معنی کلمه ابوالقاسم علی بن حسن بن حسول در دانشنامه اسلامی
[ویکی فقه] ابوالقاسم علی بن حسن بن حسول، نخستین کس از خاندان آلِ حَسول، می باشد؛ این خاندان خاندانی علمی و ادبی ایرانی که چندی در سده ۴ و ۵ق/۱۰و ۱۱م عهده دار وزارت و دبیری آل بویه شاخه ری و غزنویان و سلجوقیان بودند. نخستین کس از خاندان آل حسول که در میان ادیبان و دبیران دستگاه آل بویه از او یاد شده، ابوالقاسم علی بن حسن بن حسول است که در دستگاه صاحب بن عبّاد، نویسنده و وزیر نامدار آن دوره، پیشه دبیری ابوحیان توحیدی، الامتاع والمؤانسه، ج۱، ص۴۶. ۱. ↑ ابوحیان توحیدی، الامتاع والمؤانسه، ج۱، ص۴۶. دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «آل حسول»، ج۱، ص ۴۰۸. ...
جملاتی از کاربرد کلمه ابوالقاسم علی بن حسن بن حسول
در كتاب صفين نصر مزاحم از قول بن حسن بن كثير از پدرش آمده است : على (ع ) در كربلا فرود آمد و در آنجا توقف فرمود. آنگاه از آن حضرت پرسيدند: اى اميرالمؤ منين ! اينجا كربلا است ؟ و او پاسخ داد: سرزمين پر از كرب و بلا (غم و بلا) است . و آن وقت با دست خود به محلى اشاره كرد و ادامه داد: آنجا محلى است كه باروبنه شان را بر زمين مى گذارند. در آنجا از مركبهايشان پياده مى شوند. و به جاى ديگر اشاره كرد و فرمود: در آنجاست كه خونهايشان ريخته مى شود!
اول : سيّد رضى الدين على بن طاووس رحمه الله در كتاب مذكور بعد از كلام سابقفرموده : (از جمله روايات در دعا كردن از براى آنكه اشاره نموديم به او صلوات اللّهعليه روايتى است كه ذكر كرده آن را جماعتى از اصحاب ما و ما اختيار نموديم خبرى را كهذكر كرده آن را ابن ابى قره در كتاب خود به اسناد خود از على بن حسن بن على بنفضال از محمّد بن عيسى بن عبيد، به اسناد خود از صالحين عليهم السلام كه فرمود:مكرّر بخوان در شب بيست و سوم از ماه رمضان در حالت ايستاده و نشسته و بر هر حالتىكه باشى و در تمام آن ماه و هرقسم كه ممكن شود تو را و هر زمان از دهرت كه حاضرشود، مى گويى بعد از تمجيد كردن خداى تعالى و صلوات بر پيغمبران وآل او عليهم السلام :
فضال بن حسن بن فضال در شهر كوفه بزرگ خاندان شيعى (ابنفضال ) و از دوستان صميمى و پرشور اهلبيت پيغمبر صلى الله عليه و آله بود. خودوى و فرزندش (حسن ) و نوه اش (على بن حسن بنفضال ) همگى از ياران باوفا و راويان ائمه اطهار ورجال مشهور حديث آن بزرگواران بودند.
ديدم منقول از خط شيخ زين الدين على بن حسن بن محمّد خازن حابرى شهيد كه بدرستى وتحقيق كه ديده است ابن ابى كذا الجواد نعمانى مولاى ما، مهدى عليه السلام را. پس عرضكرد به او: (اى مولاى من ! براى تو مقامى است در نعمانيه و مقامى است در حلّه . پس كداموقت تشريف داريد در هريك از آنها؟)
واردين به مصر از اولاد عباس بن حسن بن عبيدالله بن عباس عليه السلام نيز، آن گونهكه ابو عبدالله بن طباطبا نوشته ، از قرار زير است : برخى از فرزندان حمزه بن حسينبن حمزه فرزند عبدالله بن عباس بن حسن بن عبيدالله بن عباس (214)
نام شمار ديگرى از شاگردان سيد كه در كتب معتبر آمده از اين قرار است : شريف ابويعلىمحمد بن حسن بن حمزه جعفرى ، ابو الصمصام مروزى ، سيد نجيب الدين كراجكى ، شيخابوالحسن سليمان صهرشى ، جعفر بن محمد دوريستى ، ثابت بن عبدالله نباتى ،شيخاحمد خزاعى ، شيخ مفيد ثانى ، شيخ ابوالمعالى احمد بن قدامه ، شيخ ابوعبدالله محمدفرزند على صلواتى و ابوزيد فرزند كيابكى حسينى و... (121)
جناب جعفر بن فضل بن حسن بن عبيدالله بن عباس بن امير المومنين عليه السلام ، ملقب بهغريب . قبرش در شيراز بوده و مشهور به سيد حاجى غريب است . (173)
بـدان كـه زوجـه اسـحاق بن جعفر، عليا مخدّره نفيسه بنت حسن بن زيد بن حسن بن على بنابى طالب عليهم السلام است كه به جلالت شاءن معروف است ، در سنه دويست و هشت درمـصـر وفات كرد و در آنجا به خاك رفت ، و مصريين را اعتقاد تمامى است به او و معروفاسـت كـه دعـا در نـزد قـبر او مستجاب مى شود و شافعى از او اخذ حديث كرده .(127)
2. حسن بن على بن اسماعيل بن عبدالله بن عبيدالله بن حسن بن عبيدالله بن عباس عليه السلام . (134)
دوم : قول مغيريه كه محمد بن عبداللّه بن حسن بن حسن عليه السلام است.