معنی کلمه ازلفت در دانشنامه اسلامی
ریشه کلمه:
زلف (۱۰ بار)
«أُزْلِفَتْ» از مادّه «زلف» (بر وزن حرف) و «زُلْفی» (بر وزن کبری) به معنای قرب و نزدیکی است. ممکن است منظور نزدیکی مکانی باشد. یا زمانی; یا از نظر اسباب و مقدمات و یا همه اینها. یعنی بهشت هم از نظر مکان به مؤمنان نزدیک می شود، هم از نظر زمان ورود و هم اسباب و وسائلش در آنجا سهل و آسان است.
نزدیک شدن. و مقدّم گشتن در اقرب آمده «زلف زلفاً و زلیفاً: تقدّم و تقرب» در نهایه گوید: اصل آن نزدیک و مقدّم گشتن است. در صحاح گوید: ازلفهای قربّه». در قرآن مجید مطلق نزدیک شدن و نیز به معنی تقرب و منزلت آمده است در مجمع شعری در این باره آورده است: وَ کُلَّ یَوْمٍ مَضی اَوْ لَیْلَةٍ سَلَفَتْ فیها النُّفُوسُ اِلَی الْآجالِ تَزْدَلِفُ یعنی در هر روز و شبی که میگذرد مردم به اجلها نزدیک میشوند. ، . بهشت به پرهیزکاران نزدیک گردید. . دیگران را به آنجا نزدیک کردیم. بعضی آن را به معنی جمع دانسته و گفته دیگران را در آنجا جمع کردیم و گفتهاند لیله مزدلفه یعنی شب اجتماع ولی طبرسی آن را نزدیک کردن گفته و مزدلفه را نیز از آن گرفته است . زلفی در قرآن مصدر آمده به معنی نزدیکی و تقرب و مقام. مثل . زلفی مفعول مطلق است برای «یُقَرِّبُونا» تقدیر چنین میشود «الا لیقربوا الی اللّه تقریباً» همچنین آیه . و مثل و در این دو آیه اسم مصدر است به معنی مقام و منزلت اقرب الموارد گوید: الف آن برای تأنیث است و آن را در آیه سباء که گذشت مصدر گقته و گوید بعضی آن را اسم مصدر دانستهاند مثل سلام و کلام . * . بعضی آن را زُلْف (بر وزن صرد) خواندهاند که جمع زلفة و منزلت است و بعضی بر وزن عُنُق خواندهاند در این صورت مفرد است (مجمع). طبرسی از ابن عباس و ابن زید نقل میکند که زلف اول ساعات شب است یعنی نزدیکیهای شب. جوهری میگوید: زلفة قسمتی از اول شب است و جمع آن زُلَف (بر وزن صرد) آید قاموس نیز چنین گفته به هر حال معنای اوّلی در آن، ملحوظ است و ظاهر آیه نمازهای پنجگانه یومیّه را معیّن میکند: نمازهائیکه در ئو طرف روز اند عبارت اند از نماز صبح و ظهر و عصر و نمازهای اوائل شب همان مغرب و عشاء میباشند. ولی عیّاشی در تفسیر خود از حریز از امام صادق علیه السلام نقل میکند که فرمود «اَقِمِ الصَّلوةِ طَرْفَیِ النَّهارِ» دو طرف روز مغرب و صبح است «وَ زُلَفاً مِنَ الَّیْلِ» و آن نماز عشاء آخری است. بنابراین حدیث آیه از ذکر نماز ظهر و عصر ساکت است . المیزان از تهذیب نقل میکند که زراره از امام باقر علیه السلام نقل کرده که: خداوند در این باره فرموده «اَقِمِ الصَّلوةَ طَرْفَیِ النَّهارِ وَ زُلَفاً مِنَ الَّیلِ» آن صلوة عشاء آخر است. آنگاه میگوید: حدیث خالی از ظهور نیست که دو طرف نهار قبل از ظهر و بعد از ظهر تا شامل اوقات پنجگانه گردد. * . طبرسی گوید زلفة مصدر است و واحد و جمع در آن یکسان میباشد و مزدلفه از آن است و در اثر نزدیکی به مکه مزدلفه گفتهاند و گاهی جمع زلفة زلف (بر وزن صرد) میآید. باید دانست که زلفة در آیه مصدر به معنی فاعل است یعنی چون عذاب را نزدیک دیدند قبیح شد صورت کفّار.