معنی کلمه حارث بن جبله در دانشنامه اسلامی
در قرن ششم میلادی. وی نخستین پادشاه غسّانی است که از دوره او آگاهی روشن و قابل ذکری داریم. نسب وی را حارث بن جبلةبن حارث بن ثعلبةبن عمروبن جفنةبن عمرو گفته اند. مادر حارث بن جبله، ماریه ذات القُرطین، دختر عمروبن جَفْنه بوده است و بدین سبب، حارث بن جبله را ابن ماریه نیز خوانده اند. به علاوه، در روایات تاریخی مشهور است که حارث بن جبله و حارث بن ابی شَمِر یکی هستند. براساس برخی از آنها، حارث اعرج و حارث اکبر همان حارث بن جبله اند.
اختلاف در نسب نامه غسانیان
چون دوره سلطنت حارث طولانی بود (چهل سال؛، در میان عربها عنوان پادشاه غسّانی علی الاطلاق به حارث بن جبله برمی گردد؛ لذا راویان عرب هر غسّانی ای را که از او سخن گفته و اسم دقیقش را ندانسته اند، حارث بن ابی شَمِر (حارث بن جبله) خوانده اند، چنان که ابوالفرج اصفهانی قاتل عمروبن حجر آکل المُرار (پادشاه کِنده) را حارث بن ابی شمر دانسته است، در حالی که او مدتها قبل از دوره حارث و در حدود ۴۵۰ میلادی کشته شده بود. همچنین بنابر پاره ای روایات، حضرت محمد صلی اللّه علیه وآله وسلم در سال ششم هجرت یا پس از آن، برای حارث بن ابی شمر (پادشاه غسّان) نامه فرستاد و او را به اسلام دعوت کرد، درصورتی که حارث بن جبله در آن زمان زنده نبوده است بنابراین، معلوم می شود که چرا در نسبنامه های غسّانیان بین مورخان این همه اختلاف وجود دارد.
جنگ با پادشاه حیره
بنابر تواریخ رومی، حارث بن جبله در ۵۲۸ با منذر، پادشاه حیره، جنگید و بر او غلبه یافت و سال بعد، برای رفع شورش سامریها در فلسطین، به رومیها کمک کرد. در نتیجه، یوستی نیانوس اول (حک: ۵۲۷ـ۵۶۵ میلادی)، امپراتور روم شرقی، او را به امارت رساند و در ۵۲۹ میلادی، او را عامل و کارگزار خویش در میان قبایل عرب شام کرد. قیصر همچنین به وی لقبِ بِطریق (پاتریکیوس) داد؛ او نخستین امیر غسّانی و نخستین کس از بزرگان عرب بود که بطریق لقب گرفت و به عنوان پادشاه تاج بر سر گذاشت . مرکز حکومت وی بلقاء یا مُعان بود.
هم پیمانی با روم شرقی
...