استعاره معقول به معقول

معنی کلمه استعاره معقول به معقول در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] استعاره معقول به معقول، عقلی بودن مستعار ، مستعارمنه ، و مستعارله را می گویند.
استعاره به اعتبار طرفین و جامع (به اعتبار مستعارمنه و مستعارله و مستعار ) به چهار قسم تقسیم می شود. یکی از اقسام آن «استعاره معقول به معقول با جامع عقلی» است؛ یعنی مستعارمنه، مستعارله و مستعار هر سه عقلی باشند.
مثال
مانند:۱. (... من بعثنا من مرقدنا...) . در این آیه، مستعارمنه «رقاد» ( خواب ) و مستعارله «موت» و مستعار (جامع) «عدم ظهور حرکت و فعل» است که هر سه امور عقلی اند.۲. (ولما سکت عن موسی الغضب...) . در این آیه، مستعارله « غضب »، مستعارمنه « ساکت » و جامع (مستعار) « سکوت » است.این استعاره از لطیف ترین استعاره ها است.

جملاتی از کاربرد کلمه استعاره معقول به معقول

از جمله این مداخلات دستکاری ژنتیک و کاشت سلولی است. اینک به منظور توان افزایی و رفع اختلال‌ها و زوال عصبی، دانشمندان در حال تجربه دستکاری ژنتیکی سلول‌های عصبی، کاشت آن و سلول‌درمانی یا پیوند عصبی هستند. یکی از دانشمندان علوم‌اعصاب به نام مارتا فرح می‌گوید: «بیست سال پیش معقول به نظر نمی‌رسید که دانشمندان علوم‌اعصاب دربارهٔ نمایه‌های مغزی مربوط به راستی در برابر دروغ، حافظه قابل ارزیابی در برابر حافظه کاذب، احتمال ارتکاب جنایات خشونت بار در آینده، سبک‌های استدلال اخلاقی، نیت همکاری و حتی محتوای خاص آگاهی، حتی پیشنهادهایی داشته باشند. امروز نیز معلوم نیست برای بیست یا پنجاه سال بعد چه خواهیم داشت».
اين تعبير كنايه از نسيان ، تجاهل و بى اعتنايى در مقام عمل است . علماى يهود با آن كه در معبدها كتاب الهى را به دست مى گرفتند و آن را تلاوت مى كردند، و گاهى با پرنيان مى پوشاندند و زمانى با زر و سيم تذهيب و تفضيض مى كردند، ولى پس از بعثت رسول مكرّم ، چون به آن عمل نمى كردند و به دلْخواه خود آن را براى مردم تفسير مى كردند، از باب تشبيه معقول به محسوسْ، مى توان گفت كه آن را به پشت سر افكندند. اين تعبير نشان مى دهد كه چيزى كه كتاب خدا را پيش روى انسان و انسان را در خدمت آن قرار مى دهد، اعتقاد به حق بودن و عمل به آن است .
میرداماد، سعی در برقراری ارتباط منطقی و معقول به صورت فلسفی میان نظام فلسفی پایه و نظام بیانگر و روشنگر قرآن و احادیث کرده و این نظام فلسفی اسلامیِ تدوین‌شده توسط خودش را (حکمت یمانی) و با تعبیراتی مانند حکمت ایمانی، حکمت سویه، حکمت قدسیه یاد نموده‌است.
مؤ لف : در اين معنا روايات ديگرى نيز هست كه در بعضى از آنها بعد از آنكه راوىاصرار ورزيده و توضيح بيشترى خواسته ، امام (عليه السلام ) اضافه فرموده كه :قلم و لوح هر كدام فرشته اى هستند، و با همين جمله فهمانده كه بيان قبلى ازقبيل تشبيه معقول به محسوس بوده تا غرض به آن وسيله فهمانيده شود.
