ادبیت

معنی کلمه ادبیت در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] ادبیت، مؤلفه های بارز و معینی است که زبان ادبی را می سازد.
ادبیّت، مؤلفه های بارز و معینی است که زبان ادبی را می سازد. به عبارت دیگر، یعنی همان ویژگی هایی که نوشته ای را به اثر ادبی مبدل می کند و باعث می شود که آثار ادبی از سایر آثار متمایز شوند.
ادبیت برحسب نظریه های شکل گرایان روس
ادبیت برحسب نظریه های شکل گرایان روس، مجموع خصلت ها و خصوصیت های زبانی و شکلی است که در متن های ادبی وجود دارد. مؤلفه هایی مشخص که زبان ادبی را از متن های غیر ادبی متمایز می کند. ادبیت، هدف مهم مطالعات ادبی در مرحله ی اول فعالیت های شکل گرایان روس بود. به بیان دیگر، اگرچه فرمالیست ها همواره بر روی متون منفرد کار می کردند، اما کانون توجه آنها، نقطه اشتراک همه ی متون ادبی یا عنصر مشترک و مسلط ادبی این متون بود.
← دیدگاه مکاریک
از نظر شکل گرایان، کار منتقد، کشف قوانین ادبیت و مؤلفه های عمده ای است که در آثار ادبی وجود دارد؛ از این رو منتقد شکل گرا به جای آن که ورای یافتن اساس ادبیات در جست و جوی کیفیت های مجردی از قبیل تخیل باشد، کوشش خود را صرف تعریف و مشخص کردن مقدمات می کند که در متن های ادبی باعث پیش نماسازی یعنی مشخص شدن زبان شده است. تمهیداتی نظیر وزن و قافیه یا به کار گرفتن کلماتی که به نحوی (مثلا از طریق تکرار صداها در آن) تشخص یافته است.
← دیدگاه ویکتور شکلوفسکی
...

جملاتی از کاربرد کلمه ادبیت

البته نباید این نوع فرامتن را با ژانر فرامتن در عریانیسم (مکتب اصالت کلمه) اشتباه گرفت. عریانیسم، فرامتن را آزادترین متن ادبی جهان و خارج از حیطه شعر و داستان می‌داند که از ادبیت فراوانی برخوردار بوده و سرشار از وجوه هنری کلمه است و تمام متون ادبی را از جملات قصار گرفته تا مناجات نامه، متن تاریخی، سفرنامه، خطابه، زندگی‌نامه و حتی متون علمی و پزشکی را به شرط ادبیت بی قید و شرط اثر در بر می‌گیرد. متن آغازین گلستان سعدی و کتاب تائوته چینگ اثر لائوتسه از این قبیل متون است.
برای المپیک تابستانی لندن در سال ۲۰۱۲، او در ساخت فیلم کوتاهی دربارهٔ تاریخ لندن مشارکت کرد که از طرف بی‌بی‌سی در مراسم افتتاحیه پخش شد. او دو بار در فستیوال چلتنهام حضور یافته‌است، در ژوئیه ۲۰۱۲ برای شعری که دربارهٔ جنگ جهانی اول خواند و توسط قطعه‌های پیانو ساخته خودش همراهی می‌شد. و در اکتبر ۲۰۱۲ برای ادبیتات زمانی که دربارهٔ شرکت و رژهٔ پایانی در قنطورس بحث می‌کرد.

عبدالله عباس ندوی می‌نویسد: مفسر دریابادی به مقایسه قرآن با تورات و انجیل پرداخته‌است. هر چند تلاش‌هایی پیش از وی نیز صورت پذیرفته بود اما تفاوت کارهای انجام شده با تفسیر ماجدی در آن است که کاوش‌های قبلی به صورت دفاع از قرآن بود و به مواردی منحصر می‌شد که از سوی عربیان پیرامون آن شیهانی مطرح گردیده بود؛ اما تفسیر ماجدی در طی این مقایسه جنبه تهاجمی دارد و از تحریفات و اضافات تورات و انجیل پرده برداشته است. دربارهٔ ذات و صفات الهی، بیانات خلاف واقعیت موجود در تورات و انجیل را رونما ساخته‌است. در ترجمه مطالب در کلام وی فصاحت، متانت، ادبیت و علمیت دیده می‌شود و نوشته‌های او در نهایت تناسب، نظم و ترتیب و سلیقه مرتب شده‌است به طوری که برای مشکل پسندترین ناقدان هم دشوار است که با تلاش، چیزی دال بر جهل و لغزش در آن پیدا کنند. او به نیکی توانسته برتری نظام اجتماعی اسلام را بر مبنای تجربه بشری و مطالعات انسان شناختی نشان دهد. 

جمال‌الدین صبر، معروف به جمال ثریا (به ترکی استانبولی: Cemal Süreya) -شاعر و نویسنده (زاده ۱۹۳۱ پولومور، تونج‌ایلی – درگذشته ۹ ژانویه ۱۹۹۰ استانبول) است. ویژگی شعرهای ثریا، ادبیت بخشیدن به مفاهیم اروتیک در شعر نو ترکیه است.