باخرزی یحیی بن احمد

معنی کلمه باخرزی یحیی بن احمد در دانشنامه آزاد فارسی

باخَرْزی، یحیی بن احمد ( ـ بخارا ۷۳۶ق)
صوفی ایرانی و از مشایخ طریقت کبرویه. در کرمان زاده شد. از دست پدر خرقۀ ارشاد گرفت و پس از یک دوره سفرهای دور و دراز به شهرهای مختلف، در ۷۱۲ق به بخارا رفت. ابن بطوطه در ۷۳۳/۷۳۴ق در فتح آباد بخارا با او دیدار کرده است. از آثارش: اورادالاحباب و فصوص الآداب در دو جلد (یک جلد: تهران ۱۳۴۵ش) وقفنامه به ضمیمۀ ترجمۀ روسی (تاشکند، ۱۹۶۵).

معنی کلمه باخرزی یحیی بن احمد در دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] ابوالمفاخر یحیی بن احمد باخرزی، از مشایخ و عارفان کبرویه و نواده شیخ ابوالمعالی باخرزی است.
ظاهراً وی در کرمان به دنیا آمد و نخستین استاد و مرشد او، پدرش شیخ احمد بود که از وی خرقه گرفت.
وی پس از مرگ پدر، در 696ق، به سیر و سیاحت در ایران، شام و مصر پرداخت و از بسیاری از مشایخ صوفیه، محدثان و مفسران شهرها، چون شیخ فخر الدین مجندری (مجندرانی) در تبریز، شیخ کمال الدین عذری در قاهره و شیخ حسام الدین رومی در قدس، تلقین ذکر، خرقه و اجازه روایت یافت و کتاب های مهم صوفیه چون مصابیح، عوارف المعارف، فصوص الحکم و آثار ابن سبعین را نزد آنان خواند.
وی سرانجام در 712ق به بخارا رفت و در خانقاه جدش ابوالمعالی سیف الدین، در محله فتح آباد، ساکن شد و به ارشاد و تعلیم پرداخت.
وصف ابن بطوطه از خانقاه و ضیافت شیخ که او را بعد از 730ق در بخارا دیده و شبی را درخانقاهش بسربرده است، نشانگر منزلت و عظمت باخرزی و گستره نفوذ اوست. علاوه بر آن، وقف نامه ای را که ابوالمفاخر از اوقاف خویش ترتیب داده نیز گویای نفوذ خاندان باخرزی در آنجاست. روستاها، زمین ها و آبادی های بسیاری جزو موقوفات این «وقف نامه» است.
او پس از خود، سرپرستی آن موقوفات را به حاجی عبد الله ابن محمد و اخی عبد الصمد بن حسن فتح آبادی واگذار کرد.

جملاتی از کاربرد کلمه باخرزی یحیی بن احمد

برخی دیگر گفتند بهتر است که سر او را از بدنش جدا سازیم تا شناخته نشود و بدن را میان دیگر کُشته‌شدگان رها سازیم. امّا یحیی بن زید این نظر را رد کرد.

یک سنگ قبر متعلق به یحیی بن جعفر(احتمالاً یحیی بن جعفر سلمی) از نیشابور (محدوده شهر کهن) کشف شده‌است و اکنون در موزه ملی ایران نگهداری می‌شود. این سنگ قبر که به کتیبهٔ کوفی نیشابور نیز مشهور است به زبان عربی و به خط کوفی نوشته شده‌است. متن کتیبه بدین شرح است

ز یحیی بن المعاذ آن شمعِ اسلام خطی آمد به سوی پیرِ بسطام
از غضب انداخت یحیی بن وهب نیزه بر پهلوی آن عالی نسب
گروهی از علماء وفضلاء واهل علم به مأرب منتسب می‌شوند که بارزترین آن‌ها عبارت‌انداز: یحیی بن المأربی الشیبانی، سعید بن أبیض بن جمال المأربی و ثابت بن سعید المأربی.