معنی کلمه عبدالله بن جعفر حمیری در دانشنامه اسلامی
کنیه وی ابوالعباس بود. از تاریخ دقیق ولادت و وفات او اطلاعی نیست، اما بدون شک در دوران امامت امام هادی و امام حسن عسکری علیهماالسلام و در دوره غیبت صغرا می زیسته است.
شخصیت
عبد الله بن جعفر از مقام و منزلت والایی در میان علما و فقهای بزرگ شیعه برخوردار است و شخصیت هایی همچون شیخ صدوق در مشیخۀ «الفقیه» و نجاشی در«رجال» و مجلسی دوم در«روضة المتقین» و مامقانی در«تنقیح المقال» و علیاری در«بهجة الآمال» فقاهت و وثاقت و وجاهت او را در میان مشایخ روایی شهر قم مطرح نموده اند. وی از مشایخ بزرگ محمد بن یعقوب کلینی به شمار می آید و کلینی در کتاب«کافی» بسیار بر او استناد نموده و از او روایت نقل کرده است.
ارتباط با ائمه
حمیری با امام هادی و امام حسن عسکری علیهما السلام مکاتباتی داشت و علی رغم فشار شدید حکومت عباسی در قطع ارتباط میان شیعیان و آن دو امام بزرگوار، ارتباط خود را با امامان خود حفظ کرده و از آن دو امام همام پیوسته رهنمود می گرفت.
ارتباط با امام زمان
...
[ویکی شیعه] عبداللّه بن جعفر حِمیری، عالم و محدث شیعی سده سوم و چهارم هجری، صاحب اثر مشهور قُربُ الاِسناد و زنده در دوران امامت امام هادی(ع) و امام حسن عسکری(ع) و همچنین در دوره غیبت صغری.
از تاریخ دقیق ولادت و وفات عبدالله بن جعفر اطلاعی در دست نیست، اما بدون شک در دوران امامت امام هادی(ع) و امام حسن عسکری(ع) و در دوره غیبت صغرا می زیسته است.
حمیری، از مشایخ و بزرگان قم بود، در سال های پایانی قرن سوم به کوفه سفر کرد و محدّثان آن شهر از وی احادیث بسیاری شنید.
[ویکی اهل البیت] کلید واژه: یاران امام هادی علیه السلام، عبدالله بن جعفر حمیری، آثار عبدالله بن جعفر حمیری، یاران امام حسن عسگری علیه السلام، قرب الاسناد،
أبوالعبّاس عبدالله پسر جعفر حمیری از بزرگان علمای قم و از چهره های درخشان شیعه است. او از یاران و اصحاب امام هادی و امام عسکری علیهماالسلام می باشد.
«حمیری» منسوب به حمیر است و حمیر آن گونه که در کتب لغت ذکر شده، نام محلی در غرب صنعا (مرکز یمن) و نیز نام پدر قبیله ای است.
در مجمع البحرین می خوانیم «ابوقبیله فی الیمن کان منهم الملکومک فی الزمن القدیم»، نام پد قبیله ای در یمن است که در قرن های گذشته پادشاهانی از آن ظهور کرده اند. بنابراین اجداد عبدالله بن جعفر حمیری از اهل یمن بوده اند. البته به عبدالله بن این دلیل که برخاسته از قم بود، لقب «قمی» نیز داده بودند و مشهورترین کنیه اش را «ابوالعباس» دانسته اند.
از قراین این گونه استفاده می گردد که عبداله در اوائل در اوائل قرن سوم هجری قمری به دنیا آمده. از جمله این قراین سال وفات مشایخ اوست، یکی از این مشایخ محمد بن الحسین ابی الخطاب است که در سال 262 هـ.ق از دنیا رفت بنابراین می توان گفت که زمان تولد حمیری بین سال ها 220 تا 240 است.
اولین بار از حمیری در رجال کشی (یکی از بزرگترین منابع شناخت بزرگان و اصحاب ائمه اطهار) یاد شده است. در این کتاب می خوانیم: «قال نصربن الصباح ابوالعباس الحمیری عبدالله بن جعفر کان استاد ابی الحسن...» از قول (استاد خود نقل می کند که حمیری استاد ابوالحسن است) و ظاهرا مراد از «ابوالحسن» در این جا پدر بزرگوار شیخ صدوق به نام علی بن الحسین بن بابویه است که یکی از شاگردان راویان «حمیری» بود.
شیخ طوسی (385-460 هـ.ق) می نویسد: «عبدالله بن جعفر حمیری قمی مکنی به ابوالعباس و شخص ثقه و مورد اطمینانی است» و نجاشی درباره ایشان معتقد است که عبدالله بن جعفر حمیری بزرگِ علمای قم و شخصیت برجسته آن ها که در سال 290 و اندی از قم به شهر کوفه رفتند بزرگان و علما کوفه از حمیری اخبار و روایات ائمه را زیاد شنیدید و کتاب های زیادی تصنیف کردند.
نجاشی تعبیرهایی درباره این استاد رجال راوی شناس بزرگ می آورد که بسیار جالب توجه است. وی از عظمت و جلالت محدث و فقیه شیعه سخن این گونه می گوید: «جناب حمیری در قم و بلکه در جهان شیعه، معروف و مشهور بود. وقتی به کوفه می رفت، اعاظم در پای منبر حدیث او جمع می شدند در حالی که کوفه خود از مرکز اصلی معارف احادیث اهل بیت علیهم السلام عصمت و طهارت بود، جالب این که تعریف و تمجیدهایی که توسط علمای رجال درباره شخصیت عبدالله صورت گرفته، همانند عبارتی است که در حق شیخ صدوق ذکر شده است.