دیوجانس

دیوجانوس چهارم برای پایان بخشیدن به حمله‌های پیاپی و مستمر سلجوقیان که باعث ضعف و تزلزل بیزانس شده‌بود به سازماندهی دوباره ارتش پرداخت و گارد امپراتوری را که از میان بهترین جوانان آسیای صغیر به سربازی گرفته می‌شدند، سازمان داد اما پیکره اصلی ارتش را نیروهای بیگانه تشکیل می‌داد. در سال ۱۰۶۸ میلادی سپاهیانی را به سوی قلمرو ایران گسیل داشت که نتیجه قطعی در پی نداشت. وی در سال ۱۰۷۰ میلادی مانوئل کومننوس را به عنوان فرمانده اردوی شرق تعیین کرد. وظیفه فرمانده مزبور مقابله کردن با حملهٔ سلجوقیان و از بین بردن قوای نظامی آن‌ها بود، اما در حمله‌ای که در سال ۱۰۷۰ میلادی علیه سلجوقیان ترتیب داد، نه تنها شکست خورد بلکه خود نیز به اسارت درآمد. امپراتور دیوجانس نتوانست مانع از پیشروی سپاه سلجوقی شود، چنان‌که آن‌ها بیش از پیش در قلمرو بیزانس پراکنده شدند. بدین ترتیب، حمله‌های سلجوقیان پیوسته به پیروزی منتهی می‌شد. از این رو دیوجانوس مجبور به تغییر رویه نظامی خود شد.

معروف‌ترین کلبی دیوجانس(Diogens) نام داشت. او یکی از شاگردان آنتیستنس بود. گفته‌اند که او لباس پاره‌ای به تن می‌کرد، عصایی به دست می‌گرفت، توبره‌ای بر دوش داشت و در بشکه‌ای می‌خوابید. به این ترتیب گرفتن این خوشبختی از او زیاد هم ساده نبود! روزی اسکندر مقدونی به سراغ او آمد و از او خواست تا آرزویی کند و چیزی از وی بخواهد. دیوجانس از اسکندر خواسته بود که کنار برود و جلوی آفتاب را نگیرد. او از این طریق نشان داد که غنی تر و خوشبخت تر از فرمانروای بزرگ است، زیرا آنچه را می‌خواست، در اختیار داشت.

آلپ ارسلان که نسبت به نتیجه و عواقب وقوع جنگ اندیشناک بود، ایلچی خلیفه، یعنی ابن محلبان را همراه با ساوتکین، برای طرح پیشنهاد صلح نزد امپراتور بیزانس فرستاد اما رومانوس، مغرور از شمار سپاهیانش، با فرستادگان سلطان برخوردی تحقیر آمیز نمود و پیشنهاد صلح را رد کرد. سلطان در پیشنهاد خود خواستار برقراری یک صلح دائمی میان دو دولت شده‌بود. البته روایتی نیز هست که بنابر آن، هدف سلطان از فرستادن آن‌ها کسب آگاهی از وضعیت دشمن و موقعیت نظامی اردوی بیزانس بود. دیوجانس ضمن رد پیشنهاد سلطان خطاب به فرستادگان سلطان با رفتاری تحقیرآمیز گفته‌بود: «قرار متارکه جنگ را در ری امضاء خواهیم کرد.» آلپ ارسلان از جواب رد رومانوس بسیار متأثر شد و خود را برای یک جنگ حتمی آماده ساخت.