[ویکی فقه] روایات مربوط به نسخ آیات را احادیث نسخ گویند. «احادیث نسخ» روایاتی هستند که خود ناسخ آیات قرآن باشند یا آیات ناسخ و منسوخ را نقل کنند. این احادیث، اخبار آحاد (غیرمتواتر) هستند، و علما بر این که خبر واحد نه می تواند ناسخ قرآن باشد و نه دلیل بر نسخ آیه ای به آیه ای دیگر، اتفاق نظر دارند.در کتاب البیان فی تفسیر القرآن ضمن بررسی آیات ناسخ و منسوخ آمده است که احادیث نسخ، ضعیف السند هستند، و بر فرض صحت سند، خبر واحدند و نسخ قرآن به خبر واحد ثابت نمی شود. نسخ قرآن به خبر متواتر درباره نسخ قرآن به خبر متواتر دو دیدگاه وجود دارد:۱. برخی نسخ قرآن به خبر متواتر را جایز می دانند؛ ولی می گویند واقع نشده است؛۲. برخی مانند شافعی و اکثر اهل ظاهر، نسخ قرآن به خبر متواتر را جایز نمی دانند. عناوین مرتبط نسخ قرآن به سنت؛ نسخ قرآن به خبر متواتر؛ نسخ قرآن به خبر واحد .
جملاتی از کاربرد کلمه احادیث نسخ
انواع مختلف خطوط شامل کوفی، نسخ، ثلث، طغرا، ریحان، محقق، نستعلیق، و جز آن در کتیبه‌نگاری‌های اسلامی از صدر اسلام تاکنون مورد استفاده قرار گرفته‌اند. از میان خطوط یاد شده، خط ثلث به سبب دور و تموج آن و نیز به جهت حرکات نرم قلم، درشتی و برجستگی حروف، و قابلیت تزیین و ایجاد نقش و نگار در کتیبه‌نویسی بیشتر مورد استفاده قرار گرفته‌است. مضمون کتیبه‌ها در بناهای ایران شامل آیات قرآن، احادیث، شعر، ماده تاریخ، تاریخ بناها یا نام بنیان‌گذارانشان، و مواردی جز آن است.
در نمای داخلی و خارجی شبستان از کتیبه خط معرق، از انواع ثلث، نستعلیق و نسخ با مضامین سوره‌های قرآنی، ادعیه، احادیث و بخش‌هایی از وصیت‌نامه بنیان‌گذار جمهوری اسلامی اجرا گریده است.
مرحله سوم آثار باب مرحله تشریع است که در آن تعالیم اجتماعی و احکام بابی به عنوان یک دیانت نوین مورد بررسی قرار می‌گیرد. بیان فارسی، بیان عربی، دلائل سبعه، لوح خطاب به ملا باقر، کتاب الاسماء و کتاب پنج شأن جزو این گروه هستند. کتاب بیان فارسی ام‌الکتاب آئین بابی است، که باب در آن خود را موعود اسلام و پیامبری جدید معرفی می‌کند، شریعت اسلام را منسوخ اعلام می‌کند و قوانین و احکام جدیدی وضع می‌کند با این هدف که مردم برای پذیرش موعودی جهانی که پس از وی می‌آید آماده شوند، وی از این موعود با نام من یظهره الله یاد می‌کند. به گفتهٔ محمدعلی ناظم‌الشریعه، باب در ماکو تعالیم نقطویه را آموخت و آن‌ها را مستقیماً در کتاب بیان وارد کرد. گرچه این قضیه ثابت نشده‌است، اما شباهت‌های غیرقابل انکاری بین نقطویه و بابیه وجود دارد: باورهایی در مورد انتقال روح، افراط در تاویل قرآن و احادیث، ادعای نسخ شریعت اسلام، و علاقهٔ شدید به عدد ۱۹. پس آثار باب از سه مرحله تشکیل می‌شود: اول تنزیل به عنوان تفسیر، دوم تنزیل به عنوان تبیین فلسفی، و سوم تنزیل به عنوان تشریع. بعضی از مهترین آثار باب عبارتند از:
در ایران نیز برای امور مذهبی مانند کتابت قرآن یا احادیث و روایات و همچنین کتیبه‌نویسی مساجد و مدارس مذهبی بیشتر از خطوط ثلث و نسخ بهره می‌گرفتند که نزد اعراب رواج بیشتری دارد. هرچند ایرانیان در این قلم‌ها نیز شیوه‌هایی مجزا و مختص به خود آفریده‌اند.
کتاب بیان فارسی بزرگ‌ترین اثر تشریعی باب است. اما پیش از آن‌که مجموعه‌ای از قواعد و اصول حقوقی و جزائی دیانت بیان محسوب گردد، کتاب مدح «مَن‌یُظهره‌الله» است، مَن‌یُظهره‌الله لقب موعود دیانت بابی است و به معنی کسی که خداوند او را ظاهر می‌سازد است. عنوان «مَن‌یُظهره‌الله» و عناوین مشابه آن بیش از دویست و هشتاد بار در متن بیان فارسی آمده‌است. این کتاب بارها به تصریح و تلویح بر نزدیکی ظهور موعود بیان ازجمله در باب مستغاث (باب دهم از واحد هفتم) تأکید می‌کند. به‌طور دقیق‌تر باب برای ظهور موعود بیان به سال نُه و سال نوزده اشاره می‌کند. با این حال گروه اندکی از بابیان ظهور «مَن‌یُظهره‌الله» را در آینده‌ای دور و بعد از جهانی شدن آیین باب می‌دانند. به گفتهٔ محمدعلی ناظم‌الشریعه، باب در ماکو تعالیم نقطویه را آموخت و آن‌ها را مستقیماً در کتاب بیان وارد کرد. گرچه این قضیه ثابت نشده‌است، اما شباهت‌های غیرقابل انکاری بین نقطویه و بابیه وجود دارد: باورهایی در مورد انتقال روح، افراط در تأویل قرآن و احادیث، ادعای نسخ شریعت اسلام، و علاقهٔ شدید به عدد ۱۹.
گروهی با استناد به احادیثی که عمدتاً از عمر، نقل شده‌است، مدعی شده‌اند که در قرآن آیه‌ای دربارهٔ رجم وجود داشته که در نسخه فعلی قرآن نیامده است. و نسخ شده است اما حکم ان نسخ نشده و باقی است.ص