امامت عام

معنی کلمه امامت عام در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] امامت در قرآن عام است و به امامت حق و پیشوایی باطل تقسیم می شود.
امامت حق نیز بر دوگونه است: امامت بالاصاله که برای پیامبران جعل می شود و امامت بالاستخلاف که در آن از امامت جانشینان انبیا (امامان) سخن به میان می آید.
ویژگی امامت باطل
مهم ترین ویژگی امامت باطل دعوت به سوی آتش است: «و جَعَلنهُم اَئِمَّةً یَدعونَ اِلَی النّارِ» مراد از فرا خواندن به آتش دعوت به معصیت و کفر و افعالی است که استحقاق عذاب جهنم و آتش را در پی دارد، ازاین رو از امامان باطل به «ائمه کفر» یاد شده است: «فَقتِلوا اَئِمَّةَ الکُفرِ»
← پیمان شکنی
براساس آیات قرآن، امامت بر حق باشد یا باطل به جعل الهی است: «قالَ اِنّی جاعِلُکَ لِلنّاسِ اِمامًا»، «وجَعَلنهُم اَئِمَّةً یَهدونَ بِاَمرِنا»، «و جَعَلنا مِنهُم اَئِمَّةً یَهدونَ بِاَمرِنا»، «ونَجعَلَهُم اَئِمَّةً ونَجعَلَهُمُ الورِثین»، «وجَعَلنهُم اَئِمَّةً یَدعونَ اِلَی النّارِ» جعل امامت حکایت از آن دارد که امامت صرف نظر از حق یا باطل بودن آن، ویژگی خاص و نادری است که تنها در برخی افراد وجود دارد، به گونه ای که می توانند توجه دیگران را جلب کنند تا به آنان اقتدا کنند.
جعل امامت
...

جملاتی از کاربرد کلمه امامت عام

از گفتار امام عليه السّلام چنين بر مى آيد كه مقام رهبرى مخصوص فقهايى است كه داراىصفات عاليه تزكيه نفس باشند تا بتوانند همچون امامان معصوم عليهم السّلام پيشوا والگوى اسلام و رهبر مكتب باشند و اين شايستگى را داشته باشند كه ديگران در گفتار ورفتار و اخلاق از آنان تبعيّت كنند، اين است معنا و مفهوم امامت به معناى عام و منظور از ولايتامامت همين معناست ( يعنى پيشواى مذهبى ). و در وجود چنين ولايت (ولايت امامت عام ) براى فقيهجامع الشرايط از نظر لغت و عرف قرآنى و زبان متشرّعه و حديث و تعبيرات نهجالبلاغه جاى ترديد نيست .
بنابر گفته هاى فوق ، مطلب اساسى اين است كه بايد ديد عنوان امامت عام در زمان غيبتهر چند به عنوان نيابت به چه كسى داده شده ؟ زيرا بديهى است كه آيين مكتبى اسلامنمى تواند در اين باره سكوت اختيار كند و بى تفاوت از كنار آن بگذرد و راهى را در اينباره در نظر نگرفته باشد؛ زيرا احتمال اين بى تفاوتى مساوى است بااحتمال بى تفاوت بودن خداى تعالى نسبت به نگهدارى و حفظ اسلام و مسلمين با اينكهاسلام دين ابدى و جاودانى بشر است ، پس انتقال عنوان امامت را هر چند به معناى جامع وكلّى كه شامل نيابت از امام معصوم (امام زمان عليه السّلام ) باشد بايد قطعى بدانيم و درآن سه احتمال وجود دارد: