[ویکی فقه] انتقام در قرآن. انتقام ،به معنی عقوبت کسی به قصد تشفی دل است . انتقام از ریشه «ن ق م» و در لغت به معنای انکار کردن ، کینه کشیدن، کیفر دادن ، مؤاخذه همراه با کراهت و مبالغه در کیفر و عقوبت آمده است و در اصطلاح به عقوبتی خاص اطلاق می شود و آن این که فرد در برابر کسی که به او بدی کرده به همان اندازه یا بیش تر بدی کند. . اقسام انتقام انتقام گاه به انسان نسبت داده می شود و گاه به خداوند .تفاوت این دو در این است که انتقام های بشری بیش تر در پی زیانی است که فرد بر اثر عجز از ناحیه دشمن دیده و بدین وسیله می خواهد ناکامی و شکست خود را جبران کند، ازاین رو گاه ضمن گرفتن انتقام، از حدّ اعتدال بیرون رفته، مرتکب کار ناروا و خلاف حق می شود؛ اما انتقام الهی بر اثر آسیب دیدن خداوند یا برای تشفی خاطر نیست، زیرا خداوند آسیب پذیر نیست و تشفی خاطر در او راه ندارد، بلکه انتقام او به معنای کیفر دادن گناهکاران براساس حق و عدالت است. انتقام بشری نیز به فردی و اجتماعی تقسیم می شود.انتقام فردی بیش تر برخاسته از احساس و غایت آن تشفی خاطر است؛ اما انتقام اجتماعی که در قالب قصاص و مجازات صورت می گیرد غالباً مبتنی بر عقل و غایت آن حفظ نظامِ اصلاح و ] افراد جامعه و بستن راه های ناامنی در اجتماع و این نوع از انتقام بیش تر در قلمرو وظایف حکومت است. کاربرد در قرآن موضوع انتقام در قرآن با واژه های «نقم» و مشتقات آن، ۱۷ بار به کار رفته است که این دسته از آیات بیش تر مربوط به انتقام الهی (ذو انتقام) و برخی نیز مربوط به انتقام بشر است همچنین قرآن با تعبیرهایی دیگر، از جمله انتصار ، تشفی دل، مقابله به مثل، قصاص و نیز فرمان جنگ با کسانی که با مسلمانان می جنگند از انتقام بشری یاد کرده است.
جملاتی از کاربرد کلمه انتقام در قران
فصل دوم در ۱۷ شهریور ۱۴۰۲ بهوسیلهٔ فیلیمو پخش شد. فصل سوم با زیرعنوان انتقام در ۲۵ خرداد ۱۴۰۳ پخش شد.
البته روحانیون همهٔ منابع خود را از دست نداده بودند و وقف، خمس و کمکهای مالی مؤمنان را در اختیار داشتند و در نتیجه، نهادهای شیعی مثل مدارس علمیه به کار خود ادامه دادند. رضاشاه شخصاً هرگز از اسلام خارج نشد و برخلاف آتاترک، نمادهای اسلامی مهم را حفظ کرد: نماز و اذان کماکان به عربی بودند و فارسی به خط عربی نوشته میشد. روحانیون بهطور کلی تلاش میکردند از درگیری مستقیم با دولت اجتناب کنند و این باعث پرورش حس انتقام در آنها گردید. به علاوه، آنان بر دین خود اصلاحاتی اعمال کردند تا آن را چون راهحلی برای اقتدارگرایی شاه پهلوی، به روشنفکران عرضه کنند.
هرکه را از پا درآوردم به تیغ انتقام در بیابان طلب سنگ ره من میشود
آياتى را در قرآن داريم كه در پاسخ براى سؤ الهاى مقدرى است كه ممكن است براىافرادى پديد آيد؛ مثلا خداوند! چرا اين گروه را نابودى كردى ؟ براى چه آنها را ازهستى انداختى و ريشه كن كردى ؟ در پاسخ مى آيد: ((اءهلكناهم انهم كانوا مجرمين (6) )): ((آنان را نابود كرديم زيرا مجرم بودند.))عامل . ((مجرم بودن )) و نتيجه ، ((نابودى )) آنان ؛ يا در هر جا كه بحث انتقام در قرآنآمده ، نتيجه و معلول افعالى از بشر است كه خداوند به روشهاى مختلف از آنان انتقامگرفته است : ((فانتقمنا منهم فاءعرقناهم فى اليم (7) )):((بنابراين از آنانانتقام گرفتيم پس در دريا غرقشان كرديم .)) ((انا من المجرمين منتقمون (8) )):((ما حقيقتااز گناهكاران انتقام گيرنده ايم .))
