معنی کلمه ابوبکر محمد ابن منذر در دانشنامه اسلامی
ابواسحاق شیرازی تاریخ وفات وی را در ۳۰۹ یا ۳۱۰ق دانسته که صحیح نمی نماید. از جزئیات زندگی وی اطلاع چندانی در دست نیست ؛ شاید او بخش آغازین تحصیلش را در نیشابور گذرانده باشد، ولی به هر صورت پیش از ۲۶۸ق در مصر حضور یافته و در آن جا نزد شاگردان شافعی چون محمد بن عبدالحکم (د ۲۶۸ق ) و ربیع بن سلیمان (د ۲۷۰ق ) فقه و حدیث آموخته است .اقامت ابن منذر در مصر حدو ۸ سال به طول انجامیده و با رفتن وی به مکه پایان پذیرفته است . در آن جا در محضر محدثانی چون محمد بن اسماعیل صائغ (د ۲۷۶ق ) دانش آموخت و تا پایان عمر مجاورت حرم گزید. از دیگر مشایخ او محمد بن میمون ، اسحاق بن ابراهیم دبری و علی بن عبدالعزی هستند.
شاگردان
از شاگردان و راویانش کسانی چون محمد بن یحیی بن عمار دمیاطی، ابوبکر ابن مقری و ابوطاهر محمد بن ابراهیم اصفهانی را می توان نام برد.
مذهب فقهی
در باب مسائل فقهی ، غالباً برآنند که ابن منذر از کسی تقلید نمی کرده است . همچنین سبکی از وی در کنار محمد بن جریر طبری و محمد بن خزیمه که هر کدام خود صاحب مذهب بوده اند، به عنوان مجتهد مطلق یاد کرده است ؛ چنانکه ذهبی و نووی به عدم التزام وی به مذهبی خاص تصریح کرده اند.این مطلب را با توجه به گفته سبکی می توان بدین گونه تبیین کرد که ابن منذر اگر چه در عداد فقهای شافعی به شمار می آید، اما در مواردی از رأی شافعی عدول کرده و خود مجموعه فتاوایی داشته که او را چون صاحب مذهبی خاص مطرح کرده است .مقدسی به صراحت بیان می کند که مذهب ابن منذر در مَعافِر یمن رواج داشته است و این گفته بر ما معلوم می دارد که این مذهب دست کم تا اواخر سده ۴ق /۱۰م دارای پیروانی بوده است ، لیکن در مورد رواج مذهب وی بیش از این اطلاعی در دست نیست .برخی از آراء خاص او را نویسندگان شافعی چون عبادی و سبکی مورد توجه قرار داده اند.
مقام فقهی
...