اواشناس

معنی کلمه اواشناس در فرهنگستان زبان و ادب

آواشناس
{phonetician} [زبان شناسی] متخصص آواشناسی

جملاتی از کاربرد کلمه اواشناس

آواشناسی در سال ۳۵۰ پیش از میلاد مسیح در هند باستان مورد مطالعه قرار گرفته است و تعریف پانینی از مکان و طرز گفتار اصوات صامت در قرن پنجم پیش از میلاد مسیح به زبان سانسکریت برمی گردد. امروزه الفبای هندی اصلی، حروف صمات خود را مطابق با دسته‌بندی پانینی منظم کرده‌اند. یونانیان باستان نیز نخستین افرادی تلقی می‌شوند که یک سیستم نوشتاری را برای الفبای آوایی ارائه کردند. آواشناسی مدرن با الکساندر ملویل بل آغاز شد که کتاب «گفتار مرئی» او سیستمی از نشانه‌های دقیق را برای نوشتن اصوات گفتاری فراهم می‌کرد.
از زبان آسی در دورهٔ باستان اثری در دست نیست. در دورهٔ کلاسیک و میانه از زبان سکایی غربی جدا می‌گردد. نزدیکی این زبان با پشتو و یغنابی این رااثبات می‌کند. اولین اثر به جای مانده از این زبان در دورهٔ کلاسیک نبشتار سنگ قبری در قفقاز است که به خط یونانی. این زبان تنها زبان ایرانی جدید است که از زبان فارسی تأثیر نپذیرفته‌است. آسی زبانان نماینده امروزی زبان قدیم اسکیت‌ها محسوب می‌شوند. این زبان که از زبان‌های ایرانی شرقی به‌شمار می‌رود با زبان‌های پامیری و زبان پشتو نزدیکی فراوان دارد. زبان آسی به همراه زبان‌های آذری، تاتی، تالشی و کردی زبان‌های ایرانی رایج در قفقاز محسوب می‌شوند. آسی‌ها را بازماندگان ماساژت‌ها و سرمتی‌ها نیز دانسته‌اند که همگی تیره‌های سکایی بوده‌اند. در دوره‌های متاخر آثاری از زبان آسی میانه به خط لاتین یا یونانی بدست آمده‌است که همگی تحت تأثیر زبان یونانی بوده‌اند. همچنین مطالعه آثار میانه آسی نشان می‌دهد که این زبان آموزه دارای دگرگونی آواشناسی شده‌است و آواهای این زبان تحت تأثیر زبان‌های قفقازی تا حد زیادی تغییر یافته‌اند. همچنین آسی‌های مهاجر در مجارستان نیز آثاری به این زبان خلق کرده و گویشی ویژه برای خود داشتند.
از تالیفات او کتاب آواشناسی در فارسی امروز که در دانشگاه هامبورگ منتشر شده‌است به زبان فارسی ترجمه و در ایران موجود می‌باشد.
کتفورد در ادینبرا، اسکاتلند به دنیا آمد. پس از گذراندنِ تحصیلات متوسطه و دانشگاهی، در رشتهٔ آواشناسی ادامه تحصیل داد. او به تدریس زبان انگلیسی در خارج از کشور (در یونان، فلسطین، و مصر)، ازجمله در طول جنگ جهانی دوم پرداخت.
در آواشناسی به فاصلهٔ زمانی میان رهش گرفت و آغاز لرزش تارآواها در همخوان‌های انفجاری، زمان آغاز واک گفته می‌شود.
دنیل جونز در ۱۲ سپتامبر ۱۸۸۱ در لندن زاده شد. در سال ۱۹۹۰ جونز برای مدت کوتاهی در مؤسسه زبان ماربورگ در آلمان تحصیل کرد و در آنجا بود که نخستین بار با آواشناسی آشنا شد. در سال ۱۹۰۳ او مدرک کارشناسی خود را در رشته ریاضی از دانشگاه کمبریج دریافت کرد. از ۱۹۰۵ تا ۱۹۰۶ او در پاریس زیر دست پل پسی که یکی از مؤسسان انجمن آواشناسی بین‌المللی بود، تحصیل کرد. در سال ۱۹۰۷ او در کالج دانشگاهی لندن مدرسی نیمه‌وقت گردید و پس از آن به وی جایگاه تمام‌وقت تعلق گرفت و در سال ۱۹۱۲ رئیس گروه آواشناسی آنجا شد.
زبان فارسی میانه‌ای را، که به‌دنبال فارسی باستان پدید آمد، گاه پهلوی نیز نامیده‌اند. این زبان پس از دگرگونی گستردهٔ زبان فارسی باستان، هم در آواشناسی و هم در ساختار و دستورزبان، به‌گونهٔ ساده‌تر از نیای باستانی خود، پدید آمد.
زبان‌شناسی نظری شاخه‌ای از علم زبان‌شناسی است که به تدوین الگوهای دانش زبانی می‌پردازد. حوزه‌های اصلی در زبان‌شناسی نظری شامل نحو، واج‌شناسی، صرف و معناشناسی هستند. اگرچه آواشناسی معمولاً ارتباط تنگاتنگی با واج‌شناسی دارد، اما مثل حوزه‌هایی همچون جامعه‌شناسی زبان و روان‌شناسی زبان، خارج از حوزه زبان‌شناسی نظری قرار می‌گیرد. زبان‌شناسی نظری همچنین در پی تبیین جهانی‌های زبان است.
اورمولوم یک نسخه خطی منظوم به زبان انگلیسی میانه و متعلق به سده ۱۲ میلادی می‌باشد که تفسیری از کتاب مقدس است. این اثر که دارای کمتر از ۱۹٫۰۰۰ خط است توسط یک راهب به نام آورم یا اورمین نوشته شده‌است. اورمولوم به دلیل استفاده از آواشناسی و دستور خط منحصر به فرد توسط نویسنده، بسیاری از جزئیات تلفظ انگلیسی موجود در زمانی که این زبان در ناپایداری و دگرگونی پس از حمله نرمن‌ها را داشته‌است، حفظ نموده‌است؛ بنابراین اورمولوم برای متن‌شناسان از این حیث که قادر خواهند بود چگونگی دگرگونی و تغییر زبان را ترسیم نمایند، ارزشمند می‌باشد.
پروفسور «هنری هیگینز» استاد آواشناسی دانشگاه همراه با دوست زبان‌شناس‌اش «پیکرینگ» شرط می‌بندد که می‌تواند دختر گلفروش و عامی لندنی به نام الیزا دولیتل را تبدیل به بانویی متشخص کند که در میهمانی‌های اشرافی بدرخشد.