آخر کشیده کوه ز فرهاد انتقام در بزرگان وقت تحمل نمانده است
اما کنستانتین هرگز نتوانست یک حاکم توانا باشد و دیری نگذشت که آن جوان رئوف و ناتوان بر سر رحم آمد و مادر را به دربار بازگردانید و دوباره مقام ملکه را به او اعطا کرد و او را شریک قدرت امپراتوری خویش ساخت و اعلام کرد که "بخاطر شرایط و بازگشت رفاه و صلح در امپراتوری ایرنه به عنوان شریک و مشاوره او تبدیل می شود و همه او را باسیلیسا (ملکه) خطاب می کنند" (۷۹۲ میلادی). از مراجعت ایرنه به قسطنطنیه و تبدیل شدن به "امپراتریس و شریک امپراتور" و دخالت او در اداره امور کشور سبب شد که آتش کینه و انتقام در دل امپراتریس از اتفاقات قبلاً شعله ور گردد و دربار بار دیگر مرکز فتنه و دسیسه شود و در راس این حیله گری شخص امپراتریس ایرنه قرار گرفت.
اصل انتقام در تمام طول تاریخ حقوق و قانون وجود داشته و اثر آن در قانون قصاص حقوق روم، قوانین حمورابی و شریعت موسی (چشم در مقابل چشم) دیده میشود و به آسانی میتوان تأثیر آن را در قوانین جزایی که امروزه در بعضی از کشورهاست را مشاهده کرد.
از عقل خیره میکشم امروز انتقام در پیشگاه عشق که بیت العدالت است
هرچند روحانیون همهٔ منابع خود را از دست نداده بودند و وقف، خمس و کمکهای مالی مؤمنان را در اختیار داشتند و در نتیجه، نهادهای شیعی مثل مدارس علمیه به کار خود ادامه دادند. رضاشاه شخصاً هرگز از اسلام خارج نشد و بر خلاف آتاترک، نمادهای اسلامی مهم را حفظ کرد: نماز و اذان کماکان به عربی بودند و فارسی به خط عربی نوشته میشد. روحانیان بهطور کلی تلاش میکردند که از درگیری مستقیم با دولت نوین دوری کنند و این باعث پرورش حس انتقام در آنها گردید. افزون بر این، آنان بر دین خود اصلاحاتی اعمال کردند تا آن را چون راهحلی برای اقتدارگرایی شاه پهلوی، به روشنفکران عرضه کنند.
پس از پخش فصل دوم مجموعه، کامبیز دیرباز طی مصاحبهای از در دست توسعه بودن یک دنباله برای بازگشت پرده برداشت. در ۲۹ اسفند۱۴۰۲، محمدحسین مهدویان از پخش فصل سوم در میانههای بهار خبر داد. در اواخر فروردین، مشخص شد که زخمکاری: انتقام مجوزهای خود را برای پخش توسط سازمان تنظیم مقررات رسانههای صوت و تصویر فراگیر (ساترا) دریافت کرده است. در ۱۸ خرداد، فیلیمو از پخش اولین قسمت از فصل سوم با زیرعنوان انتقام در ۲۵ خرداد ۱۴۰۳ خبر داد.
بر خصم جور پیشه مکن تیغ انتقام در کیش عشق عفو ز قاتل به از قصاص
جريان قصاص و انتقام در جاهليت بسته به قدرت و ضعف طرف بود، طبرسى فرموده :قومى كه از قبيله ديگر قومى بودند قسم خوردند كه به جاى بنده ، شخص آزادى را ازطرف مقابل بكشند، و به جاى زنى مردى را و به جاى يك نفر دو نفر را به جاى يك زخمدو زخم بزنند (101) و نيز نقل شده كه به جاى يك نفر گاهى ده نفر را مى كشتند ولىقرآن مجيد اصل قصاص را حق دانست و اسراف و تعدى درآن را حرام كرد و آن را تحت احكاممضبوطى درآورد و فرمود:
چرا كه تخلف از كسى سر ميزند كه يا قادر و توانا نباشد، و يا كيفر و انتقام در قاموساو نيست ، ولى خداوند هم توانا است و هم صاحب انتقام (ان الله عزيز ذو انتقام ).