ابن ابی ازهر

معنی کلمه ابن ابی ازهر در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] اِبْن اَبی اَزْهَر، ابوبکر محمّد بن مَزْیَد (یا محمد بن احمد بن مزید) بُوشنجی خُزاعی (ربیع الاخر۲۳۳- ۳۲۵ق /۸۴۷ -۹۳۷م)، ادیب ، شاعر ، نحوی و محدّث می باشد.
تاریخ ولادت او را صولی (د ۳۳۶ق /۹۴۷م) که معاصر او بوده به حدس، ۲۳۳ق نقل کرده است
صولی محمد، الاوراق، ج۱، ص۸۸، به کوشش هیورث - دن، لندن، ۱۹۳۵م.
با آن که او خود به قبیله خزاعه منسوب است، نیاکان وی (احتمالاً از طریق ولاء)، به تصریح ابن ندیم
ابن ندیم، الفهرست، ج۱، ص۱۴۸، به کوشش فلوگل، ۱۸۷۲م.
از زندگی ابن ابی ازهر تقریباً هیچ نمی دانیم، جز این که از گروهی از مشاهیر در زمینه ادب و نحو و از گروهی دیگر در زمینه حدیث روایت کرده است. منابع اصلی او در ادب، «زُبیر بن بَکّار» (د ۲۵۶ق/ ۸۷۰م) و «مبرّد» (د ۲۸۵ق/ ۸۹۸م) بوده اند، و احتمالاً نزد مبرّد شاگردی نیز کرده است، زیرا گفته اند که «امالی» او را می نوشته است.
سیرافی حسن، اخبار النحویین البصریین، ج۱، ص۸۹، به کوشش فریتس کرنگو، پاریس، ۱۹۳۶م.
...

جملاتی از کاربرد کلمه ابن ابی ازهر

مهدی زین‌الدین (۱۸ مهر ۱۳۳۸– ۲۷ آبان ۱۳۶۳) نظامی ایرانی بود، که در جنگ ایران و عراق از اعضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی محسوب می‌شد و فرماندهی لشکر ۱۷ علی ابن ابی طالب را برعهده داشت. وی در ۲۷ آبان ۱۳۶۳ در مسیر کرمانشاه به سردشت در پی درگیری با گروه‌های مسلح کشته شد.
در منابع روز ضربت خوردن علی ۱۷، ۱۹، و ۲۱ رمضان گزارش شده است. اما شیخ مفید روز ۱۹ را صحیح‌تر می‌داند و ابن ابی الحدید نیز می‌نویسد چون این سه تن کارشان را عبادت می‌دانستند بنابراین آن را در شب قدر ۱۹ رمضان قرار دادند تا ثواب بیشتری برده باشند. روز مرگ علی هم در منابع از ۱۱ تا ۲۱ رمضان گزارش شده است و مدت تحمل ضربت را دو یا سه روز دانسته‌اند.
دیدگاه مفسران اهل سنت به این صورت است: ابن ابی‌حاتَم در تَفسیرُ الْقُرآنِ الْعَظیم، احادیثی را گزارش می‌کند که در آن‌ها، کوثر رودی در بهشت، پوشیده از طلا و جاری بر مروارید، سفیدتر از شیر و شیرین‌تر از عسل بیان شده است. سپس بعضی اقوال را دربارهٔ کوثر از قبیل: نبوّت، خیر و قرآن بیان می‌کند. مفسّرِ مُعْتَزِلی، زَمَخْشَری در اَلْکَشّاف، احادیث مرتبط با کوثر را بیان می‌کند که در آن‌ها، کوثر رودی در بهشت و خیر کثیر توصیف شده و درباره‌اش آمده شیرین‌تر از عسل، سفیدتر از شیر، خنک‌تر از برف، نرم‌تر از کف و حباب، پوشیده از زَبَرجَد و ظرف‌هایش از نقره به شمارهٔ ستارگان آسمان است و نوشیدن از آن هیچ‌گاه تشنگی نخواهد آورد. ابن کثیر از مفسرانِ سَلَفیِ، در تَفسیرُ الْقُرآنِ الْعَظیم نیز، به‌تفصیل احادیثِ مختلف دربارهٔ کوثر را بیان می‌کند و می‌گوید این تفاسیر عموماً بر نهر دلالت دارند و کوثر خیر کثیر است. او در ادامه به مصادیقِ کوثر در اقوال گوناگون مانند نبوّت، قرآن و ثوابِ آخرت اشاره می‌کند. جلال‌الدّین مَحَلّی در تفسیرُ الْجَلالَیْن، کوثر را نهری در بهشت، حوضی که اُمَّتِ پیامبر به آن بازمی‌گردند و نیز خیر کثیری از نبوّت و قرآن و شفاعت و مانند اینها می‌دانند. فخر رازی نیز با جمع دیدگاه‌های مفسرین سنی مذهب، علاوه بر موارد گذشته، موارد دیگری چون کثرت اولاد، علماء امت، نبوت، قرآن، اسلام، کثرت مسلمانان، فضائل کثیر، بلندمرتبه کردن ذکر و یاد، علم، حسن خلق، مقام محمود، نعمت‌های الهی و خود سوره کوثر که با وجود کوچکی از جمیع منافع بهره‌مند است؛ را از تفاسیر مطرح‌شده برای کلمه کوثر یاد کرده‌است.
