معنی کلمه اسماء بن خارجه در دانشنامه اسلامی
آگاهی های مربوط به خاندان اسماء برای درک سرگذشت و مواضع او در برابر حوادث کوفه در سال های میانی سده ق بسیار مهم است . وی از قبیله بنی فزاره بود پدرش خارجة بن حِصن در ق /۳۱م پس از غزوه تبوک در شمار بزرگان بنی فزاره به خدمت پیامبر (ص ) درآمد عم ّ وی عیینة ابن حصن نیز از بزرگان و دلیران عرب بود و به دشمنی با پیامبر شهرت داشت . اما در فتح مکه نزد پیامبر آمد و اسلام آورد. در ماجرای معروف به «ردّه »، بنی فزاره جزو قبایلی بود که از اطاعت خلیفه سرپیچیدند و کاروانی از مسلمانان را غارت کردند.
تولد
در مآخذ موجود از سال تولد و نیز دیگر وقایع زندگانی اسماء تا ۱ق /۷۱م یادی نشده است ، اما با توجه به اینکه وفات او را در ۰ سالگی گفته اند، می توان تولد او را در ق /۲۳م تخمین زد.
وضعیت اجتماعی وی
طرحی که اینک مآخذ از زندگی اسماء به دست می دهند، وی را به عنوان فردی پرنفوذ تا حد بسیاری طرفدار بنی امیه نشان می دهد، چنانکه او را صریحاً «اموی الهوی» خوانده اند. اما چنین می نماید که وی غالباً به عنوان عامل والی شهر، در حوادث مداخله می کرده است . نخستین آگاهی ما از زندگی وی، به روزگار معاویه باز می گردد.
تکفیر کردن حجر بن عدی
...