معنی کلمه اولین مفسر قران در دانشنامه اسلامی
بیشتر مفسران و قرآن پژوهان در این زمینه شک ندارند که پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلّم مفسر اصلی این کتاب الهی است؛ چنان که خداوند می فرماید: (... وانزلنا الیک الذکر لتبین للناس ما نزل الیهم ولعلهم یتفکرون)؛ "و این قرآن را به سوی تو فرود آوردیم تا برای مردم آنچه را به سوی ایشان نازل شده است توضیح دهی و امید که آنان بیندیشند". و نیز می فرماید: (هو الذی بعث فی الامیین رسولا منهم یتلو علیهم آیاته ویزکیهم ویعلمهم الکتاب والحکمة وان کانوا من قبل لفی ضلال مبین)؛ "اوست آن کس که در میان بی سوادان فرستاده ای از خودشان برانگیخت تا آیات او را بر آنان بخواند و پاکشان گرداند و کتاب و حکمت بدیشان بیاموزد و (آنان) قطعا پیش از آن در گمراهی آشکاری بودند".
تفاسیر نبوی
در کتاب های حدیثی فریقین و نیز در کتاب الاتقان فی علوم القرآن (آخرین فصل) و تفاسیر روایی ، نمونه های بسیاری از تفسیر نبوی صلی الله علیه و آله وسلّم نقل شده است.