تعدادی از خوارج تصمیم به قتل علی، معاویه، و عمرو عاص به صورت هم‌زمان گرفتند تا به عقیدهٔ خود اسلام را از دست این سه تن که مسئول جنگ‌های داخلی بودند، خلاص کنند که تنها موفق به کشتن علی شدند و معاویه و عمرو عاص جان سالم به در بردند. در منابع روز ضربت خوردن علی ۱۷، ۱۹، و ۲۱ رمضان گزارش شده است. اما شیخ مفید روز ۱۹ را صحیح‌تر می‌داند و ابن ابی الحدید نیز می‌نویسد چون این سه تن کارشان را عبادت می‌دانستند بنابراین آن را در شب قدر ۱۹ رمضان قرار دادند تا ثواب بیشتری برده باشند. روز درگذشت علی هم در منابع از ۱۱ تا ۲۱ رمضان گزارش شده است و مدت تحمل ضربت را دو یا سه روز دانسته‌اند. علی هنگامی که مشغول خواندن نماز صبح در مسجد کوفه بود و به روایتی دیگر در کنار در مسجد توسط عبدالرحمن بن ملجم و با یک شمشیر زهرآگین از ناحیهٔ سر ضربت خورد. عبدالرحمن این عمل را به قصد انتقام‌گیری از وی در قبال کشتار نهروان انجام داد. دو روز بعد در ۱۹ یا ۲۱ رمضان ۴۰ هجری، علی در سن ۶۲ یا ۶۳ سالگی درگذشت.
باب حسین و حسن ابن ابی طالب آنک مقتل اولاد اوست بادیهٔ کربلا
مطرح کردن مباحث مربوط به اهل بیت و خصوصاً مربوط به اقامت و ولایت علی ابن ابی طالب به خوبی و به صورت بسیار گسترده مطرح شده‌است.
اختلاف دیگری که طبرسی و رازی متذکر شده‌اند، کلمه «حمالة» در آیه چهارم است که عاصم، حسن بصری، ابن ابی یحیی، ابن محیص و الاعرج آن را به نصب خوانده‌اند و دیگران به رفع قرائت کرده‌اند.
به گفته میکائیل کوپرسن، مسعودی در آثارش مذهبش را اعلام ننموده‌ ولی نحوه برخورد او با تاریخ اسلام مثلا خلافت علی ابن ابی طالب، و عنوان بعضی از کتاب‌هایش دلالت بر شیعه بودن او دارد.
