[ویکی فقه] ابوبکر بن حسین علیه السلام از فرزندان امام حسین علیه السلام و از شهدای کربلا است. او فرزند امام حسین علیه السلام و مادرش امِ ولد (کنیز) است. شهادت او در روز عاشورا با تیر عبدالله بن عقبة غنوی یا حرمله کاهلی به شهادت رسید. شعری در مدح ابوبکر شاعر درباره او گوید:وَعِنْدَ غَنیٍّ قَطْرَةٌ مِنْ دِمائناوَفِی اسدٍ اخْری تُعَدُّ وَتُذْکَرُ قطره ای از خون ما در قبیله غنّی است و در قبیله اسد نیز خون دیگری از ما است که فراموش نمی کنیم آن را دیدگاه ها ...
جملاتی از کاربرد کلمه ابوبکر بن حسین
ارتقای جایگاه فضل در دستگاه خلافت و علاقهٔ وافر مأمون به او تا حدی پیش رفت که نبض تمام کارهای دولتی را دردست گرفت و تدابیرش بی‌کم‌وکاست مورد موافقت و استقبال مأمون قرار می‌گرفت؛ گرچه محبت فضل مدت‌ها پیش از به خلافت رسیدن مأمون در دل او جا گرفته بود و در اغلب امور از مأمون حرف‌شنوی داشت. هنگامی که امین، مأمون را از ولایتعهدی خلع کرد، فضل دستور داد تمام لشکریان به فرماندهی طاهر بن حسین در ری تجمع کنند و شرایط استقرار طولانی‌مدت را برای لشکریان فراهم کرد.
کتابخانهٔ آیت الله نجومی کرمانشاهی که مشتمل بر جلد اول تفسیر است و کاتب آن «برهان بن حسین بن حسن» ذکر شده و تاریخ پایان کتابت چهارشنبه ۱۰ محرم ۸۹۶ است. نسخهٔ اخیر دارای حاشیه‌نویسی‌هایی می‌باشد.
سید میر مصطفی بن حسین حسینی تفرشی (درگذشته بعد از سال ۱۰۴۴ ق) آقا بزرگ می نویسد او در سال ۱۰۴۴ زنده بوده است. یکی از اکابر علمای شیعه در قرن یازدهم و از مبرزترین شاگردان شیخ عبدالله تستری و محقق کرکی بوده است.
امیرنشین طاهریان در ۸۲۱ به‌دست طاهر بن حسین در مرو استقلال اعلام کرد. در ۸۳۰ نیشابور پایتخت امیرنشین طاهریان شد و پس از مرو، دومین پایتخت آنان به‌شمار می‌رود. داستانی دربارهٔ بنیان‌نهادن شادیاخ در نیشابور به عبدالله بن طاهر نسبت داده‌اند؛ که هدف از آن عدم مزاحمت سپاهیان برای مردم بوده است.
مجموعه روایاتی پیرامون نسب طاهر بن حسین، پدربزرگ طاهر بیان شده است که به کمک آن می‌توانیم از پیشینه و نسب طاهر نیز اطلاع یابیم. بر اساس این روایات، نسب طاهر به یکی از دو شکل ذیل است: طاهر بن حسین بن مصعب بن رزیق بن ماهان یا طاهر بن حسین بن مصعب بن زریق بن اسعد بن زادان. طاهریان دارای‌تبار ایرانی بودند و لقب خزاعی را به سبب این که از موالی قبیلهٔ خزاعه بودند، به دست آورده‌اند.
حضور خاندان طاهری در بغداد با تصرف و امارت طاهر بن حسین بر این شهر در سال ۱۹۸ ه.ق و سپس مراجعهٔ مأمون به بغداد آغاز شد. ممکن است که عده‌ای از ایشان در همان آغاز کار به همراه طاهر به بغداد رفته باشند یا در رکاب مأمون عازم این شهر شده‌باشند. محل اقامت افراد این خاندان نیز در بالای شهر بغداد و غرب آن قرار داشت که آن را حریم طاهری می‌نامیدند و هرکس بدان بناه می‌برد، امان می‌یافت که بدین سبب آن را حریم طاهریان نامیدند و ظاهراً این محل توسط عبدالله بن طاهر بنا شده‌بود. آنچه در این میان آشکار است، پس از انتقال مقر خلافت به شهر سامرا در سال ۲۳۰ ه.ق توسط معتصم، دو منصب حکمران سیاسی و فرماندهٔ نظامیان، تحت عنوان شرطه، توسط خلیفه برای ادارهٔ بغداد تعیین می‌شد که مناصب مذکور بیش از ۵۰ سال در اختیار افرادی از خاندان طاهری بود. در فاصله سال‌های ۲۲۴ تا ۲۷۶ ه.ق ده تن از افراد خاندان طاهری امارت بغداد را بر عهده داشتند.
