معنی کلمه التربیه قدیمها و حدیثها در دانشنامه اسلامی
کتاب با مقدمه نویسنده آغاز و مطالب در سه بخش، تنظیم شده است.
نویسنده در ابتدا به بیان ویژگی ها و خصوصیات تربیت و شیوه های آموزش و پرورش، قدیم از جمله در قرون وسطی و جاهلیت و پس از اسلام پرداخته و سپس در دو بخش نظری و عملی، خصوصیات و ویژگی های آموزش و پرورش نوین را بررسی نموده است.
در مقدمه، به موضوع کتاب اشاره گردیده است.
در بخش نخست، روش های آموزشی قدیمی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. نویسنده در این بخش، ابتدا از تربیت در قرون وسطی سخن گفته و به مباحثی همچون معنی تربیت در قرون وسطی، آموزش و پرورش در مسیحیت پیشین، مدارس مسیحیت پیشین، رهبانیت و... پرداخته و سپس، تربیت عربی را در دو بخش جاهلیت و پس از اسلام، مورد بررسی قرار داده و نظریات مشاهیر علوم تربیتی در عصر اسلامی که عبارتند از غزالی (45ق-505ق) و ابن خلدون (808-732ق) را تشریح نموده است و سپس، به مباحث زیر پرداخته است: رنسانس و تربیت انسانی؛ تربیت و اصلاح دینی؛ تربیت واقعی؛ گرایش طبیعی در آموزش و پرورش؛ گرایش روان شناسی در آموزش و پرورش و....
در بخش دوم، تربیت جدید از لحاظ نظری، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است که از جمله موضوعات و مباحث مطرح شده در آن، می توان به موضوع درگیری نسل؛ مسئله اصالت عربی؛ نظریات جدید در علوم تربیتی؛ اهداف جدید تربیتی؛ اصلاح تعلیم؛ سطح تحصیلات؛ پایه های برنامه های درسی جدید؛ آموزش و پرورش در آینده و... اشاره کرد.