ارکان کعبه

معنی کلمه ارکان کعبه در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] ارکان کعبه یعنی زوایای چهارگانه ی کعبه. از این عنوان در باب حج و به مناسبت در باب صلاة سخن رفته است.
هیأت کعبه مربع شکل است و هر زاو یه ی آن محاذی یکی از جهات چهارگانه (شرق، غرب، شمال، و جنوب) است.
تعریف رکن
به هر زاو یه، رکن گفته می شود.
ارکان کعبه
ارکان کعبه عبارتند از:
۱) «رکن شرقی» که به آن «رکن حجر»، «رکن أسود» و «رکن حجر الاسود» گفته می شود. در کلمات برخی، «رکن عراقی» نیز نامیده شده است.
۲) «ر کن شمالی» که به «رکن عراقی» معروف است، در کلمات برخی، «رکن شامی» نامیده شده است.
۳) «رکن غربی» که برخی از آن به «رکن شامی» تعبیر کرده اند.
۴) «رکن جنوبی» که به «رکن یمانی» شناخته می شود،التزام (در آغوش گرفتن) ارکان و استلام (لمس کردن با دست، سینه یا بوسیدن) آن ها هنگام طواف در هر شوط و نیز در طواف وداع برای مردان، ، مستحب است.
احکام ارکان
...
[ویکی اهل البیت] هیئت کعبه مربع شکل است و هر زاویه آن محاذی یکی از جهات چهارگانه (شرق، غرب، شمال و جنوب) است. به هر زاویه، رکن گفته می شود.
التزام (در آغوش گرفتن) ارکانو استلام (لمس کردن با دست، سینه یا بوسیدن) آنها هنگام طواف در هر شوط و نیز در طواف وداعبرای مردان،مستحب است. از برخی قدما اختصاص استحباب استلام دو رکن حجر و یمانی و از برخی دیگر وجوب استلام رکن یمانی نقل شده است.
در میان ارکان، دو رکن حجرالاسود و یمانی احکامی خاص دارند که به آنها اشاره می شود.
آغاز هر طواف از مقابل رکن حجر و پایانش نیز در مقابل همین رکن است. اگر طواف کننده از روی فراموشی بیش از هفت دور طواف کند و پیش از رسیدن به رکن حجر متوجه زیادی شود، باید طواف را همان جا قطع کند و به قول مشهور، طوافش صحیح است.
مستحب است سعی کننده پیش از انجام دادن سعی بر فراز کوه صفا برآید و در حالی که رو به سمت رکن حجر دارد، حمد و ثنای الهی به جا آورد و هفت بار تکبیر و تهلیل گوید و دعاهای مأثور را بخواند. رکن حجر، قبله اهل عراق و مناطقی است که با عراق هم جهت هستند.
رکن یمانی پس از رکن حجرالاسود برترین رکن کعبه می باشد و در روایات آمده است: رکن یمانی به منزله دست راست خدا در زمین و دری از درهای بهشت است که همواره گشوده است. از احکام مربوط به این رکن، استحباب دعا در کنار آن است؛ زیرا بر حسب روایات، دعا در کنار رکن یمانی به عرش الهی صعود می کند و فرشته ای، مأمور آمین گفتن برای دعاکنندگان در کنار آن است. رکن یمانی، قبله اهل یمن و مناطقی است که هم جهت با یمن هستند.

جملاتی از کاربرد کلمه ارکان کعبه

ساختمان کعبه به شکل مکعب مستطیل و دارای چهار ضلع است که هر ضلع آن را رُکن می‌نامند. به مجموع چهار ضلع ارکان کعبه می‌گویند که سه رکن آن، رکن یمانی، رکن شامی، و رکن عراقی نام دارند. ساختمان کعبه ۱۴/۸۵ متر ارتفاع، ۱۱/۵۸ طول، و ۱۰/۲۲ متر عرض دارد. بنای کعبه از سنگ‌های سیاه و سختی ساخته شده‌است که پرده سیاهی بر روی آن قرار دارد. می‌گویند نخستین بار اسماعیل پرده‌ای بر کعبه کشید و بعدها قریش نیز چنین کردند و پرده‌داری، منصبی ویژه برای آنان محسوب می‌شد. اکنون نیز آن پرده به صورتی خاص بافته و بر روی کعبه نهاده می‌شود.
ارکان کعبه ی حرمت سدره را مطاف و اطراف موقف کرمت کعبه را مزار