الوافی بالوفیات
معنی کلمه الوافی بالوفیات در دانشنامه آزاد فارسی
رجوع شود به:وافی بالوفیات
معنی کلمه الوافی بالوفیات در دانشنامه اسلامی
صفدی انگیزه تألیف کتاب خود را «عبرت» گرفتن از اخبار گذشتگان بیان می کند و معتقد است که تاریخ، آینه زمان است.
کتاب تحت اشراف هلموت ریتر چاپ شده است.
کتاب با دو مقدمه از ناشر و نویسنده آغاز و مطالب در بیست و دو جلد، تنظیم شده است.
نویسنده به تقلید از ابن خطیب بغدادی (464ق) در «تاریخ بغداد»، به احترام پیامبر(ص)، تبرکا تراجم فرهنگ نامه خود را با نام مبارک پیامبر اسلام، محمد(ص)، آغاز کرده و اسامی محمد، احمد و کسانی را که نام پدرشان محمد بوده، مقدم دانسته است. تعداد اسامی محمد، حدود 2300 نفر است که چهار جلد اول کتاب را در بر می گیرد. وی پس از فارغ شدن از اسامی محمد، به ترتیب حروف معجم، به نام های دیگر پرداخته است.
جملاتی از کاربرد کلمه الوافی بالوفیات
شهرستانی گزارش نظام از ماجرای هجوم به خانه فاطمه را در الملل و النحل گزارش میکند و در ادامه او را به جهت این نقل مورد طعن قرار میدهد. این مطلب را بغدادی در الفرق بین الفرق، مقریزی در الخلطط و صفدی در الوافی بالوفیات از نظام گزارش میکنند. نعمانی نیز نظام را متهم میکند، اولین کسی است که چنین مطلب ناروایی را گزارش کردهاست. ابن ابیالحدید گزارش میکند که اخبار در این خصوص اخبار واحدی است که اعتبار ندارد و در مورد هیچکدام از صحابه روا نیست. مرتضی عاملی با اشاره به این سخن ابن ابیالحدید و جای دیگری که معتقد است حدیث هجوم به خانه فاطمه را بنابر نقل سید مرتضی درست قلمداد میکند و به نقل اتفاقات هجوم توسط گروهی از اهل حدیث (که معتزله از میان آنها هستند)، سخنان او را دچار تناقض میداند. قاضی عبدالجبار از بزرگان معتزلی در قرن پنجم ه.
از میان منابعی که به او و آثارش پرداختهاند میتوان به منابع شرقی کهن اشاره کرد که عبارتند از: یاقوت (د ۶۲۶ ق/ ۱۲۲۹ م) در ادبا، ابندواداری (د ۷۳۶ ق/ ۱۳۳۶ م) در کنزالدرر، صفدی (د ۷۶۴ ق/ ۱۳۶۳ م) در الوافی بالوفیات و سیوطی (د ۹۱۱ ق/ ۱۵۰۵ م) در نزهة الجلساء فی اشعار النساء. در میان منابع اندلسی نیز ابندحیه (د ۶۳۳ ق/ ۱۲۳۶ م) المطرب من اشعار اهل المغرب، ابنابار (د ۶۵۸ ق/ ۱۲۶۰ م) در تحفة القادم، ابنسعید مغربی (د ۶۸۵ ق/ ۱۲۸۶ م) در رایات المبرزین و غایات الممیزین، ابنخطیب (مق ۷۷۶ ق/ ۱۳۷۴ م) در الاحاطة، مقری (د ۱۰۴۱ ق/ ۱۶۳۱ م) در نفح الطیب از او یاد کردهاند. از میان منابع معاصر نیز فواز عاملی در الدر المنثور، شکعه در الادب الاندلسی، بوفلاقه در الشعر النسوی الاندلسی، کحاله در اعلام النساء، اعلمی حائری در تراجم اعلام النساء، یموت در شاعرات العرب فی الجاهلیة و الاسلام و وائلی در موسوعة شاعرات العرب، در خصوص او قلم زدهاند. لوئی دی جاکومو، عضو «انجمن آموزش عالی مراکش»، مقالهٔ بسیار مفصلی دربارهٔ او دارد که در شماره ۱ و ۲ مجلهٔ هسپریس منتشر شدهاست.