شرمساح

پادشاه اورشلیم در ۶ ژوئیه در حالی که به این نبرد بدبین بود، به دمیاط بازگشت زیرا خبردار شده‌بود که امپراتور به‌زودی وارد خواهد شد و در عین حال زمانْ برای انجام عملیات مناسب نیست و طغیان نیل موجب خواهد شد که نیروهای صلیبی پس از ترک دمیاط، امکان ارتباط با پایگاه خود در این شهر را نداشته باشند و در این حالت حفاظت از سرزمین‌های که بر آن چیره خواهند شد، بسیار دشوار خواهد گردید؛ به‌ویژه که نیروهای صلیبی نیز مشتاق بازگشت به سرزمین خود بودند. به هر حال، سپاه صلیبی در ۱۲ ژوئیه رهسپار فارَسکور شد و سپس به شرمساح رفت و عده‌ای بسیار از نیروها را برای دفاع از دمیاط برجای گذاشت و وقتی الکامل محمد از حرکت صلیبیون اطلاع یافت، به سوی شرمساح رفته تا با آنان مقابله کند؛ ولی پس از آگاهی از عدهٔ بسیار زیاد نیروهای این سپاه، از این تصمیم چشم‌پوشی نمود. بدین‌گونه صلیبیون راه پیشروی خود را گشوده یافته و به شرمساح رسیدند و در ۲۴ ژوئیه بر آن چیره گشتند. جان برین از پلاجیو خواهش کرد که در همان منطقه بمانند؛ زیرا هنگام طغیان رودخانهٔ نیل فرارسیده‌است و از سوی دیگر، نیروهای شام به مصر نزدیک شده‌اند، ولی نمایندهٔ پاپ بر ادامهٔ حمله اصرار ورزید.

در بامداد آوریل ۱۲۵۰ عقب‌نشینی صلیبیون آغاز شد. اما در حین فرار مهندسان صلیبی فراموش کردند پلی را که برای گذر از نهر کوچک ساخته بودند، خراب کنند؛ لذا طولی نکشید که ممالیک به دنبال سپاه صلیبی از پل گذشتند و عملیات تعقیبی منظم را اجرا کردند و از هر سو به سمت آن‌ها حمله بردند. با وجود حملات، صلیبیون توانستند با مقاومت به شرمساح واقع در میانهٔ راه المنصوره و دمیاط برسند ولی در آنجا لوئی بیمار شد و ممالیک موفق شدند نیروهای صلیبی را محاصره و در فارسکور از همه سو به آن‌ها حمله کنند. لوئی بیمار نتوانست در برابر نیروهای ایوبی پایداری کند و سرانجام پس از محاصره نیروهایش، از نیروهای ایوبی شکست سختی خورد و تقریباً تمامی نیروهایش کشته، مجروح یا اسیر شدند. خود لوئی نیز پس از شکست اسیر شد و در میان اسرا به المنصوره منتقل و طبق گفتهٔ مقریزی و نویری در خانهٔ ابراهیم بن لقمان حبس شد. بدین ترتیب جنگ هفتم صلیبی که با تدارکات عظیمی از جانب جهان مسیحیت لاتینی آغاز شده‌بود، با شکست سخت نیروهای صلیبی به پایان رسید.

طبق گفتهٔ ژوانویل راهی که صلیبیون برای حرکت به سمت قاهره انتخاب کرده‌بودند، راهی پر از آبراهه، قنات و شعبه‌های رودخانهٔ نیل بود[ب] که پس از آن‌ها منطقهٔ أشموم قرار داشت که عبور از آن به سختی صورت می‌گرفت. این شرایط موقعیت مناسبی برای امیر فخرالدین یوسف بود تا از این اوضاع طبیعی برای دشوار کردن حرکت صلیبیون استفاده کند؛ پس بیشتر قوای خود را در پشت جزیرهٔ دمیاط نگه داشت و عده‌ای سوارانش را فرستاد تا هنگام عبور از کنار هر قنات، در میان صفوف صلیبیون ناآرامی ایجاد کنند و آن‌گاه وی حمله‌های ناگهانی را بر ضد صلیبیون سازماندهی می‌کرد. با وجود حملات پراکندهٔ نیروهای ایوبی، لوئی نهم با کندی و احتیاط جلو می‌رفت تا در ۱۴ رمضان/دسامبر به برامون بین شرمساح و منصوره رسید. سپاه وی در کناره جزیره دمیاط در سمت منصوره گردهم آمدند و دریای أشموم بین آن‌ها و مسلمانان جدایی انداخت.