دلالت مفهومی

معنی کلمه دلالت مفهومی در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] دلالت مفهومی به معنی دلالت لفظ بر لازم معنای منطوقی است.
دلالت مفهومی، از اقسام دلالت لفظی و مقابل دلالت منطوقی بوده و به دلالت لفظ بر معنای لازم جمله، گفته می شود؛ یعنی معنای مفهومی، به طور مستقیم از جمله به دست نمی آید، بلکه لازم معنای منطوقی است، هر چند در این که این لزوم، لزوم بیّن به معنی الاخص است ( قول مشهور ) یا غیر آن،اختلاف وجود دارد ؛ برای مثال، در روایت آمده است: " اذا بلغ الماء قدر کرّ لاینجّسه شی ء " که دلالت مفهومی آن این است که " اذا لم یبلغ کراً یتنجس.
مفهوم صفت دلالت است یا صفت مدلول
در این که مفهوم، صفت دلالت است یا صفت مدلول، اختلاف وجود دارد؛ بعضی همانند مرحوم " بروجردی " آن را صفت مدلول و برخی دیگر صفت دلالت می دانند. برخی نیز آن را امر نسبی به شمار می آورند.
حجیت دلالت مفهومی
در حجیت دلالت مفهومی اختلاف وجود دارد.

جملاتی از کاربرد کلمه دلالت مفهومی

در اوایل عصر مدرن در انگلستان، واژهٔ سخن‌چینی به افراد حاضر و همراه در زمان تولد کودک اشاره داشت و تنها به شخص قابله محدود نمی‌شد. همچنین، اصطلاحی عمومی برای دوستان زن، بدون هیچ گونه دلالت مفهومی موهنی شد. این اصطلاح اشاره دارد به باشگاه محلی غیررسمی زنان یا گروهی اجتماعی که می‌توانست رفتاری جامعه پسندانه را از طریق سانسور خصوصی یا آیین‌های مردمی متداول کند. کتاب هشداری برای ولگردان رسوا اثر توماس هارمان در سال ۱۵۶۶ داستان یک ولگرد زن را حکایت می‌کند که به اجبار راضی به ملاقات با مردی در طویله اش شده بود اما به همسر آن مرد خبر داد. همسر مرد با پنج رفیق خشمگین، نیرومند و قلچماق خود سر بزنگاه سر رسیدند و مرد را در حالیکه شلوارش را پایین کشیده بود گیر آوردند و گوشمالی جانانه‌ای به وی دادند. این داستان به وضوح کارکردی اخلاقی خبرچینی را به صورت افسانه‌ای اخلاقی که در آن هم قطاران و رفیقان به حفظ قوانین اجتماعی کمک می‌کنند، دارد.