طیف پراش

معمولاً از روی الگوی پراش اشعه ایکس مواد نانوپروس می‌توان به ساختمان حفرات آن‌ها پی برد. در طیف پراش اشعه ایکس یک ترکیب نانوپروس، هر چه پیک‌ها پهن‌تر و ارتفاع آن‌ها کمتر باشد نشانه تقارن کمتر آن ترکیب و هر چه شکل پیک‌ها تیزتر و ارتفاع آنها بلندتر باشد نشانه تقارن بیشتر ترکیب است. به همین دلیل در ساختار آمورف مواد مزوپروس چون شکل منظمی نداریم پیک‌های پهن مشاهده می‌کنیم زیرا d (فاصله بین صفحات کریستالی) نا مشخص است. معمولاً بلندترین پیک در الگوی پراش اشعه ایکس ترکیبات مزوپروس مهم‌ترین پیک ترکیب می‌باشد. به عنوان مثال در ترکیب مزوپروس d100 ،MCM-41 نشان دهنده فاصله بین صفحات موازی گذرنده از مراکز حفرات و a0 مجموع قطر حفره و ضخامت دیواره حفره است.