معنی کلمه تاریخچه قربانی در دانشنامه اسلامی
لفظ قربانی در عربی از قرب گرفته شده و به معنای چیزی است که باعث نزدیکی به خدا می شود. ودر اصطلاح تقرب جستن به خدا یا خدایان یا قوای فوق طبیعی، به وسیله پیشکشی که تقدیم می شود را قربانی می گویند. ادوارد بارنت تایلور (۱۸۳۲-۱۹۱۷) اولین مردم شناسی که به طور علمی به تحقیق در زمینه قربانی پرداخت، معتقد است که قربانی هدیه ای به موجودات ماورای طبیعی بوده، تا علاقه آن ها به قربانی کنندگان جلب شود و یا دشمنی آنها را کاهش دهد.
تاریخچه قربانی در دوران باستان
بشر همواره با قربانی در پی ایجاد پیوند میان خود و مقدساتش بوده است. اگر چه برخی انسان ها به خاطر ترس خود از عوامل طبیعی نظیر صاعقه یا زلزله با تقدیم هدایایی به خدایان ــ که برای هر یک از نادانسته هایشان خدایی قائل بودند ــ سبب آشتی ایشان یا جلب محبتشان می شده اند. در عهد باستان قربانی، هدایا و خوراکی هایی بود که با مردگان به سبب ترس از اموات دفن می کردند و طی زمان ارواح نیاکان مورد احترام واقع می شدند. و نزد اقوام سامی خدا، قربانی و قربانی کننده، با هم خویشاوند هستند و این پیوند طی مراسم جمعی خوردن قربانی مستحکم می شود. از جمله قربانی های عهد باستان، می توان از گوشت، غلات، میوه ها، شراب ها و روغن نام برد.
انحرافات آیین قربانی
همان طور که بسیاری از انسان ها، در پرستش از فطرت دور شده، به عبادت خورشید و حیوانات یا بت ها روی آوردند؛ عده ای نیز آیین قربانی را دستخوش امیال یا توهمات پوچ خود گرداندند. اموال مردمی که در پای بت ها به عنوان قربانی آورده می شد، به دست پلید موبدان معابد به یغما رفت و بدتر از آن آیین هایی که قربانی خدایان دروغین خود را جان کودکان معصوم و بی گناه قرار داد. به عنوان نمونه در بین سامی های آسیای غربی، پادشاه در مواقعی که مملکت در معرض خطری بود، پسر خود را فدای قوم خویش می کرد. وقتی پادشاه «موآب» (یک سلطنت باستانی درشرق بحرالمیت و درمحل سوریه کنونی.) (Moab)، مورد هجوم اسرائیلیان قرار گرفت و حلقه محاصره تنگ شد، پسر ارشدش را، که قرار بود جانشین وی شود، گرفت و دستور داد در قربان گاه شهر ـ به عنوان فدیه ای به حضور خدایان ـ پیکر او را بسوزانند.» این موضوع حتی در اقوام پیشرفته ای همچون آزتک ها (قومی با تمدن پیشرفته که در مکزیکو میزیست.) (Aztec) و اینکاهای (سرخپوستانی که تا زمان هجوم اسپانیا بر پرو مسلط بودند و تمدن شاخصی داشتند) (Inca) کشور پرو مشهود بود. کیش و آیین قربانی کردن بچه ها در پرو ـ مکزیکوی قدیم ـ رواج عظیمی داشته است. در پرو ادعا شده است که با تشکیل حکومت و روی کارآمدن هر اینکای جدید، تا هزار طفل قربانی می شدند.
آیین قربانی در ادیان ابراهیمی
...