حدیث معروف

معنی کلمه حدیث معروف در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] حدیث معروف، از اصطلاحات بکار رفته در علم حدیث بوده و به حدیث مشهوری که مخالف حدیث منکر باشد، گفته می شود.
یکی از اقسام خبر واحد حدیث معروف است و برای آن چند معنی ذکر شده است: ۱- حدیثی است که راویان ثقه آن را مخالف با نقل راوی ضعیف نقل کرده باشند. ۲- حدیثی است که راوی ضعیف آنرا مخالف راوی اضعف نقل کند. ۳- حدیثی است که مضمون آن در میان راویان شهرت داشته باشد. ۴- حدیث مشهوری است که معارض با حدیث منکر باشد.
تفاوت حدیث معروف و مشهور
تفاوت حدیث معروف و مشهور در این است که: حدیث معروف اخص حدیث مشهور است زیرا مشهور حدیثی است که شایع باشد اعم از این که در مقابل آن حدیث شاذ یا منکری باشد یا نباشد ولی حدیث معروف مشهوری است که در مقابل آن حدیث منکر باشد در نتیجه هر حدیث معروفی مشهور است ولی هر حدیث مشهوری معروف نیست. برخی گفته اند: مشهور خبری است که نزد گروه زیادی معروف باشد ولی معروف خبری است که شناخته شده باشد اگر چه یک تن آن را بشناسد مثلاً گفته می شود این خبر نزد فلان شخص معروف است ولی گفته نمی شود این خبر نزد فلان شخص مشهور است.
تفاوت حدیث معروف و محفوظ
تفاوت حدیث معروف و محفوظ نیز به این بیان است که: حدیث محفوظ حدیث مشهوری است که در مقابل آن حدیث شاذ باشد ولی معروف حدیث مشهوری است که در مقابل آن حدیث منکر باشد.
تعبیرات مترادف
...

جملاتی از کاربرد کلمه حدیث معروف

تألیف اربعین (چهل حدیث) از سوی محدثان و عالمان شیعی بر اساس حدیث معروفی است که از پیامبر اسلام نقل شده است. بهاءالدین عاملی نیز به پیروی از این سنت معمول، به تألیف اربعین حدیث پرداخت، با این امتیاز که شرح کافی و جامع دربارهٔ احادیث یاد شده دارد و در مجموع، از بهترین و معروف‌ترین اربعین‌ها می‌باشد. این اثر بعد از مثنوی سوانح حجاز، تنها اثری است که او در آن به مباحث سیاسی پرداخته است، مؤلف در شرح حدیث پانزدهم (که دربارهٔ حرمت اعانت ظالمان و گرایش قلبی به آن‌ها وارد شده است) به تفصیل دیدگاه‌های خود را مطرح کرده است. وی دربارهٔ این موضوع به‌طور صریح و شفاف سخن گفته است، از این رو می‌توان دیدگاه و عقیده باطنی او در مورد رفتار با حاکم جور، و نیز علل و عوامل همکاری علما با شاهان صفوی را به دست آورد، همچنین وی در این اثر به بحث از امر به معروف و نهی از منکر، شرایط و مراحل آن پرداخته است.
نخشبی مثل سایر عرفای اسلامی که الفاظ و نوشته‌های خود را با چاشنی‌های کلام ربانی و احادیث نبوی می‌آرایند، به مناسبت، برای استوار نمودن کلام خویش به شیوه‌ای نو، بارها از آیات مبارک قرآن و احادیث نبودی استشهاد می‌کند. به عنوان مثال در آغاز کتاب برای بیان انگیزه‌ای که وی را وادار به نوشتن کتاب چهل ناموس کرده‌است، با الهام از حدیث معروف «مَنْ عَرَفَ نَفسَهُ فَقَد عَرَفَ رَبَّهُ» تفسیر گونه‌ای نیز برای آن می‌آورد و حکمت خداوندی و دستکاری قدرت وی را در آفرینش انسان فرایاد می‌آورد:
هشام بن حکم همچنین از ناقلان حدیث امامان شیعه‌است و در این زمینه دست به تألیف نیز زده‌است. یکی از این احادیث، حدیث معروفی است که بر اساس آن عقل در کنار پیامبران و امامان یکی از دو حجت الهی خوانده می‌شود. دفاع هشام بن حکم از مذهب شیعه در مناظرات کلامی، سبب ترویج این مذهب بود و یاد نیک او بر زبان امامان بعد همچون علی بن موسی وامام محمد بن علی نیز جاری می‌شد.