معنی کلمه اسلام اهل کتاب در دانشنامه اسلامی
قرآن کریم پذیرش آیین اسلام از سوی گروهی از اهل کتاب را چنین بیان می فرماید: «... ولو ءامن أهل الکتـب لکان خیرا لّهم مّنهم المؤمنون ... » ... و اگر اهل کتاب (به چنین برنامه و آئین درخشانی) ایمان آورند به سود آنها است (ولی تنها) عده کمی از آنها با ایمانند ... . «وإنّ من أهل الکتـب لمن یؤمن باللّه ومآ أنزل إلیکم ... » ... و از اهل کتاب، کسانی هستند که به خدا، و آنچه بر شما نازل شده، و آنچه بر خود آنان نازل گردیده، ایمان دارند... . «وکذلک أنزلنا إلیک الکتـب فالّذین ءاتینـهم الکتـب یؤمنون به ومن هـؤلاء من یؤمن به ... » اینگونه، کتاب را بر تو نازل کردیم، کسانی که (پیش از این) کتاب آسمانی به آنها داده ایم به این کتاب ایمان می آورند، و بعضی از این گروه (مشرکان) نیز به آن مؤمن می شوند... .
تشبیه نزول قرآن
آری این قرآن بر اساس وحدت معبود، وحدت دعوت همه پیامبران راستین تسلیم بی قید و شرط در برابر فرمان حق ، و مجادله با بهترین شیوه ها نازل شده. بعضی از مفسران گفته اند: منظور از جمله فوق تشبیه نزول قرآن بر پیامبر صلی اللّه علیه و آله و سلّم به نزول کتب پیشین بر سایر انبیاء است ، یعنی همانگونه که بر پیامبران گذشته کتاب آسمانی نازل کردیم بر تو نیز قرآن را نازل نمودیم . ولی تفسیر اول دقیقتر به نظر می رسد هر چند جمع میان هر دو معنی نیز ممکن است .سپس می افزاید: (کسانی که پیش از این کتاب آسمانی به آنها داده ایم و به راستی به آن پایبند و معتقدند به این کتاب ایمان می آورند)، چرا که هم نشانه های آن را در کتب خود یافته اند، و هم محتوایش را از نظر اصول کلی هماهنگ با محتوای کتب خود می بینند. البته می دانیم همه اهل کتاب (یهود و نصاری ) به پیامبر اسلام صلی اللّه علیه و آله و سلّم ایمان نیاوردند، بنابراین جمله فوق ، اشاره به آن گروه مؤ منان واقعی و حقجویان خالی از تعصب است که نام (اهل کتاب ) تنها شایسته آنها است .