بنابر اين تك تك روايات اين باب منوط به صحت انتساب و عدم آن است . اگر روايتى هرچند تا مفاد و مضمون معقول به دست ما برسد اما در جريان بررسى روايى و سلسلهشناخت رجالى دچار مشكل گردد، از درجه اعتبار ساقط است . بايد انتساب درست شود وحلقات وصل شناخته شود تا آن روايت مبناى عمل قرار گيرد. استنباط فروع فقهى برهيمن پايه پى ريزى شده است ، اينجاست كه ضرورت سند و شناخت قوت و ضعف آن اهميتپيدا مى كند و خبرگان باب را به تلاش كارشناسانه فرا مى خواند و آنها را به نقادىو پرس و جو از كم و كيف بر مى نشاند. اما مراعات اين خصوصيت در دسته دوم و سومروايات كه احاديث اعتقادى و اخلاقى را شامل مى گردد، تا اين پايه از حساسيت قرارنگرفته است بلكه اصلا در برخى موراد چنين تلاشى ضرورت ندارد.
تونل‌ها امروزه دارای تأسیسات ایمنی و رفاهی بسیار گسترده‌ای هستند. مهم‌ترین و حد اقل تأسیسات یک تونل (بنا بر بزرگی آن) دستگاه‌ها و سامانه‌های کنترل، اخطار و هدایت ترافیک، تهویه مطبوع، سنجش کربن دی‌اکسید و اعلام خطر، دود و آتش یاب، اطفاء حریق کاملاً خودکار، اعلام خطر و نورپردازی هستند تا جان انسان‌ها طی گذر از آن امن و محفوظ باشد. راه‌های ویژه گریز مردم در زمان خطر از مهم‌ترین زیرساخت‌های یک تونل محسوب می‌شوند. اکثر تونل‌های نسبتاً طویل اروپا طبق استانداردهای قانونی دارای سامانه برق اضطراری و در صورت لزوم آسانسور برای افراد ناتوان هستند. برای کارآمد بودن و ماندن این سامانه‌ها، می‌بایستی تأسیسات تونل‌ها در فواصل زمانی معقول به وسیلهٔ خدمه ویژه کنترل و در صورت لزوم ترمیم گردند.
دراين تشبيه ((مشبّه )) نور مؤ من ، ((مشبّه به )) مشكات كاف (ك )، ((ادات تشبيه )) و ((وجهشباهت )) نور و روشنايى است . در اين عبارت ((نور ايمان )) كه غير محسوس ‍ و غيرقابل ديدن است ، به نور و روشنايى چراغ كه محسوس وقابل رؤ يت مى باشد، تشبيه گرديده است . اين گونهتمثيل ها را، تشبيه معقول به محسوس ‍ مى نامند.
حضرت استاد علامه روحى فداه در درس ششم دروس اتحادعاقل به معقول به نقل از مفاتيح الاسرار لسلاك الاسفار مى فرمايد:
اين آيه ، تشبيه معقول به محسوس است ، بدين صورت كه اگر شما كسى را دوست داشتهباشيد و بخواهيد ارادت و لطف خود را به او نشان دهيد. او را مهمان مى كنيد، و اگربخواهيد ارادت خود را بيش از آن نشان دهيد خودت يا فرزندت هنگام آمدن با او همراهى مىكنيد و اگر بيشتر از اين بخواهيد اظهار محبت كنيد وسيله نقليه مى بريد و او را مى آوريدو سپس ‍ بهترين غذا را برايش تهيه مى كنيد و سرانجام مى كوشيد بهترين و بالاتريننوع احترام را به او بگذاريد. خداوند مى فرمايد ما نيز به انسان چنين كرديم ؛ يعنىبهترين غذا، مركب و...را در اختيار او گذاشتيم .
این فیلم داستان زندگی زن و شوهری را روایت می‌کند که با داشتن پسر و عروس، در سن میان‌سالی بچه‌دار می‌شوند. این اتفاق آن هم در روستایی کوچک که هیچ چیز از دید اهالی پنهان نمی‌ماند، از دید صنم (شبنم مقدمی) کمی غیر معقول به نظر می‌رسد. قنبر(احمد مهران‌فر) اما از این موضوع ابایی ندارد و بسیار خوشحال است زیرا به حرف رئیس‌جمهور گوش کرده و به فکر آینده کشورش است.