اجتماع امر و نهی امری

معنی کلمه اجتماع امر و نهی امری در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] اجتماع امر و نهی آمری. اجتماع امر و نهی آمری به انطباق هم زمانِ امر و نهی بر شئ واحد در مقام انشای حکم اطلاق می شود.
اجتماع امر و نهی آمری، مقابل اجتماع امر و نهی مأموری بوده و به معنای اجتماع امر و نهی در مقام انشا و جعل است؛ به بیان دیگر، دو دلیل در مقام جعل تشریع و صدور از مولا با هم تنافی دارند، نه در مقام امتثال تا اجتماع امر و نهی مأموری بشود؛ مثل این که مولا امر کند: «در هر شرایطی وضو بگیر» که یکی از مصادیق آن، وضو گرفتن در حال تصرف در مال غیر است، و از طرفی نیز از تصرف در مال غیر نهی کند، که موجب اجتماع امر تبعی و نهی اصل ی در مقام جعل می گردد.
بررسی مورد جواز اجتماع
قائلین به جواز اجتماع امر و نهی، آن را در جایی جایز می دانند که اجتماع در مقام امتثال (مأموری) باشد؛ اما اگر اجتماع امر و نهی، آمری (در مقام جعل) باشد، همگان معتقد به امتناع آن می باشند و در حقیقت، این از موارد تعارض دلیلین شمرده می شود.

جملاتی از کاربرد کلمه اجتماع امر و نهی امری

ب : ((علم اصول فقه )) است ، اين علم از مهمترين مقدمات علم فقه ، بلكه پايه و اساسفقه حساب مى شود؛ زيرا شناخت دلالت الفاظ و تشخيص محكم از متشابه ، حقيقت از مجاز ومباحث امر و نهى ، عام و خاص ، مطلق و مقيد، مجمل و مبين ، ظاهر و نص ، ناسخ و منسوخ وحجيت امورى كه در استخراج حكم ، به عنوان مدرك از آن استفاده مى شودمثل حجيّت ظواهر، حجيت اجماع ، حجيّت اخبار آحاد وامثال آن و همچنين مباحث مربوط به تعارض قرآن با سنت يا تعارض ‍ سنت با سنت و بيانحكم متعارضين و اجتماع امر و نهى در مورد واحد و بيان حكم آن و اينكه امر به شى ء آيانهى از ضد مى كند و بحث تزاحم واجبين يا دو حكم الزامى و تشخيص اهم از مهم و مباحثاصول عمليه ، از عقليه و نقليه و دهها مبحث ديگر، همه متوقف بردانستن ((علماصول فقه )) است .

و اگـر مـراد بـه صـادقـيـن ، صـادق فـي الجـمـله بـاشـد نـه در تـمـام  مراحل و مواقع ، لازمه اش اجتماع امر و نهى ومتناقضين است زيرا از يك طرف امر به متابعت از صادق شده و از طرفى همه نهى شده از ارتكاب حرام كه صادق فى الجمله آنرا انجام داده و بـا ايـن وصـف اگـر مـتـابعت او درافعالش واجب باشد تناقض لازم آيد(131) واين بـالبـداهـه بـاطـل اسـت . و از ايـن نـظـر بـه مـوجـب روايـات مـنـقـول خـاصـه و عامه يگانه مصداق كامل و عالى آن پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله وسلم و على بن اءبى طالب و اهل بيت آنها عليهم السلام مى باشند.