو اين آفتاب بر او تابيد، جز معشوق يكتا محبوبى نديد. به اين خاكسارجرعه اى از اين مى نوشانيده اند و بر دل عريانم از عالمين اين قبا پوشانيده اند.

تصوّف رسوم و علوم نیست ولیکن اخلاق است؛ یعنی اگر رسوم بودی به مجاهدت حاصل شدی و اگر علوم بودی به تعلم به دست آمدی؛ لیکن اخلاق است، تا حکم آن از خود اندر نخواهی و معاملت آن با خود درست نکنی و انصاف آن از خود ندهی حاصل نگردد. و فرق میان رسوم و اخلاق آن است که رسوم فعلی بود به تکلف و اسباب؛ چنان‌که ظاهر به خلاف باطن بود، فعلی از معنی خالی و اخلاق فعلی بود محمود بی تکلف و اسباب، ظاهر موافق باطن از دعوی خالی.

بلكه انسان ناچار است در دفع شيطان با وجود گرفتارى در هنگام نماز و عبادت ازاصول و قواعد ديگر و اصلاح باطن از رزائل كه اعوان و سپاه شياطين است والا زياد نمىشود از اين عبادت مگر ضرر چنانچه دوا پيش ‍ از تنقيه و دفع اخلاط فاسده و پرهيزنمودن از اشياء مضره ، نفع نمى رساند به مريض همچنين تا انسان دفع صفات رذيله ازخود ننمايد متصف به فضائل نميگردد و بعد از دفع مواد فاسده و موذيهدل قابليت فيوضات و صلاحيت فيضان انوار الهى را بهم مى رساند و پيوسته خاطرشترسان و هراسان مى باشد از صدور تقصير واهمال در عبادات و حافظ اوقات صلوات مى گردد وتزلزل و كدورتى كه بر خاطرش به سبب خيالات فاسده و استكثارمال و جاه ، راه يابد، مبدل مى گردد به اطمينان و آرام و آثار آن را به معاينه در خود مىبيند.

باطن از ظاهر بلی پیدا بود حال دل را رنگ رو گویا بود

ابوبكر براى اينكه حفظ موقعيت كرده باشد و خود را در انظار نبازد، سخن كودك راتصديق كرد و گفت : آرى همين طور است اين تمنبر جد توست اما در باطن از حرفحسن رنجيد و در فرصتى كه به همراه رفيقش خدمت امير مومنان مى رسد، ضمن گلايههايى چند، از اين سخن حسن ياد مى كند و آن را به رخ حضرت مى كشد. و رفيقش هماضافه مى كند: اين تو هستى كه فرزندانت را تحريك مى كنى و آنان راوا مى دارىتا در انظار مردم ابوبكر را تحقير كنند!.

موقعى كه به سن تحصيلى رسيد، معلم لايق و با فضيلتى را به نام عمرالمقصوصبراى تعليم و تربيت او برگزيد و فرزند خود را به وى سپرد. عمرالمقصوص ازمردان با ايمان و از دوستداران واقعى على عليه السلام بود و در باطن از رفتار ظالمانهمعاوية بن ابى سفيان و فرزندش ، يزيد سخت تنفر داشت . اين معلم شايسته ، درطول سنواتى كه عهده دار تعليم و تربيت معاوية بن يزيد بود، همه مبانى اسلامى وايمانى را به وى آموخت و تمام وجودش را از اشعه فروزان تعاليم قرآن شريف روشنكرد و او را يك فرد معتقد به اسلام و حقوق اهل بيت عليه السلام بار آورد.

سوم : باريكتر و دقيق تر است از كيد پيشتر و آن چنان است كه متنبه شود بنده و بداندكه اعمال در ظاهر مردم ، محض ريا است و بداند كه اخلاص ‍ آن است كه بوده باشد نمازشدر خلوت ، مثل نماز در ملاء، و حيا كند از نفس و از پروردگارش از اينكه خشوع كند دربرابر خلق ، خشوعى زياده بر عادت خود پس درآورد نفس خود را در خلوت و نيكو بگزاردنمازش را بر وجهى كه ظاهر و پنهانش يكى باشد، و اين نيز از رياى غامض است از جهتآنكه حسن نمازش در خلوت از جهت حسن نمازى است كه در برابر مردم مى كند، پس التفاتخاطر او به خلق ، خواه در ظاهر و خواه در باطن از روى ريا است .

بر ارض عالم ملکوتش گذر فتاد هرکس به باطن از پی او یک دو گام شد