شارلاتانی

از سوی دیگر، شماری از منتقدان می‌گویند که شارلاتانی با منیی بالا و نیازی پایدار به تجلیل از خود بوده‌است. گفته می‌شود که گورجیف تأثیر نیرومندی بر بسیاری از عارفان، نویسندگان، اندیشمندان داشته‌است از جمله اوشو (باگاوان شری راجنیش)، فرنک لوید رایت، کیث جرت، جورج راسل (آهنگ‌ساز)، آلن واتز، تیموثی لیری، رابرت آنتون ویلسون، رابرت فریپ، جکوب نیدلمن، جان شرلی، کارلوس کاستندا، دنیس لوئیس، پیتر بروک، کیت بوش، پی.ال.

مردرند تیندر (به انگلیسی: The Tinder Swindler) مستندی بریتانیایی به کارگردانی فلیسیتی موریس است که در فوریه ۲۰۲۲ از نتفلیکس پخش شد. مستند دربارهٔ شارلاتانی اسرائیلی به‌نام سایمن لویو است که با فریفتن افراد در تیندر (اپ) آنان را مجاب به پیشکش کردن پول به وی می‌کند.

به ادعای عبدالله شهبازی، آدمیت آرامش دوستدار را به دلیل اینکه بهاءالله را در زمرهٔ پیامبران بزرگ الهی از جمله موسی، عیسی، زرتشت و محمد می‌آورد، شارلاتانی می‌خواند که می‌خواهد مردم را تحمیق کند.

کوچک‌زاده بعضی از خبرنگاران را زنازاده توصیف کرده‌است. وی منفی بودن تصویر رسانه‌اش در مجموعه‌ای که فضایِ حاکم بر آن را منفی و شارلاتانی ارزیابی کرده‌است و آن مجموعه را مترصد آسیب به حقیقت می‌داند موضوعی بدیهی دانسته و گفته‌است که اگر غیر از این باشد باید فکری به حال خودش بنماید. وی اعتقاد دارد این تصویرسازی را رسانه‌های دروغ پرداز انجام داده‌اند و ولی به هدفشان نرسیده‌اند.

به‌طور خلاصه، محمد شارلاتانی جاهل بود که با فریب دادن اعراب وحشی جاهل، موفق شد دینی فجیع، کفرآمیز، بت‌پرست، شیطانی را که پر از خطاهای بیهوده، عظمت‌های فکری، خطاهای باوری و انحرافات اخلاقی است، بپذیرد.