وقار و عزم و برش را و باسش را و سهمش را نداند کرد آن صافی و سر ابن ابی سلمی
من از چگونگی آن کاخ پرسیدم و دیدم مردم شهر به اجماع معتقدند که بنای مزبور یادگار یکی از تبابعه است که از یمن به قصد تسخیر کشور چین حرکت کرده است و چون بدین جایگاه رسیده است بر آن شده است که حرمسرا و گنجینه‌ها و ذخایر خود را در محلی بگذارد و خود سبک‌تر به سیر خود ادامه دهد بدین منظور این کاخ را بنیان نهاده و نهر بزرگی در آن جاری ساخته است که آثار آن نمودار است، آن‌گاه گنج‌ها و ذخایر و حرمسرای خود را در آن‌جا گذارده و خود به چین رهسپار شده و پس از رسیدن به مقصود خود بدین جایگاه بازگشته است و آن‌گاه برخی از ذخایری را که در کاخ به ودیعت سپرده است با خود به یمن برده و بسیاری از آن‌ها را هم در همان کاخ باقی گذارده است ولی جایگاه گنجها و ذخایر مزبور را از نظرها نهان ساخته و صفات مواضع آن‌ها را با آن‌ها نوشته است و در زیر خاک مدفون ساخته است و این وضع بر این کیفیت همچنان باقی بوده است، کاروانها و مسافران بدان کاخ فرود می‌آمده‌اند و از ذخایر و گنجینه‌های نهفته در آن به هیچ رو آگاه نبوده‌اند تا سرانجام این راز آشکار می‌شود و اسعد ابن ابی‌یعفر، صاحب کحلان در روزگار ما این گنجینه‌ها را بیرون می‌آورد، چه وی از صفات گنجینه‌ها آگاه می‌شود و بی‌درنگ گروهی را برای بیرون آوردن آن‌ها بدان سوی گسیل می‌دارد و آن‌ها گنجینه‌ها را به یمن نزد وی می‌برند.».
در خصوص پذیرش مذهب شیعه از سوی هزاره‌ها نظریهٔ واحدی وجود ندارد. ممکن است هزاره‌ها در اوایل سدهٔ شانزده میلادی در دورهٔ ایلخانان و محمد خدابنده اولجایتو از اسلام سنی به اسلام شیعی گرویده باشند. برخی دیگر معتقدند هزاره‌ها در زمان حکومت شاه عباس صفوی اسلام شیعی را پذیرفته‌اند. در مقابل برخی از محققان ریشهٔ تشیع هزاره‌ها را برمی‌گردانند به عامل و کارگزاران ترویج اسلام در دورهٔ خلافت علی ابن ابی‌طالب، مثلًا علی اکبر تشدید دربارهٔ قدمت تشیع در کوهستان غور می‌نویسد: «مرکز شیعیان غور یا مسلمین غور اولین تمرکز شیعه در بلاد غور بوده است؛ زیرا بین سال‌های ۳۵ تا ۴۰ هجری مسلمان شده‌اند و در زمان خلافت علی ابن ابی‌طالب، جعده بن هبیره مخزومی که خواهرزاده علی ابن ابی‌طالب بود، از طرف وی به حکومت خراسان منصوب شد. به خاطر رفتار شایسته جعده، مردم غور داوطلبانه به علی ابن ابی‌طالب محبت می‌ورزیدند. امرای غور که وضع را کاملاً انسانی می‌یابند، بدون جنگ سر بر خط فرمان علی ابن ابی‌طالب گذارده به دین اسلام گرویدند. به پیشنهاد جعده، علی ابن ابی‌طالب فرمان حکومت سرزمین غور را به خاندان آل شنسب صادر کرد و این فرمان‌نامه قرن‌ها در آن خانواده محفوظ بوده و مایهٔ افتخار و مباهات آن دودمان می‌آمده است.»
امیرالمؤمنین حیدر علی ابن ابی طالب ز هر فاضل بفضل افضل زهر عالم بعلم اعلم
بعد از سقوط حکومت ساسانیان به دست اعراب مسلمان، منطقه بوشهر در بین سالهای ۱۹ تا ۲۲ ه‍.ق و در دوره خلیفه دوم، عمر، به دست «عثمان ابن ابی العاص» فتح شد. در این دوره مرزبان بوشهر شخصی به نام «شهرک» بوده است. از لحاظ بزرگی و غنیمت‌های بدست آمده، این جنگ را با جنگ «قادسیه» مقایسه کرده‌اند. به همین دلیل به این جنگ «وقعه ریشهر» می‌گویند و یکی از ایام العرب نامیده شده است. بعد از اینکه خساراتی در دوره فتوحات اسلامی به این بندر وارد شد اما بوشهر تا زمان سلجوقیان پایدار ماند.