شیخ جعفر شوشتری
معنی کلمه شیخ جعفر شوشتری در دانشنامه اسلامی
شیخ جعفر در سال ۱۲۳۰ قمری در شهر شوشتر به دنیا آمد. پس از خواندن مقدمات و ادبیات در زادگاهش به همراه پدرش به شهرهای نجف و کربلا مهاجرت کرد و پس از خواندن دروس حوزوی نزد اساتید آن زمان، از جمله صاحب فصول و شریف العلمای مازندرانی، در سال ۱۲۵۵ق به شوشتر بازگشت و مدتی را در آن شهر باقی ماند. پس از آن مجددا به نجف بازگشت و از درس شیخ انصاری استفاده کرد و به درجه اجتهاد رسید. پس از مدتی به شوشتر بازگشت و تا آخر عمر در آن دیار مقیم بود.
شیخ جعفر مسافرتی به تهران داشت و با علمای آن شهر مانند ملاعلی کنی و همچنین با ناصرالدین شاه قاجار دیدار کرد. پس از آن به مشهد رفت و از آنجا به سمت نجف رهسپار شد. وی در ۲۸ صفر سال ۱۳۰۳ق در نزدیکی کرمانشاه درگذشت، پیکرش را در نجف به خاک سپردند.
[ویکی اهل البیت] شیخ جعفر شوشتری در سال 1230 ه.ق در شهر شوشتر متولد شد. این تاریخ، از نوشته میرزا محمد همدانی بر می آید که قدیمی ترین شرح حال او را به نام (غنیمه السفر) نوشته است وی در این کتاب، که در 1303 ه.ق نوشته عمر آن مرحوم را هفتاد و سه سال بیان می کند.
شیخ، در اوان عمر برای تحصیل علم، همراه پدرش به نجف اشرف رفت. این سفر، در زمانی بود که شیخ مرتضی انصاری در رأس حوزه علمیه نجف اشرف بود. در سال 1255 ه.ق به شوشتر بازگشت، رساله عملیه منهج الرشاد را نوشت، و حسینیه ای در شوشتر بنا کرد.
اساتید شیخ که در کتب رجال و تاریخ به آنها اشاره شده عبارت است.
1. شیخ اسماعیل کاظمی، فرزند صاحب مقابیس. 2. شیخ محمد حسن صاحب جواهر. 3. شیخ مرتضی انصاری. 4. شیخ علی بن جعفر کاشف الغطا. 5. شیخ حسن بن جعفر کاشف الغطا صاحب (انوار الفقاهه). 6. شیخ راضی نجفی. 7. شیخ محمد حسین صاحب فصول.
فقهای بسیاری از محضر با برکت شیخ کسب فیض نموده اند که برای تبرک و تیمن اسم چند نفر از آنان را ذکر می کنیم.
1. میرزا محمد همدانی. 2. مرحوم سید عبدالصمد جزایری. 3. آقا میرزا ابراهیم. 4. آخوند ملا احمد نراقی. 5. مرحوم شیخ علی بن رضا کاشف الغطا.
آثاری از شیخ بر جای مانده که هر کدام، دلیلی بر علو مقام علمی و عملی آن عالم ربانی است. از آن جمله:
1. منهج الرشاد. 2. الخصایص الحسینیه: این کتاب، در پی رویای صادقه شیخ بوده است. 3. دمع العین. 4. لوائح اللواحین. 5. فیوضات مسعودیه. 6. الدر النضید فی خصایص الحسین الشهید. 7. اصول دین. 8. مجالس المواعظ. 9. فواید الشماهد و نتایج المقاصد.
جملاتی از کاربرد کلمه شیخ جعفر شوشتری
ملا عبدالله مازندرانی در ذی قعده سال ۱۳۳۰ ق/ ۲۹ مهر ماه ۱۲۹۱ خورشیدی در نجف درگذشت و در حرم علی بن ابیطالب در حجره شیخ جعفر شوشتری به خاک سپرده شد. شیخ الشریعه اصفهانی بر جسد وی نام نماز گذارد. نسل ملا عبدالله لنگرودی گیلانی مازندرانی در گیلان وجود دارند.