عبدالله با وقوف بر مشکلات و سختی‌هایی که گریبان‌گیر روستاییان بود و ستم‌هایی که بر آنان روا می‌شد، درصدد بهبود اوضاعشان برآمد، چنان‌که در وصیت پدرش، طاهر بن حسین نیز، به این مسئله اشاره شده بود..
محاصره و فتح بغداد، نتیجهٔ درگیری و خصومتی بود که پس از مرگ هارون‌الرشید و بر سر جانشینی وی، میان فرزندانش، امین و مأمون، پدید آمد. بر اثر سلسله درگیری و کشمکش‌های سیاسی و در ادامه نظامی، که میان دو وارث هارون‌الرشید در سال‌های ۱۹۴ هجری تا ۱۹۷ هجری رخ داد و شکست‌های پیاپی امین را به همراه داشت، بغداد، مرکز خلافت، در سال ۱۹۷ هجری به محاصرهٔ قوای مأمون به فرماندهی طاهر بن حسین و هرثمه بن اعین درآمد. این شهر پس از مقاومتی حدوداً چهارده‌ماهه و برجا ماندن تلفات سنگین از طرفین درگیری، در سال ۱۹۸ هجری سقوط کرد و مدتی بعد با قتل امین، این نبرد پایان یافت.
پیرامون نسب طاهر میان مورخان مباحث بسیاری شکل گرفته و نظرات گوناگونی مطرح شده است، که بر اساس آن نسب طاهر به یکی از دو شکل ذیل است: طاهر بن حسین بن مصعب بن رزیق بن ماهان یا طاهر بن حسین بن مصعب بن زریق بن اسعد بن زادان. طاهریان دارای‌تبار ایرانی بودند و لقب خزاعی را به سبب این که از موالی قبیلهٔ خزاعه بودند، به دست آورده‌اند. به همین سبب، نسب خود را به قبیلهٔ خزاعه که در دوران دعوت پیامبر از قبایل بزرگ مکه بودند، می‌رساندند. عده‌ای از راویان و مورخان از یک سو و طاهریان نیز از سویی دیگر خاندان طاهری را منسوب به رستم، پهلوان ایرانی و منوچهر، پادشاه ایرانی می‌دانستند. مورخان بر این عقیده‌اند که علت این نسب سازی‌ها، اهمیت نسب و ریشه هر خاندان در آن دوره بوده است، که طاهریان و به‌طور ویژه طاهر با تلاش‌های هوادارانشان، توانستند از این راه حمایت و دوستی خاندان‌های محلی را جلب کنند و از این طریق نفوذ و قدرت خویش را افزایش دهند.
کنیهٔ طاهر بن حسین به سبب وجود طلحه، ابوطلحه بود. طلحه پس از واگذاری حکومت خراسان به طاهر در سال ۲۰۵ هجری، به نیابت از پدر یا در رکاب او به آن ناحیه رفت و در خراسان مستقر شد. یکی از مشکلات عمدهٔ طاهر بن حسین، تاخت و تاز مداوم خوارج در سیستان و وجود ناآرامی در آن ناحیه بود. بدین منظور طاهر، محمد بن حضین قوسی که چهارده سال قبل حاکم واقعی سیستان بود و شناخت خوبی نسبت به مسائل محلی داشت را برای ایجاد آرامش و نظم در جمادی‌الاول سال ۲۰۶ هجری/ ۸۲۰ میلادی بدان ناحیه گسیل داشت و او در این امر توفیق یافت. پس از بازگشت آرامش به آن ناحیه، طاهر امارت آن را به طلحه واگذار کرد.