رجال النجاشی

معنی کلمه رجال النجاشی در دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] «فهرست أسماء مصنفی الشیعة» معروف به رجال نجاشی تألیف ابوالحسین، احمد بن علی بن احمد نجاشی (372 - 450 هجری).
این کتاب از جمله اصول اولیه رجال است که نجاشی آن را به عنوان فهرستی برای اسامی مؤلفین شیعه تألیف کرده، لذا در آن تنها نام بزرگانی را آورده که کتاب و اثری از خود به یادگار گذاشته اند.
علمای بزرگوار شیعه از قرون اولیه اسلامی تا کنون توجه خاصی به علم رجال داشته اند، زیرا اعتبار و مقبولیت تمام کتب روایی منوط به وثاقت و اعتبار راویان و مؤلفین آنها است و این مهم تنها با علم رجال به دست می آید.
اولین کسی که در علم رجال و شرح حال نویسی قلم زده «عبید الله بن ابی رافع»، کاتب امیرالمؤمنین علیه السلام بوده که اسامی اصحاب حضرت علی علیه السلام را در جنگ های آن حضرت نوشته است.
پس از او «عبدالله بن جبله کنانی» متوفای 219 هجری و «ابوفضال» و «ابن محبوب» در قرن دوم و سوم تألیفاتی در این موضوع داشته اند که متأسفانه هیچیک به دست ما نرسیده است.
اولین کتابهایی که به ما رسیده و اصول کتب رجال هستند در قرن چهارم و پنجم به بعد نوشته شده اند و عبارتند از:
[ویکی فقه] رجال النجاشی (کتاب). نام کتاب «فهرست اسماء مصنفی الشیعة» و معروف به «رجال نجاشی» است که تألیف ابو الحسین، احمد بن علی بن احمد نجاشی (۳۷۲- ۴۵۰ هجری)می باشد.
این کتاب از جمله اصول اولیه رجال است که نجاشی آن را به عنوان فهرستی برای اسامی مؤلفین شیعه تالیف کرده، لذا در آن تنها نام بزرگانی را آورده که کتاب و اثری از خود به یادگار گذاشته اند.
پیشینه تالیف
علمای بزرگوار شیعه از قرون اولیه اسلامی تا کنون توجه خاصی به علم رجال داشته اند، زیرا اعتبار و مقبولیت تمام کتب روایی منوط به وثاقت و اعتبار راویان و مؤلفین آنها است و این مهم تنها با علم رجال به دست می آید.اولین کسی که در علم رجال و شرح حال نویسی قلم زده « عبید الله بن ابی رافع »، کاتب امیرالمؤمنین علیه السّلام بوده که اسامی اصحاب حضرت علی علیه السّلام را در جنگ های آن حضرت نوشته است.پس از او « عبدالله بن جبله کنانی » متوفای ۲۱۹ هجری و « ابو فضال » و « ابن محبوب » در قرن دوم و سوم تالیفاتی در این موضوع داشته اند که متاسفانه هیچیک به دست ما نرسیده است.
← اولین کتب رجالی
نجاشی در مقدمه کتاب علت تالیف این کتاب را چنین بیان کرده که:«من شنیدم که سید شریف- سید مرتضی علم الهدی - گفته عده ای از مخالفین مذهب شیعه چنین سرزنش کرده اند که شما پیشینه و عالمی در شیعه ندارید که تالیف و تصنیف نموده باشند... من نیز به خاطر رد این کلام دست به تالیف زدم و تا آنجا که توان داشتم نام مؤلفین شیعه را جمع نمودم».این کلام نجاشی نشانگر بالاترین درجات غیرت دینی است که فردی می تواند داشته باشد.
ارزش و اعتبار
...

جملاتی از کاربرد کلمه رجال النجاشی

در برخی منابع شیعی نظیر رجال النجاشی و المحاسن گزارش شده‌است که زید به امامت جعفر صادق اذعان داشته و گفته‌است: «جعفر، امام ما در حلال و حرام است». جعفریان می‌گوید روایاتی هم وجود دارند که با روایت مزبور تعارض دارند. او احتمال می‌دهد که زید، امامت علمی جعفر صادق را قبول داشته، لکن درمورد امامت سیاسی اینطور نبوده و بدون اذن جعفر صادق به قیام اقدام کرده‌است. جعفریان با برشمردن شواهد و قرائن، می‌گوید جعفر صادق از قیام زید «راضی نبوده»، ولی شخصیت اخلاقی او را تأیید می‌کرده‌است. رحمتی و ناجی (در دانشنامه جهان اسلام) می‌گویند که جعفر صادق، زید را صراحتاً از قیام منع نکرد. بین مرگ و زندگی، زید، مرگ را انتخاب کرد.