روزی در حسینیه شیخ جعفر شوشتری مجلسی بر پا بود و مردم در آن حضور داشتند که در آن مجلس قصیدهای از عباس قدکساز در مدح امام علی خوانده میشود، شیخ جعفر دربارهٔ سرایندهٔ قصیده میپرسد، جواب میگیرد که جوانی قدکساز است. شیخ جعفر به دیدنش میرود و بسیار او را مورد تکریم قرار میدهد و چون او را جوان میبیند تخلص «شباب» را پیشنهاد میدهد، که این تخلص در تمام اشعار او باقی میماند و با همین نام شناخته میشود.
او فرزند سید محمد شریف امام جمعه شوشتر و نوه هشتم سید نعمتالله جزایری و مادرش ساره بیگم نوه شیخ جعفر شوشتری مجتهد بزرگ همزمان ناصرالدین شاه قاجار بود. نسب پدری او چنین است: سید نورالدین فرزند سید محمد شریف فرزند سید محمد امام جمعه فرزند آقا سید حسن امام جمعه فرزند سید عبدالکریم امام جمعه فرزند سید محمد جواد فرزند سید عبدالله (مؤلف تذکره شوشتر) فرزند سید نورالدین فرزند سید نعمتالله جزایری.
او در سال ۱۲۲۰ (قمری) در شهر شوشتر متولد شد. نسب پدری او به عالم شیعه علی بن حسین نجار میرسد. پدر او مدتی در شهر کاظمین عراق سکونت داشت و او نیز مدتی به همراه پدر در این شهر ساکن بود. شیخ جعفر در اوایل هم مباحثهٔ علامه شیخ محمدآل یاسین بود، که در محضر شیخ عبدالنبی کاظمی و شیخ اسماعیل بن اسدالله کاظمی شاگردی نمود. او در ایام طاعون به شوشتر مراجعت کرد و پس از چندی به کربلا بازگشت و مدتی از تدریس شیخ محمدحسین اصفهانی، صاحب «فصول» و شریفالعلماء استفاده کرد. سپس برای تحصیل علم به همراه پدرش به نجف رفت و این در زمانی بود که شیخ انصاری در رأس حوزه علمیه نجف بود. در سال ۱۲۵۵ به شوشتر بازگشت. رساله علمیه منهج الرشاد را نوشت و حسینیهای در شوشتر بنا کرد. در سال ۱۲۸۷ مقبره دانیال نبی در شهر شوش به دستور شیخ جعفر شوشتری و به دست ملا حسن معمار ترمیم شد. مجدداً در سال ۱۲۹۱ قمری با خانواده اش به کربلا بازگشت و در سال ۱۳۰۲ یک سفر تاریخی به ایران داشت که از مسیر نجف، کربلا، بغداد به قصد زیارت علی بن موسی الرضا حرکت کرد و در حالی که سیزده روز از ماه رمضان باقیمانده بود به شهر ری در جوار مرقد حضرت عبدالعظیم وارد شد، پس از ورود به آنجا عدهای از علمای بزرگ تهران و امنای ناصرالدین شاه قاجار و سایر طبقات مردم به دیدار او رفتند و درخواست کردند که به تهران بیایند، او هم قبول کرد و به تهران آمد و در تهران در مسجد مروی به اقامه نماز جماعت و وعظ و ارشاد پرداخت.
پس از تحصیل زبان و ادبیات فارسی در مکتب و اخذ علوم مقدماتی (صرف و نحو و منطق و معانی و بیان) به تحصیل علوم دینی نزد دایی خود شیخ محمد کاظم مجتهد که نوه شیخ جعفر شوشتری بود پرداخت. سپس چندی نزد شیخ محمدرضا دزفولی تلمذ کرد.
از دیگر فعالیتهای مؤلف، نسخه برداشتن از روی کتابهای گرانبها که به مطالعه ودرس آنها نیاز داشتهاست؛ که از آن جمله میتوان به کتاب شریف خصایص الحسین علیه السلام شیخ جعفر شوشتری اشاره نمود که با خطی بسیار شیوا نگاشته شدهاست
او فرزند سید محمد شریف امام جمعه شوشتر و نوه هشتم سید نعمتالله جزایری و مادرش ساره بیگم نوه حاج شیخ جعفر شوشتری مجتهد بزرگ همزمان ناصرالدین شاه قاجار است. نسب پدری او چنین است: سید محمدعلی فرزند سید محمد شریف فرزند حاج سید محمد امام جمعه فرزند آقا سید حسن امام جمعه فرزند سید عبدالکریم امام جمعه فرزند سید محمد جواد فرزند سید عبدالله (مؤلف تذکره شوشتر) فرزند سید نورالدین فرزند سید نعمتالله جزایری.